سرگردانی فیلم ها در آستانه بهار
گزارشی از دلایل و نتایج تاخیر در اعلام گزینه‌های اکران نوروز ۹۷
اکران ۲۳ فیلم همزمان در آخرین ماه سال که به بدترین فصل اکران معروف است، نشان واضحی از بی‌برنامه‌گی نظام نامه اکران سال ۹۵ و ۹۶ دارد.
کد خبر: ۱۳۷۵۱۹
تاریخ: ۱۶ اسفند ۱۳۹۶ - ۰۴:۰۵
پرواضح است در چنین شرایط آشفته‌ای نمی‌توان به صاحبان فیلم خرده گرفت که چرا اعتراضات خود را به صورت منطقی اعلام نکرده و فضای سینما را ملتهب می‌کنند. چراکه عملا این اتفاق نمود آشکاری از «فیلم‌سوزی» است. البته به نظر می‌رسد شورای صنفی شورای نمایش نیز فضای نامناسب اکران فیلم‌ها را درک کرده که نتیجه آن را می‌توان تغییرات بند‌هایی از آیین‌نامه جدید دید. اگرچه همچنان ابهاماتی به بند‌هایی از آیین نامه وارد است که مهمترین آن‌ها وضعیت اکران‌های نوروزی است. با انتشار متن آیین نامه شورای صنفی نمایش سال ۹۷ و ۹۸ در ۹ اسفند ماه تا امروز که بیش از ۵ روز گذشته است، هنوز فیلم‌های اکران نوروز برخلاف یکی از بند‌های آیین نامه مبنی بر «برنامه‌ریزی دقیق و داشتن فرصت کافی برای تبلیغات و معرفی فیلم‌ها» اعلام نشده‌اند. باید در نظر داشت هر چه این امر به تاخیر بیفتد امکان تبلیغات و برنامه‌ریزی اکران فیلم‌ها با مشکلات بیشتری مواجه می‌شوند. این در حالی است که مهمترین هدف آیین نامه شورای صنفی نمایش نظارت بر روند اکران عمومی فیلم‌ها است. مشخصا تغییرات و ابهامات اعمال شده باعث شده است که روند اعلام اکران‌های نوروز به نسبت هر سال از برنامه عقب بماند. جالب اینکه تا امروز حتی اطلاع دقیقی از زمان اعلام اکران‌ها نوروزی نیز در درست نیست. از سویی دیگر نقد و انتقادات اهالی سینما و، اما و اگر‌های معروف برای تصاحب زمان طلایی اکران فیلم‌ها روز به روز شدت می‌گیرند. در ادامه به بخشی از آن‌ها می‌پردازیم.
تاثیر افزایش سالن‌ها بر کاهش زمان اکران
بر اساس اعلام اخیر سازمان سینمایی در سال جاری ۱۰۲ سالن جدید به سینما‌های کشور اضافه شده و ۱۶۴ سالن هم در دست ساخت است. این آمار در اکران نوروزی افق مشخصی از سال جدید را نمایان می‌کند. البته با توجه اظهارات علی سرتیپی رئیس کانون پخش کنندگان سینما که در گفت‌و‌گو با «ابتکار» توضیح می‌دهد: «به نظر می‌رسد با کاهش مدت زمان اکران به مدت یک هفته، تعداد فیلم‌های بیشتری می‌توانند اکران شود.» این ادعا دقیقا نمود عینی ابهامات آیین نامه شورای صنفی سال ۹۷ و ۹۸ است که چالش‌های جدیدی را ایجاد کرده است. در واقع با کاهش زمان اکران فیلم‌ها، تکلیف فیلم‌هایی که بعد از سه هفته کف فروش شان را از دست نداده‌اند، چه می‌شود؟ آیا بدون توجه به این مسئله اکران فیلم به پایان می‌رسد؟ در غیر این صورت بر چه مبنایی فیلم‌ها می‌توانند به اکرانشان ادامه دهند؟ و چرا با نزدیک شدن سال جدید، در این موراد شفاف‌سازی صورت نگرفته است؟
به حاشیه راندن گروه «هنر و تجربه» در آیین‌نامه جدید
امیر حسین علم‌الهدی مدیر گروه «هنر و تجربه» از دیگر کسانی است که با انتشار نامه‌ای نسبت به بی‌توجهی آیین نامه شورای صنفی به «گروه هنر و تجربه» واکنش نشان داد: «همچنان معتقدم که آیین‌نامه شورای صنفی نمایش بدون توجه به تجارب مفید گروه سینمایی «هنروتجربه» ناقص خواهد بود و هم افزایی بین این گروه و نظام نمایش گروه‌های عام اکران سینمایی تا به درستی تبیین نگردد راه برون رفتی از آشفتگی فعلی اکران در سینما‌های ایران متصور نیست! گروه سینمایی هنروتجربه با عدم اطلاع از آیین‌نامه تدوین شده سال ۹۷ اعلام می‌دارد ضرورت هم افزایی بین این گروه سینمایی (که در سال جاری بیش از ۳۰ فیلم بلند داستانی را اکران کرده است) و شورای صنفی نمایش، بیش از گذشته احساس می‌شود. با این سیاست هم افزایی می‌توان بحران‌های پیش آمده را به درستی مدیریت کرد و از سرمایه گذاری‌های بخش خصوصی و دولتی در حوزه اکران‌های سینمایی محفاظت کرد.»
۲ فیلم از گزینه‌های اکران نوروز قطعی شدند
در نهایت روند تاثیرات انتشار آئین‌نامه شورای صنفی نمایش مجموعه حدس و گمان‌ها درباره اکران‌های نوروزی وجود دارد که تاخیر در اعلام فیلم‌ها به حجم شایعات و تنش‌ها را می‌افزاید. شنیده‌ها فیلم‌هایی نظیر: «لاتاری»، «مصادره»، «تگزاس»، «به وقت شام» و انیمیشن «فیلمشاه» را محتمل‌ترین گزینه‌های اکران نوروزی می‌دانند. این فیلم‌ها از بین ۱۶ گزینه شامل: «خرگیوش» مانی باغبانی، «فیلشاه» هادی محمدیان، «ماه پیشونی ۲» جواد هاشمی، «لاتاری» محمدحسین مهدویان، «لونه زنبور» بروز نیک نژاد، «ما شما را دوست داریم خانم یایا» عبدالرضا کاهانی، «مصادره» به کارگردانی مهران احمدی، «تگزاس» مسعود اطیابی، «به وقت شام» ابراهیم حاتمی کیا، «چهارراه استانبول» مصطفی کیایی، «خاله قورباغه» افشین هاشمی، «فِراری» علیرضا داوودنژاد، «خجالت نکش» رضا مقصودی، «بی‌حساب» مصطفی احمدی، «من دیوانه نیستم» علیرضا امینی و «جاده قدیم» منیژه حکمت هستند که به گفته غلامرضا فرجی سخنگویی شورای صنفی نمایش برای اکران نوروز ۹۷ ثبت‌نام کردند. در این میان دو فیلم «لاتاری» و «مصادره» با در نظر گرفتن اقدامات اولیه برای پروسه تبلغیات فیلم که از سوی عوامل فیلم آغاز شده است، اقبال بیشتری برای حضور در گروه اکران‌های نوروز ۹۷ دارند. «مصادره» از چند روز گذشته تبلیغات در شبکه‌های مجازی را آغاز کرده است و محمود رضوی تهیه کننده فیلم «لاتاری» نیز با انتشار توییتی اظهار کرده است: «اخبار منتشر شده در خصوص سانسور و یا جرح و تعدیل «لاتاری» صرفا بر اساس شنیده‌ها است و تا امروز شورای پروانه نمایش هیچ مصوبه‌ای در این رابطه نداشته و عزم ما اکران «لاتاری» در نوروز ۹۷ است. دیدار حقیر و آقای ابراهیم داروغه ژاده هم برای اطمینان از این پروسه بود که ایشان هم حرفی خارج از این مبحث نگفتند.» بنابراین شواهد نشان می‌دهد به احتمال قریب به یقین حداقل این دو فیلم از گزینه‌های اصلی اکران نوروز ۹۷ هستند.
تاثیر افزایش سالن‌ها بر کاهش زمان اکران
بر اساس اعلام اخیر سازمان سینمایی در سال جاری ۱۰۲ سالن جدید به سینما‌های کشور اضافه شده و ۱۶۴ سالن هم در دست ساخت است. این آمار در اکران نوروزی افق مشخصی از سال جدید را نمایان می‌کند. البته با توجه اظهارات علی سرتیپی رئیس کانون پخش کنندگان سینما که در گفت‌و‌گو با «ابتکار» توضیح می‌دهد: «به نظر می‌رسد با کاهش مدت زمان اکران به مدت یک هفته، تعداد فیلم‌های بیشتری می‌توانند اکران شود.» این ادعا دقیقا نمود عینی ابهامات آیین نامه شورای صنفی سال ۹۷ و ۹۸ است که چالش‌های جدیدی را ایجاد کرده است. در واقع با کاهش زمان اکران فیلم‌ها، تکلیف فیلم‌هایی که بعد از سه هفته کف فروش شان را از دست نداده‌اند، چه می‌شود؟ آیا بدون توجه به این مسئله اکران فیلم به پایان می‌رسد؟ در غیر این صورت بر چه مبنایی فیلم‌ها می‌توانند به اکرانشان ادامه دهند؟ و چرا با نزدیک شدن سال جدید، در این موراد شفاف‌سازی صورت نگرفته است؟
به حاشیه راندن گروه «هنر و تجربه» در آیین‌نامه جدید
امیر حسین علم‌الهدی مدیر گروه «هنر و تجربه» از دیگر کسانی است که با انتشار نامه‌ای نسبت به بی‌توجهی آیین نامه شورای صنفی به «گروه هنر و تجربه» واکنش نشان داد: «همچنان معتقدم که آیین‌نامه شورای صنفی نمایش بدون توجه به تجارب مفید گروه سینمایی «هنروتجربه» ناقص خواهد بود و هم افزایی بین این گروه و نظام نمایش گروه‌های عام اکران سینمایی تا به درستی تبیین نگردد راه برون رفتی از آشفتگی فعلی اکران در سینما‌های ایران متصور نیست! گروه سینمایی هنروتجربه با عدم اطلاع از آیین‌نامه تدوین شده سال ۹۷ اعلام می‌دارد ضرورت هم افزایی بین این گروه سینمایی (که در سال جاری بیش از ۳۰ فیلم بلند داستانی را اکران کرده است) و شورای صنفی نمایش، بیش از گذشته احساس می‌شود. با این سیاست هم افزایی می‌توان بحران‌های پیش آمده را به درستی مدیریت کرد و از سرمایه گذاری‌های بخش خصوصی و دولتی در حوزه اکران‌های سینمایی محفاظت کرد.»
۲ فیلم از گزینه‌های اکران نوروز قطعی شدند
در نهایت روند تاثیرات انتشار آئین‌نامه شورای صنفی نمایش مجموعه حدس و گمان‌ها درباره اکران‌های نوروزی وجود دارد که تاخیر در اعلام فیلم‌ها به حجم شایعات و تنش‌ها را می‌افزاید. شنیده‌ها فیلم‌هایی نظیر: «لاتاری»، «مصادره»، «تگزاس»، «به وقت شام» و انیمیشن «فیلمشاه» را محتمل‌ترین گزینه‌های اکران نوروزی می‌دانند. این فیلم‌ها از بین ۱۶ گزینه شامل: «خرگیوش» مانی باغبانی، «فیلشاه» هادی محمدیان، «ماه پیشونی ۲» جواد هاشمی، «لاتاری» محمدحسین مهدویان، «لونه زنبور» بروز نیک نژاد، «ما شما را دوست داریم خانم یایا» عبدالرضا کاهانی، «مصادره» به کارگردانی مهران احمدی، «تگزاس» مسعود اطیابی، «به وقت شام» ابراهیم حاتمی کیا، «چهارراه استانبول» مصطفی کیایی، «خاله قورباغه» افشین هاشمی، «فِراری» علیرضا داوودنژاد، «خجالت نکش» رضا مقصودی، «بی‌حساب» مصطفی احمدی، «من دیوانه نیستم» علیرضا امینی و «جاده قدیم» منیژه حکمت هستند که به گفته غلامرضا فرجی سخنگویی شورای صنفی نمایش برای اکران نوروز ۹۷ ثبت‌نام کردند. در این میان دو فیلم «لاتاری» و «مصادره» با در نظر گرفتن اقدامات اولیه برای پروسه تبلغیات فیلم که از سوی عوامل فیلم آغاز شده است، اقبال بیشتری برای حضور در گروه اکران‌های نوروز ۹۷ دارند. «مصادره» از چند روز گذشته تبلیغات در شبکه‌های مجازی را آغاز کرده است و محمود رضوی تهیه کننده فیلم «لاتاری» نیز با انتشار توییتی اظهار کرده است: «اخبار منتشر شده در خصوص سانسور و یا جرح و تعدیل «لاتاری» صرفا بر اساس شنیده‌ها است و تا امروز شورای پروانه نمایش هیچ مصوبه‌ای در این رابطه نداشته و عزم ما اکران «لاتاری» در نوروز ۹۷ است. دیدار حقیر و آقای ابراهیم داروغه ژاده هم برای اطمینان از این پروسه بود که ایشان هم حرفی خارج از این مبحث نگفتند.» بنابراین شواهد نشان می‌دهد به احتمال قریب به یقین حداقل این دو فیلم از گزینه‌های اصلی اکران نوروز ۹۷ هستند.