در واقع ماجرا از این قرار بود که مدیران شهرداری تهران تصمیم گرفتند بزرگترین مرکز تئاتر حرفه‌ای کشور را در جنوب شرق پایتخت و در منطقه ۱۵ احداث کنند. در راستای این روند مرکز تئاتر حرفه‌ای خاوران در زمینی به مساحت ۲۵ هزار و ۲۰۰ مترمربع و با زیربنای ۱۶ هزار و ۳۳۰ مترمربع جنب فرهنگسرای خاوران قرار گرفت. هدف از ساخت این مجموعه رفع نیاز هنرمندان به مرکزی حرفه‌ای و همچنین نیاز مناطق جنوبی شهر در امور فرهنگی و هنری بود تا خلا موجود در حوزه تئاتر تجربی و عروسکی را نیز رفع شود. با وجود اینکه بسیاری از صاحب‌نظران همان ابتدا معتقد بودند طرحی که هزینه‌های میلیاردی صرف آن شده است، در منطقه خاوران پتانسیل لازم و کافی را ندارد. بنابراین احتمالا به اندازه ظرفیت موجود، مورد توجه و استقبال قرار نمی‌گیرد. البته مدیران شهرداری به این موضع‌گیری‌ها واکنش نشان دادند. همان زمان علی‌اصغر مونسان، مدیرعامل شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهر در خصوص علت واقع شدن این مرکز در جنوب شهر گفت: «سیاست شهردار محترم تهران در این سال‌ها کم کردن فاصله شمال با جنوب شهر بوده است. احداث این مجموعه در جنوب تهران مورد نیاز بود و با توجه به تجهیزاتی که این مرکز دارد یکی از بهترین مراکز فرهنگی کنار فرهنگسرای خاوران است.» همچنین در ادامه ماجرا با شدت گرفتن حجم انتقادات نسبت به انتخاب محل ساخت بزرگترین پردیس تئاتری خاورمیانه هر بار توضیحاتی درباره امکانات مجموعه ارائه شد که پردیس تئاتر تهران تاثیر شگرفی در زمینه تئاتر موزیکال، تئاتر سنتی، اجرای ارکستر سمفونی و کنسرت‌های موسیقی منطقه دارد. اگرچه توضیحات مطرح شده هیچ وقت قانع کننده نبود اما کارشناسان تئاتر ترجیح دادند نتیجه این طرح را به گذر زمان بسپارند. جالب اینجاست که با گذشت 4 سال از احداث این پردیس همچنان برنامه‌ریزی‌هایی که در ابتدا عنوان شده به نتیجه نرسیده است.
حمایت بی چون چرا از طرح پردیس خاوران
چندی پیش شهرام کرمی در نشستی که با یکی از رسانه‌ها داشت درباره اینکه برای ساخت پردیس تئاتر تهران نگاه آسیب شناسانه و کارشناسانه وجود نداشت و شهرداری میلیاردها تومان برای ساخت پردیس تئاتر خاوران هزینه کرد که به اندازه یک فرهنگسرا هم خروجی ندارد، توضیح می‌دهد: «معتقدم ایده ساخت پردیس تئاتر تهران در ۲۰ سال پیش ایده‌ای بسیار خوب بود زیرا به فکر این بودند که شمال و جنوب تهران با هم تفاوت نداشته باشند و تئوری عدالت فرهنگی دنبال می‌شد. بنابراین ایده ساخت پردیس تئاتر تهران به عنوان ایده‌ای متفاوت مطرح شد. همان زمان خیلی‌ها می‌گفتند ساخت فرهنگسرای بهمن در میدان کشتارگاه جواب نمی دهد ولی دیدیم که چقدر این فرهنگسرا درخشید. چه کسی فکر می کرد فرهنگسرای خاوران تبدیل به یک قطب شود و الان یکی از پردرآمدترین فرهنگسراهای ما است و فقط حوزه آموزش آن حدود ۱ میلیارد تومان درآمد دارد. در حال حاضر معتقدم اگر از پردیس تئاتر تهران هم حمایت شود ظرف چند سال با توجه به ظرفیت‌هایی که از آن پردیس سراغ دارم، به قطب تئاتر تهران تبدیل می شود.»
پیشنهاد واگذاری به بخش خصوصی
با گذشت 4 سال از زمان احداث پردیس تئاتر تهران همچنان رویای تبدیل شدن این مجموعه به یکی از قطب‌های تئاتر جامه عمل پوشانده نشد. از آنجایی که نمی‌توان هزینه میلیاردی چنین طرحی را نادیده گرفت باید به دنبال راهی برای بهره‌برداری از پردیس تئاتر تهران باشیم که این اتفاق بدون حمایت اهالی تئاتر امکان پذیر نیست. یکی از پیشنهادات این است مدیریت مجموعه تئاتر تهران به پخش خصوصی سپرده شود تا حداقل به ایده‌آل مدیران شهرداری نزدیک‌تر شود. درباره این موضوع با دو نفر از اهالی تئاتر در این زمینه گفت‌و‌گو کردیم.
بر اساس چه تفکری این پردیس را ساختید!
بهزاد فراهانی بازیگر و کارگردان پیشکسوت تئاتر در پاسخ به هدف ساخت پردیس تئاتر تهران در منطقه خاوران توضیح می‌دهد: «اگر گرایش فرهنگی والا وجود داشت. انتقادات ما هم اثر بخش بود. مثلا من معترضم که چرا سالن زیبای دبیرستان رازی به مکانی برای مجالس مهمانیها تبدیل شده است؟ اگر آقایان در تفکر و اندیشه سیاسیشان به بخش فرهنگ دل میدادند، وضعیت تئاتر اینگونه نبود. در سال‌های اخیر سالن‌ها و مجموعه‌هایی ساخته شد ولی چه فایدهای دارد؟ به چه دردی میخورد؟! پردیس خاوران ساخته شد که چه؟ کسی هم نیست که جلوی سازندهاش را بگیرد و بگوید که براساس چه اندیشه و تفکری این سالن را در آن نقطه ساختی؟ در صورتی که هنوز در بسیاری از مناطق مناسب این شهر گردن کلفت سالن نداریم. تنها به خاطر اینکه از زیر بار موضوع شانه خالی کنند این کار را انجام دادند تا صِنار سه شاهی را از گردنشان وا کنند.»
رایزنی برای واگذاری تئاتر تهران به بخش خصوصی
مهدی شفیعی مدیر کل هنرهای نمایشی در باره پروسه ساخت و بهره‌برداری پردیس تئاتر تهران، بیان می‌کند: « برای اظهارنظر دراین باره نیاز به اطلاعات دقیق و کاملی نیاز است. البته هر زیربنایی در حوزه فرهنگ ساخته شود، گام مثبتی است که باید مورد استقبال قرارگیرد. اتفاقی که در این مجموعه با سازوکار مناسب فعال شده ، خوب و مثبت است. با این همه باید شرایط بهره‌برداری فراهم شود. همچنین امیدوارم این قسم از پروژه‌ها در نقاط دیگر تهران هم احداث شود.»
شفیعی در مورد واگذاری این مجموعه به بخش خصوصی توضیح می‌دهد: «برای بهره‌برداری این مجموعه بارها صحبت شده است. اگرچه تقاضای دقیقی عنوان نشده است تا برنامه‌ریزی مشخصی شود. معتقدم اگر سازوکار واگذاری مجموعه به هنرمندان انجام شود، ضمن اینکه پشتوانه حمایت مالی و اعتباری برای تولیدات فراهم شود نتیجه بخش‌تر از شرایط حال است. همچنین باید در زمینه تبلیغات و اطلاع رسانی فعال‌تر باشیم. به عنوان مثال سرویس‌ها ایاب و ذهاب و بیلبوردهای مشخصی برای مجموعه فراهم شود تا مخاطب پیرامون آن فضا را به سالن‌های تئاتر بکشانند.
به نوعی بانک مخاطب منطقه 15 را تقویت کرد. ساخت این مجموعه اتفاق خوبی بود ولی بهره‌برداری متناسب از هزینه و برنامه‌های مدیریت فاصله دارد. امیدوارم شهرداری بتواند به زودی فعالیتش را آغاز کند. تا جایی که در جریان هستم مدیران شهرداری صحبت‌هایی در راستای واگذاری مجموعه به بخش خصوصی داشته‌اند. سیاست واگذاری به بخش خصوصی را آقایان مسجد جامعی و حق شناس بارها عنوان کردند. اگرچه تاکید میکنم باید روی تماشاگران منطقه سرمایه‌گذاری کرد. تئاتر کودک، کنسرت‌های موسیقی و تئاترهای فضای باز مشخصا با بازخوردهای مثبتی همراه است و مردم منطقه را با فضای هنری آشنا می‌کند.»
او همچنین ادامه می‌دهد: «مدیران سازمان فرهنگی هنری به تازگی تغییر پیدا کرده است که امیدوارم شاهد خبرهای مثبتی در این زمینه باشیم. ضمن اینکه از از ابتدا با ساخت مجموعه تئاتر تهران در منطقه خاوران موافق بودم. بافت اجتماعی آن منطقه نیاز به چنین فضاهایی دارد. اینکه در مناطق دیگری با کمبود مواجه هستیم، بحث دیگری است. در حال حاضر باید با بهره‌برداری زودتر به تاثیرگذاری فرهنگی برسیم.»
شفیعی با تاکید بر اینکه از زمان دقیق آغاز بهره‌برداری از مجموعه تئاتر تهران اطلاع ندارد و مرجع اصلی پاسخگویی نیست، توضیح می‌دهد: «با توجه به اینکه اعضای شورای شهر تغییر کرده است و تعدادی از وزیران و معاونین وزارت فرهنگ و ارشاد در ترکیب مدیریتی حضور دارد، می‌توان امیدوار بود. از سویی دیگری معاونت فرهنگی و هنری شهرداری به تازگی منصوب شده‌اند. از آنجایی که مدیران در ابتدای کار با انرژی و انگیزه‌ای بیشتری کار می‌کنند، منتظر چاره اندیشی در این مورد به خصوص هستیم.»
