یکی از وجوه نام‌گذاری کرونا ویروس (corona virus) که به معنای تاج و در نجوم به معنای تاج خورشید است، به این دلیل است که زیر میکروسکوپ، سطح خارجی ویروس شبیه تاج دیده می‌شود.
کرونا ویروس‌های بیماری‌زای انسانی با احتساب نوع اخیری که شایع شده، تعدادشان به هفت نوع رسیده است. این خانواده از ویروس‌ها، واجد RNA بوده و پوشش‌دارند و مانند سایر ویروس‌های پوشش‌دار، ماندگاری این خانواده از ویروس‌ها در محیط زیاد نیست و حداکثر یک تا دو روز در محیط دوام می‌آورند. همچنین از آنجایی که در پوست آنزیم وجود دارد، روی دست انسان زود از بین می‌روند، اما در مقایسه با دست، مدت بیشتری می‌توانند روی لباس باقی بمانند؛ حدود ۱۰ تا ۱۲ ساعت.
علت تغییرات ژنی در کروناویروس
کرونا ویروس‌ها، ژنوم بزرگ و یک‌تکه و اسید نوکلئیک (زنجیره‌های طویل مولکولی دو یا یک رشته‌ای) طویلی دارند. بنابراین احتمال در هم پیچیدن آن با ژنوم ویروس‌های دیگر و برداشتن تکه‌های ژنوم ویروس‌های دیگر و در نتیجه بروز تغییرات ژنی وجود دارد که خود سبب تغییر میزبان‌هایی می‌شود که این ویروس‌ها جهت تکثیر یا بیماری‌زایی انتخاب می‌کنند و در نهایت این قابلیت در ویروس ایجاد می‌شود که از حیوان به انسان انتقال پیدا کند و به صورت زئونوز (بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان) درآید.
بیماری‌زایی
از اجزای این ویروس‌ها که در بیماری‌زایی در میزبان نقش مهمی دارند، پروتئین‌های ساختاری و غیر ساختاری است. پروتئین‌های غیر ساختاری مانع از ترشح اینترلوکین‌ها می‌شوند و با کمک پروتئین‌های ساختاری، به سلول‌های میزبان میچسبند و با تشکیل توده‌ای از سلول‌های میزبان اطراف ویروس، از سیستم ایمنی فرار می‌کند.
اغلب کرونا ویروس‌ها باعث ایجاد بیماری‌های خفیف و خود محدود شونده در مجاری تنفسی، می‌شوند. همچنین چهار نوع شناخته‌شده آنها عامل ۱۵ تا ۳۰ درصد موارد سرماخوردگی محسوب می‌شوند. این درحالیست که با ظهور کرونا ویروس‌های سارس و مِرس به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۱۳ مشخص شد که این خانواده از ویروس‌ها چندان هم بی‌خطر نیستند. حالا با ظهور کرونا ویروس اخیر از ووهان چین، بار دیگر این دسته از ویروس‌ها موجب نگرانی بین‌المللی شده‌اند.
منشاء کروناویروس جدید چیست؟
ژنوم کرونای جدید، ۸۰ درصد شبیه ویروس مولد سارس و ۹۶ درصد شبیه ویروس خفاش است و همین امر موجب طرح این تئوری شده که خاستگاه ویروس از خفاش بوده است.
اپیدمیولوژی کروناویروس‌ها
سارس؛ با انتقال از خفاش به گربه چینی و سپس به انسان شروع شد و ۱۰ درصد کشندگی داشت. این بیماری ۲۷ کشور دنیا را درگیر کرد، اما طی مدت چند هفته ژنوم آن شناسایی و به سرعت، طی چند ماه، انتشار بیماری ناشی از آن کنترل شد.
مرس؛ با انتقال از خفاش به شتر و سپس انسان آغاز شد و ۳۵ درصد کشندگی دارد. باید توجه کرد که هنوز انتشار این بیماری به خوبی کنترل نشده و موارد انگشت‌شماری نیز از ایران گزارش شده است.
کرونا ویروس ۲۰۱۹؛ اولین بار وقتی مورد توجه قرار گرفت که در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ مقامات چین اعلام کردند که از منطقه ووهان چین، ۲۷ مورد پنومونی با علت نامشخص که هفت مورد آن شدید بوده، گزارش شده است. دهم ژانویه ۲۰۲۰، سکانس ژنی این ویروس شناسایی و مشخص شد که ۱۵ مورد از این پنومونی‌ها به علت کرونا ویروس جدید بوده است. این ویروس از اواسط آذر شروع به گسترش کرد و استان‌های دیگری از چین و کشورهای دیگری را درنوردید.
کرونا ویروس جدید؛ تهدیدی بین‌المللی
پیش‌بینی افزایش موارد ابتلا به کرونا ویروس جدیدی به ۱۰۰ هزار نفر
در اولین نشست ویژه سازمان بهداشت جهانی درباره کروناویروس جدید، دلایل کافی مبنی بر اینکه این ویروس تهدیدی بین‌المللی است، پیدا نشد، اما زمانی که با گسترش بیشتر بیماری، ۱۵ کشور و بالغ بر ۶۰۰۰ نفر از کشورهای مختلف مبتلا شدند، در نهایت WHO در ۱۰ بهمن، مصادف با ۳۰ ژانویه، اعلام فوریت بهداشتی با دغدغه بین‌المللی (PHEIC: Public Health Emergencies of International Concern) کرد.
باید توجه کرد که این ویروس توانسته طی فقط چند هفته در بیش از ۲۵ کشور دنیا به‌ویژه کشورهایی از قاره آسیا و نیز اقیانوسیه، اروپا و آمریکا گسترش یابد. تاکنون چندین هزار تن را مبتلا کرده که ۹۹ درصد آنها از چین گزارش شده‌اند و با مرگ‌ومیر تقریبی دو درصد بوده است. در عین حال پیش‌بینی‌شده که به‌زودی موارد بیماری بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر خواهد شد.
بنابر اعلام روابط عمومی سازمان نظام پزشکی کشور، با توجه به اینکه هر فرد مبتلا به این کروناویروس می‌تواند چهار نفر را درگیر کند که این رقم بیشتر از سارس و آنفلوانزاست، بیماری قابلیت پاندمیک شدن (همه‌گیری جهانی) را دارد، اما هنوز این بیماری به عنوان پاندمی معرفی نشده است.
اصطلاح Super Spreader (شدیدا ناقل) در مورد پزشکان و پرستاران در تماس با بیماران آلوده یا مبتلا به این نوع ویروس به کار می‌رود که این افراد می‌توانند به راحتی و در سطح وسیعی ویروس را پخش کنند.
انتهای پیام