جمعه سیاه روز بعد از تعطیلات روز شکرگزاری یا Thanksgiving، یعنی آخرین پنجشنبه ماه نوامبراست و بزرگترین روز خرده فروشی در ایالات متحده محسوب می‌شود که اغلب به عنوان شروع غیر رسمی فصل خرید تعطیلات در نظر گرفته می‌شود. برای بسیاری از خرده‌فروشان، به ویژه فروشگاه‌های اسباب بازی این موضوع که در روز جمعه سیاه سودآوری داشته باشند، بسیار ضروری است. زیرا یه طور معمول فروش این روز درصد زیادی از فروش سالانه آن‌ها را تشکیل می‌دهد.
فروشگاه‌ها و سایتهای مختلف در روز جمعه سیاه بر روی اجناس خود تخفیف‌های منحصربه‌فردی قرار می‌دهند تا مردم بتوانند آنچه که برای سال نو نیاز دارند با قیمتی مناسب تهیه کنند. در این روز فروشندگان بر روی بسیاری از محصولات خود تخفیف‌هایی از ۹ تا ۹۰ درصد اعمال کرده و برای جذب رضایت افراد با یکدیگر رقابت می‌کنند. بسیاری از خرده‌فروشان اواخر روز شکرگزاری یا اوایل صبح جمعه مغازه‌های خود را باز می‌کنند. خریداران نیز برای بهره‌مندی از بهترین تخفیفات در صف‌های طولانی منتظر می‌مانند و خرید در طول آخر هفته ادامه دارد.
چرا به این روز جمعه سیاه می‌گویند؟
همانطور که گفتیم، جمعه سیاه نامی غیر رسمی برای توصیف روز بعد از روز شکرگزاری است. جمعه سیاه اغلب شلوغ‌ترین روز خرید در سال است؛ زیرا فصل تعطیلات با آن آغاز می‌شود. این روز نقش قابل‌توجهی در اقتصاد و فروش سالانه خرده‌فروشان ایفا می‌کند.
اصطلاح «جمعه سیاه» ریشه در اواسط قرن بیستم دارد. پلیس فیلادلفیا در ابتدا از اصطلاح «جمعه سیاه» برای اشاره به ترافیک سنگین و مخرب روز بعد از روز شکرگزاری استفاده کرد.
با گذشت زمان، این اصطلاح گسترش یافت و به کسب‌وکارها ارتباط پیدا کرد. این روز به کسبوکارهای خرد فروشی که به فروش در تعطیلات وابسته هستند کمک می‌کند که درآمد بیشتری کسب کنند.
جمعه سیاه در مقابل دوشنبه سایبری
دوشنبه بعد از جمعه سیاه به «دوشنبه سایبری» معروف است که بسیاری از مردم محصولاتی را به صورت آنلاین می‌خرند. این روز به رویدادی برای ترغیب مردم به انجام خرید آنلاین تبدیل شده است که و اکنون به عنوان توسعه فروش جمعه سیاه دیده می‌شود. دوشنبه سایبری معمولاً بزرگترین روز خرید آنلاین سال است و در برخی سال ها از نظر فروش از جمعه سیاه نیز پیشی می‌گیرد.
چرا جمعه سیاه برای کسبوکارهای اینترنتی مهم است؟
خریداران جمعه سیاه بیشتربه صورت آنلاین خرید می‌کنند تا حضوری. زیرا با توجه به ترافیک خرید در این روز، استفاده از دستگاه‌های تلفن همراه برای خرید آسان‌تر و سریع‌تر است. حجم فروش آنلاین در جمعه سیاه در آمریکا ۶ برابر بیشتر از جمعه‌های عادی است. کسبوکارهای آنلاین به ترتیب ۲۴۰% و ۳۸۰% افزایش درآمد را در جمعه سیاه و دوشنبه سایبری گزارش می‌دهند. در مقایسه با روزهای عادی، ترافیک آنلاین تا ۲۲۰ درصد در جمعه سیاه و ۱۵۵ درصد در دوشنبه سایبری افزایش می یابد. علاوه بر این، بیش از ۷۰ درصد خریداران دسکتاپ، در روز جمعه سیاه و از طریق خرده‌فروشانی که ارسال رایگان ارائه می‌دهند، خرید خود را ثبت می‌کنند.
بلک فرایدی در ایران
رویداد جمعه سیاه در بیشتر کشورها از جمله آمریکای شمالی، انگلیس، کشورهای اروپایی، هند، روسیه و به طور کلی کشورهایی که از تقویم میلادی استفاده می کنند، برگزار می‌شود. همانطور که می‌دانید، در چند سال اخیر این رویداد در ایران نیز مرسوم شده است و فروشگاه‌ها و سایتهای بسیاری اقدام به برگزاری آن می‌کنند و اجناس خود را با تخفیف‌های نه چندان چشمگیر به فروش می‌رسانند. از آنجایی که تاریخ میلادی بلک فرایدی آخرین جمعه ماه نوامبر می‌باشد، این رویداد در اواخر پاییز در ایران برگزار می‌شود.
جالب است بدانید که در ایران درصد تخفیف‌ها بسیار کمتر از فروشگاه‌های خارجی است و در بعضی موارد اصلا اعمال نمی‌شود. همانطور که در ابتدای این مطلب به آن اشاره کردیم، فروشگاه‌های خارجی در حراجی جمعه سیاه حتی تخفیف‌های ۹۰ درصدی نیز روی برخی محصولات خود ارائه می‌دهند. اما سقف تخفیف فروشگاه‌های ایرانی در بهترین حالت ۷۰ درصد است. علاوه بر این، فروشگاه‌های داخلی تخفیف‌های با درصد بالا را روی محصولات محدودی اعمال می‌کنند و بیشتر محصولات تخفیف زیادی را تجربه نمی‌کنند. تخفیف‌های فروشگاه‌های داخلی معمولاً از ۵ درصد شروع می‌شود و به ۵۰ درصد می‌رسد.
قسمت تاریک‌تر ماجرا هم این است که اکثر فروشندگان پیش از جمعه سیاه قیمت محصولات خود به طرز غیرمعقولی بالا می‌برند و در حراجی مذکور قیمت اصلی کالا را با برچسب تخفیف ارائه می‌دهند. به عبارت دیگر، خریدار در این سناریو قربانی ترفندهای فروش می‌شود و این حراجی عملاً هیچ سودی بر او ندارد. بر‌اساس گزارش‌های موجود، قیمت‌های ارائه‌شده در روز جمعه سیاه در فروشگاه‌های داخلی چندان قابل‌اعتماد نیستند و در بیشتر موارد اگر مشتریان خوش‌شانس باشند، می‌توانند محصول موردنظر خود را نهایتاً با ۱۰ درصد تخفیف تهیه کنند.
