محمود صادقی در همایش «قانون‌گرایی و حقوق شهروندی» با بیان اینکه برای تحقق حقوق شهروندی باید مسیر بلندمدتی را پیش‌بینی کنیم، اظهار کرد: هم در پیشینه باستانی (منشور کوروش) و هم در پیشینه دینی‌مان (قرآن کریم) توجهات خوبی به حقوق شهروندی شده است ولی اگر انتظار داشته باشیم که در مدت زمان کوتاه به اهداف بلند برسیم، دچار دلسردی می‌شویم؛ درواقع شهروند کسی است که عضو جامعه‌ای به نام شهر باشد و البته «شهر» لزوما به معنای مصطلح امروزی نیست، با این وجود هر فرد در برابر دولت از حق و حقوقی برخوردار است.
وی ادامه داد: اینگونه نیست که دولت و حاکمیت به صورت یک سویه حکمرانی بکند و مردم مجبور به تبعیت باشند. بلکه باید رابطه دو سویه وجود داشته باشد و آحاد مردم از حقوقی از جمله حق انتخاب در برابر حکومت برخوردار باشند. حکومت نیز در برابر مردم تکالیفی دارد و امام علی (ع) حق بین حاکمیت و مردم را به صورت جاده دو طرفه می داند.
صادقی افزود: از بعد تاریخی در دوره معاصر، نهضت مشروطیت، نهضت حقوق شهروندی بوده است و بر اساس نام مشروطیت، قدرت حکومت و شاه باید مشروط و محدود به قانون باشد؛ در واقع باید حقوق مردم و دولت مشخص باشد و تکالیف هر دو طرف در چارچوب آن تعیین شده باشد. بر همین مبنا، اولین قانون اساسی کشور در نهضت مشروطه تدوین و در این قانون برای اولین‌بار ساختار حاکمیت تعریف شد.
عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه با پیروزی انقلاب اسلامی، فصل جدیدی از توجه به حقوق شهروندی و رابطه بین مردم و حاکمیت مطرح شد، تصریح کرد: قانون اساسی فعلی، جامعه را یک جامعه پویا و در حال حرکت به تصویر کشیده است و برای دسترسی به جامعه ایده‌آل، باید مسیر تکامل طی شود. در همین راستا و با توجه به اینکه هدف از حکومت، رشد دادن انسان و حرکت به سوی نظام الهی است، می‌توان اذعان کرد که بروز و شکوفایی استعدادها در گرو مشارکت فعال و گسترده همه عناصر جامعه است.
وی خاطرنشان کرد: جامعه‌ای که دیرینه‌ای استبدادی دارد، برای گسستن از این دیرینه نیازمند تلاش و حرکت مستمر است ولی متاسفانه هر کدام از ما چه در جوامع کوچک خانوادگی و چه در جوامع بزرگ‌تر، زمینه تبدیل شدن به یک دیکتاتور را داریم. یکی از اصولی که در قانون اساسی پیش‌بینی و مقدمات آن فراهم شد، اصل شوراها بود و از آنجایی که خمیرمایه شوراها، دموکراسی است، اعضای شورا هرگز نباید از این خمیرمایه غافل شوند. شکل‌گیری چنین غفلت‌هایی نیز جز با تلاش و پرداختن هزینه رفع نمی‌شود.
صادقی با بیان اینکه تحقق حقوق شهروندی مستلزم حضور تشکل‌ها و سمن‌ها است، خاطرنشان کرد: زنجان از استان‌های سیاسی کشور به‌شمار می‌رود و عالمان و مردم اندیشمند زیادی در حوزه‌های مختلف اجتماعی و علمی پرورش داده است. در چنین شرایطی، تشکل‌ها کمک شایانی به تحقق حقوق شهروندی می‌کنند. همچنین یکی از نشانه‌های تحقق این حقوق، امکان تشکل‌یابی بر اساس سلیقه است؛ چرا که مردم می‌توانند با مشارکت، در انتخاب سرنوشت خود سهیم باشند؛ به عبارتی یکی از ویژگی‌های حکمرانی خوب، مشارکت آحاد مردم است و نه تنها اکثریت باید در اداره جامعه مشارکت کنند، بلکه اقلیت نیز نباید نادیده گرفته شود.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه جوانانی که شروع به زندگی اجتماعی می‌کنند، باید از پشتیبانی حقوقی برخوردار شوند و احساس امنیت کنند، یادآور شد: تحقق چنین روندی در امیدآفرینی و چاره‌جویی برای حل مشکلات کمک‌کننده است. اوایل انقلاب اکثر مسئولان، جوان بودند و متاسفانه یک انتقاد بزرگ که در خصوص دولت فعلی وجود دارد، پیرسالاری است. با توجه به اینکه در عصر تحول سریع و انفجار اطلاعات قرار داریم، نیازمند افراد به روزتری هستیم و پیرسالاری بسیار آسیب‌رسان است. در حالی که جوانان می‌توانند سیستم اداره کشور را به روز کنند.
وی همچنین با تاکید بر اینکه جوانان باید در عرصه‌های مختلف فعالیت کنند تا در مسیر پیشرفت قرار گیریم، افزود: یکی از نشانه‌های جامعه‌ای که مردم از حقوق شهروندی برخوردارند، دسترسی به اطلاعات است؛ در واقع مردم باید بدانند که دولت چه تصمیمی می‌گیرد و چه قوانینی تصویب می‌کند. همچنین بخشنامه‌ها و تصمیماتی که گرفته می‌شود باید در اختیار مردم قرار گیرد. یکی از آسیب‌های تحریم، بسته شدن فضای اطلاعاتی و محدود شدن دسترسی به اطلاعات به خاطر شکل‌گیری شرایط امنیتی است. در این میان متاسفانه عده‌ای از رانت اطلاعاتی استفاده می‌کنند.
صادقی با بیان اینکه باید تلاش کنیم تا شفافیت و روند دسترسی به اطلاعات محقق شود، گفت: پرسش‌گری و پاسخ‌گویی نیز از مصادیق حقوق شهروندی است. حکومت باید در برابر مردم پاسخ‌گو و همه جوانب حکومت باید قابل پرسش‌گری باشد؛ در واقع سئوال کردن نباید به تهمت زدن تعبیر شود، بلکه پرسش‌گر باید به جواب خود برسد تا اعتماد ایجاد شود. متاسفانه برخی از حکمرانان برای مردم حق پرسش قائل نیستند، در حالی که دولت باید در قبال مردم تعهدات روشن ایجاد کند و در قبال آن پاسخ‌گو باشد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مردم حق دارند در خصوص برنامه‌هایی که هر دولت در آغاز به قدرت رسیدن، مطرح کرده است، پرسش‌گر باشند، افزود: اگر این پرسش‌گری‌ها مطرح شود، سوءظن‌ها بسیار کمتر و مردم امیدوارتر می‌شوند. همچنین پرسش‌گری باعث تقویت رابطه مردم با حاکمیت می‌شود و زمینه‌ای برای نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی باقی نمی‌گذارد، از این رو باید در برابر حقی که بر گردن ما است، در مسیر رفع همه مشکلات و محدودیت‌ها حرکت کنیم.
عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه یکی از ویژگی‌های خاص دیپلماسی، صلح است، تصریح کرد: توافق برجام یکی از موفقیت‌های دولت برای خروج از بن‌بست و فرصت تعامل جهانی برای کشور ایجاد شده بود، ولی متاسفانه سنگ‌اندازی‌ها مانع از بهره‌گیری از این فرصت شد. آنچه مسلم است، کشور شامل سلیقه‌های متعدد است که باید به رسمیت شناخته شود و در عین حال باید وحدت در عین کثرت در جامعه ایجاد شود.
صادقی با اشاره به اینکه وحدت در گرو شناختن سلایق مختلف است، خاطرنشان کرد: این امر در گرو مشارکت مردمی است و اگر مردم در سیاست، اقتصاد و سایر حوزه‌ها مشارکت داشته باشند، امنیت پایدار را خواهیم داشت و بزرگ‌ترین مشکلات کشور حل خواهد شد.
انتهای پیام