عباسعلی کدخدایی در ششمین همایش نقش پژوهش در فرآیند قانونگذاری اظهار کرد: قانونگذاری بدون رعایت نکات تخصصی و روشهای دقیق پژوهش امکانپذیر نیست. باید به نظرات کارشناسان و متخصصان توجه لازم شده و از آن در قانونگذاری استفاده شود.
وی ادامه داد: با وجود اینکه نمایندگان اختیارات لازم را برای قانونگذاری دارند ولی قطعا باید در این راه از نظرات کارشناسی استفاده شود. این همان راهی است که کشورهای پیشرفته طی کردند. نمونه بارز آن اتحادیه اروپا است که برای تصویب قانونی صبر می کنند تا نظر کمیته های تخصصی نیز ارائه شود و هیچگاه بدون این نظرات قانونگذاری نمی کنند.
کدخدایی با اشاره به پژوهش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس گفت: این مرکز کارهای بسیار خوبی را انجام داده اما اثرگذاری کارها بسیار مهمتر است. البته آقای جلالی به موضوع تخصیص نیافتن کامل بودجه اشاره‌ای داشتند. این مشکل همه دستگاه ها از جمله شورای نگهبان است که بودجه به طور کامل تخصیص پیدا نمی کند.
این عضو شورای نگهبان در ادامه گفت: فرضا مصوباتی که شورای نگهبان فرستاده می شود که هماهنگی در بندهای آن وجود ندارد. این ناشی از نبود دقت در کار کارشناسی کافی می باشد لذا باید تمامی ابعاد قوانین مصوب در کنار جامع نگری آن دیده شود که در نهایت بتواند مشکلات مردم را رفع نماید نه اینکه قوانینی تولید شود که هر کدام در زمان اجرا با یکدیگر تعارضی داشته باشد. این اتفاق باعث گمراهی مجریان و خدایی نکرده سو استفاده برخی از افراد می شود لذا باید دنبال تصویب قوانین جامعی باشیم که لازمه آن انجام کار کارشناسی است.
وی افزود: رسیدن به این مهم با بررسی موضوعی آنهم در چند جلسه علنی مجلس امکانپذیر نیست چون نمی تواند در چند جلسه تمامی ابعادی یک قانون را بررسی کرد. به همین دلیل است که بنده معتقدم باید تعداد جلسات علنی مجلس کمتر شود. ضرورتی ندارد که هر هفته از یکشنبه تا چهارشنبه مجلس جلسه علنی داشته باشد.
وی توضیح داد: البته منظور این نیست که جلسات علنی تعطیل شده و نمایندگان مسافرت بروندبلکه باید کارها در کمیسیون‌های تخصصی و به صورت کارشناسی پیش رود حتی ممکن است مجلس هفته‌ای یک جلسه داشته باشد که بازهم کفایت می کند. چون قرار است نماینده مجلس فکر کند و با اندیشه خود موضوعی را بتصوی ب رسند که شاید چندین سال یا حتی چنید دهه جامعه را درگیر خود کند. به همین دلیل برررسی موضوعات در اتاقهای فکر و با حضور کارشناسان و در نهایت تصویب در مجلس امری ضروری به شمار می آید.
سخنگوی شورای نگهبان توجه به اقتضائات زمانی را به عنوان موضوعی مهم در مصوبات ملجس دانست و توضیح داد: گاهی مصوباتی به شورای نگهبان فرستاده می شود که در آن فایده‌ای مترتب نیست و تنها وقت ملجس را می گیرد و آن هم وقتی بنا به گفته رئیس مجلس هر دقیقه آن هزینه های زیادی را به دنبال دارد.
وی با طرح این پرسش که قوانین مصوب چقدر می تواند مشکلات و مسائل مردم را حل کند، گفت: این موضوع در عرصه سیاست خارجی نماد بیشتری دارد. کنگره آمریکا زمانی را برای تصویب مصوباتی علیه ما خرج می کند ولی ما همزمان با این مصوبات، مصوباتی را نداریم و وقتی موضوعی را تصویب می کنیم عملا راهکار اجرایی ندارد. فکر نمی کنم که این مصوبات اجرا شده باشد.
کدخدایی با تاکید بر اینکه مجلس نباید از وظیفه نظارتی‌اش غفلت کند، گفت: مجلس باید از ابزارهای نظارتی اش در قوانین مصوب استفاده کند. ابزارهایی همچون سوال، استیضاح و تذکر در اختیار نمایندگان است که باید خارج از مسائل سیاسی و جناحی به آن پرداخته شود. مسائلی که برخی از نمایندگان روز گذشته داشتند، اعتراضات به حقی را بیان کردند که اگر در بیان این اعتراضات از ابزارهای رسمی استفاده کنند، این مسائل را نخواهیم داشت.
سخنگوی شورای نگهبان در ادامه اظهار کرد: ما از زمان بررسی مصوبات مجلس تلاش می کنیم که از نمایندگان و کارشناسان و مجریان دعوت کرده و از نظرات آنها استفاده می کنیم. اگر لازم باشد آنها را به صحن عمومی شورای نگهبان نیز دعوت می کنیم. البته به نظر بنده این اقدامات کافی نیست و ما در شورای نگهبان نیز نتوانسته‌ایم به اندازه کافی به موضوع پژوهش بپردازیم.
وی همچنین با بیان اینکه باید سیکل از بالا به پایین تصویب قوانین تغییر کند، گفت: باید این سیکل به صورت انتقال موارد از جامعه به مجلس باشد. بدین شکل که مشکلات جامعه و مردم رصد شده و با نظرخواهی از مردم قوانین به تصویب برسد. در نظام‌های قانونگذاری دنیا پیش نویس قوانین برای بخش‌های مختلف جامعه فرستاده می شود تا نخبگان جامعه و مدمد در ظرف زمانی مشخصی نظراتشان را بیان کنند. در این شرایط اگر آن قانون مورد استقبال جامعه باشد، به تصویب می رسد و اگر جامعه عکس العمل منفی داشته باشد دیگر ضرورتی برای تصویب آن نیست
وی ادامه داد: تصویب برنامه و بودجه برای ما یک عذاب است چون وقت زیادی از ما و مجلس می گیرد و در نهایت ظرف چند روز باید مواردی به تایید برسد که ا ختلاف نظرات بسیاری پیرامون آن است. نمونه بارز آن را می توان در برنامه ششم دید که باید بررسی شود که سال آینده یعنی یک سال پس از اجرایی شدن آن چند درصد برنامه اجرا شده است.
کدخدایی در پایان تاکید کرد که همه موارد نشان دهنده اهمیت نقش پژوهش و تحقیق و نظرات کارشناسی است. مرکز پژوهش‌ها وظیفه مهمی در این راه برای رساندن نظرات کارشناسی و استفاده از آنها دارد.
انتهای پیام
