دستور تشکیل «کمیته ملی سیل» از سوی رییس جمهوری در نخستین جلسه هیات دولت در سال جدید اعلام و ابلاغ شد. حسن روحانی عنوان کرد: «امروز تشکیل کمیته ملی بررسی و ریشه‌یابی سیلاب را ابلاغ خواهم کرد تا مانند گزارش خوبی که در خصوص حادثه پلاسکو تهیه شد، در این زمینه نیز گزارشی از اقدامات کوتاه‌مدت و بلندمدت تهیه شود و کاری کنیم که اگر در ماه‌ها و سال‌های آینده رحمت الهی وجود داشت، بتوانیم آن را جذب کنیم».
حال نزدیک به ۲۰ روز از ابلاغ دستور رییس جمهور میگذرد. ۲۰ روزی که نه اندکی از خسارتهای سیل در چند استان کشور بخصوص لرستان جبران شد و نه آنقدرها از خطرپذیری خوزستان در برابر سیل کاسته اما سرنوشت کمیته ملی سیل هم معلوم نیست و به کجا رسیده است. تنها چیزی که در این میان مطرح میشود محتویات همان دستور رییسجمهوری البته با مقدار کمی جزییات است. اینکه این کمیته از چه افرادی تشکیل شده‌اند و قرار است چه کنند از زبان وزیر نیرو عنوان شد.
رضا اردکانیان ۵ روز پیش بدون بیان هرگونه دستاوردی در جهت تشکیل این کمیته عنوان کرد: «در حال حاضر در کانون امداد و عبور از بحران هستیم، قطعا باید به چگونگی‌ها و چرایی‌های این حادثه هرچند طبیعی بپردازیم، در همین راستا رئیس‌جمهور دستور تشکیل کمیته ملی مستقل از سازمان‌های اجرایی و اداری تحت مسؤولیت یکی از دانشگاه‌های بزرگ کشور را دادند. هر کدام از زیرگروه‌ها وجهی از سیلاب را مورد بررسی علمی و کارشناسی قرار خواهند داد و به آسیب‌شناسی موضوع می‌پردازند».
آنگونه که از صحبتهای اردکانیان برمی آید هنوز این کمیته شکل نگرفته تا بخواهد کاری را پیش ببرد. شاید همین هم دلیلی بر آن شده که مجلس هم وارد میدان شود.
صدای پای کمیسیون انرژی میآید
با آغاز بکار مجلس شورای اسلامی در سال ۹۸، تصمیماتی شبیه به آنچه که در دولت شکل گرفته در حال انجام است. وزرا و مسئولانی که هفته گذشته باید پاسخگوی دلایل وقوع سیل میشدند اما در مناطق سیل زده حضور داشتند و داد مجلسیان از عدم پاسخگویی شان به نمایندگان ملت درآمده بود، دیروز راهی پارلمان شدند. وزیر راه و شهرسازی، وزیر جهادکشاورزی، وزیر نیرو و وزیر کشور و همچنین رییس سازمان هواشناسی و رییس جمعیت هلال احمر، شش میهمان دیروز بهارستان بودند تا در خلال پاسخگوییشان به سوالات نمایندگان، مقصر سیل هم پیدا شود. اما از این جلسه نیز آبی برای نمایندگان گرم نشد تا در نهایت یکی از کمیسیونهای مجلس پای کار بیاید.
«آیا وزارت نیرو اطلاعاتی درباره حجم بارش‌ها داشت؟ آیا محاسبات انجام شده دقیق و کارشناسی شده بود؟ آیا وزارت نیرو برای مقابله با سیل تمهیدات لازم را اندیشیده بود؟»؛ اینها سوالاتی بود که رضا اردکانیان و معاونانش را به کمیسیون انرژی مجلس کشاند تا بلکه با پاسخگویی به آنها، تکلیف مقصر وقوع سیل روشن شود.
آنگونه که از سوی تعدادی از اعضای کمیسیون انرژی مجلس اعلام شد، آنان بر این باور بودند که با پیشبینی و برنامهریزی لازم می‌شد خسارت ناشی از سیل را کاهش داد. از جمله رهاسازی آب سدهای بزرگ در ماههای قبل، ایجاد کانال های انحرافی، لایه‌روبی رودخانهها و پیشگیری از ساخت و ساز غیر قانونی در حریم رودخانهها که میتوانست در کاهش خسارات سیل موثر واقع شود، از اعتراضات به وزیر نیرو بود.
کمیسیون انرژی که مدعی است از بهمن ماه یعنی دو ماه پیش از وقوع سیل به وزارت نیرو چندبار نامه نوشته و این حادثه را پیشبینی کرده بود، از پاسخ های وزیر نیرو قانع نشد و قرار شد کمیتهای برای روشن شدن حقایق و دلایل وقوع سیل در کمیسیون تشکیل شود و بررسیهای کارشناسانه صورت گیرد.
اینکه چطور برای یک حادثه هرچند به وسعت و خسارت باری سیل، دو نهاد به تشکیل کمیته حقیقتیاب تصمیم میگیرند یک طرف ماجراست اما موضوع اصلی نتیجه بررسی این کمیتههاست. هرچند کمیته حقیقتیاب پلاسکو به خوبی نتایج بررسیها را اعلام کرد اما در مورد حادثهای مانند سیل، هنوز تشکیل کمیتهای که اسامی اعضای آن نیز تاکنون اعلام نشده محل سوال است.
حال با یک حادثه روبهرو هستیم که با گذشت ۲۷ روز از وقوع آن، دو متولی حقیقتیابی به خود دیده اما دریغ از کمیتهای که بخواهد به دستور رئیس جمهور شکل گرفته باشد.