برقراری امنیت سازه‌‌‌‌‌‌‌‌ها در برابر بلایایی مانند آتش‌‌‌‌‌‌‌‌سوزی، مهم‌‌‌‌‌‌‌‌ترین اصلی است که در هنگام طراحی و ساخت آن‌ها باید درنظر گرفت. مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق می‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث کم‌‌‌‌‌‌‌‌شدن خطرات ناشی از آتش‌‌‌‌‌‌‌‌سوزی شود. به طور معمول ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌ها از سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های فلزی یا بتنی ساخته می‌‌‌‌‌‌‌‌شوند که هردو خطرات مختص خود را دارند. در ادامه به نحوه مقاوم سازی هریک در برابر حریق می‌‌‌‌‌‌‌‌پردازیم. هنگامی که صحبت از مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی در برابر حریق می‌‌‌‌‌‌‌‌شود، ممکن است عده‌‌‌‌‌‌‌‌ای به دلیل هزینه زیاد آن را کنار بگذارند. این افراد احتمالاً با این توجیه که سیستم‌‌‌‌‌‌‌‌های اعلام و اطفای حریق برای تشخیص آتش وجود دارند و نیازی به مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی زیرساختی نیست از این کار اجتناب کنند. هرگز فراموش نکنید که چنین سیستم‌‌‌‌‌‌‌‌هایی همیشه ممکن است با خطا و خرابی روبرو شوند. این را فراموش نکنیند که هیچ‌‌‌‌‌‌‌‌یک بدون دیگری قادر به تأمین سطح مطلوبی از امنیت نیستند. بنابراین از ریشه باید در فکر تصمیم درست بود.

مقاوم سازی سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های فلزی در برابر حریق

سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های فلزی بخش اعظم ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌های صنایع پتروشیمی، فرودگاه‌‌‌‌‌‌‌‌ها، کارخانه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و حتی مجتمع‌‌‌‌‌‌‌‌های مسکونی پر واحد را تشکیل می‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. به دلیل حساسیتی که این ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌ها از نظر جمعیت ساکنین و کارمندان و وجود مواد آتش‌‌‌‌‌‌‌‌زا دارند، طبیعی است که باید از روش‌‌‌‌‌‌‌‌های ویژه برای مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها در برابر حریق استفاده کرد. فلز به کار رفته در ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌ها معمولاً فولاد است. فولاد اگرچه فلزی سخت است اما در محدوده دمای 500 درجه خم می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. این خمیدگی درنهایت به فروپاشی و ریزش سازه منجر خواهد شد. بنابراین بهتر است تا با پوشش‌‌‌‌‌‌‌‌های ضدحریق آن را ایمن کرد. میزان نیاز سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های فولادی به مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی براساس یک فرمول محاسبه می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. در این فرمول نسبت سطح در معرض حریق به سطح مقطع کل محاسبه می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. حاصل را ضریب مقطع می‌‌‌‌‌‌‌‌نامند. هر چقدر این مقدار بیشتر باشد، سازه نیاز به مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی بیشتری دارد. درواقع هرچه میزان بیشتری از فولاد استفاده شده در مناطق رویارو با حریق احتمالی بیشتر باشد، نیاز به پوشش‌‌‌‌‌‌‌‌های ضد حریق نیز بیشتر است.

مقاوم سازی سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های بتنی در برابر حریق

بتن به دلیل ضخامت بیشتر و ماهیت متفاوت از فولاد و فلز، دیرتر به دمای بحرانی می‌‌‌‌‌‌‌‌رسد. اما به هر صورت بتن نیز با خطر مواجه است. چنانچه دما از حد قابل تحمل بتن بگذرد، شکستی رخ‌‌‌‌‌‌‌‌می‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که فاجعه‌‌‌‌‌‌‌‌بار خواهد بود. اما به دلیل مقاومت بیشتر بتن، و کندتر بودن جریان حرکت حرارت در آن، بیشتر توجه‌‌‌‌‌‌‌‌ها برروی سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های فولادی معطوف است.

روش‌‌‌‌‌‌‌‌های مقاوم سازی سازه‌‌‌‌‌‌‌‌ها در برابر حریق

روش‌‌‌‌‌‌‌‌های مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی بر این اساس ابداع شده‌‌‌‌‌‌‌‌اند که اجازه رسیدن حرارت به سازه داده نشود و تا حد امکان جلوی گسترش حریق گرفته شود. بر این اساس چندین راه مختلف برای ایجاد مقاومت سازه‌‌‌‌‌‌‌‌ها در برابر حریق وجود دارد، که در ادامه به تعدادی از آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها اشاره می‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم.

پوشش‌‌‌‌‌‌‌‌های ضد حریق

یکی از انواع روش‌‌‌‌‌‌‌‌های مقام‌‌‌‌‌‌‌‌سازی ساختمان، پوشش ضد حریق اسکلت فلزی است. استفاده از پوشش‌‌‌‌‌‌‌‌های ضد حریق که در سه نوع ورمیکولت، معدنی گچی و معدنی پشم سنگ هستند. این پوشش‌‌‌‌‌‌‌‌ها به دلیل امکان ترمیم راحت، سهولت اجرا، امکان اجرا برروی سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های نوساز و قدیمی، قوانین و استاندارهای مشخص و کمک به به تعویق انداختن فروپاشی ساختمان گزینه مناسبی هستند.

عایق‌‌‌‌‌‌‌‌های سرامیکی

استفاده از عایق‌‌‌‌‌‌‌‌های سرامیکی شامل: پتوی سرامیکی، الیاف سرامیکی و تخته سرامیکی

عایق‌‌‌‌‌‌‌‌های نسوز

استفاده از عایق‌‌‌‌‌‌‌‌های نسوز شامل: کوتینگ نسوز، پارچه نسوز، نوار نسوز و طناب نسوز

قوانین مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌ سازی ساختمان در برابر حریق

قوانین و مقرارتی در مورد نحوه مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق وجود دارد، که براساس تعداد طبقات ساختمان و کاربری آن تعریف شده‌‌‌‌‌‌‌‌ است. همان‌‌‌‌‌‌‌‌طور که گفتیم سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های بتنی نیز نیاز به مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی دارند با این‌‌‌‌‌‌‌‌حال این قوانین درمورد سازه‌‌‌‌‌‌‌‌های فولادی نوشته شده است. وجود قوانین مشخص در این حوزه حاکی از اهمیت این موضوع است. براساس این قوانین هرچه تعداد طبقات ساختمان بیشتر باشد، میزان مقاومت در برابر حریق براساس ساعت باید بیشتر باشد. ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌های تا 4 طبقه نیازی به مقاوم شدن ندارند، مشروط بر این‌‌‌‌‌‌‌‌که مجهز به سیستم اطفای حریق باشند. همچنین براساس درصد آرماتور استفاده شده در ستون‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیاز یا عدم نیاز به پوشش‌‌‌‌‌‌‌‌ ضد آتش بررسی می‌شود. این درصد برای ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌های بالای 6 طبقه نباید از 5/2 بیشتر باشد. اگر به هر دلیل ناچار به استفاده از چنین آرماتورهایی وجود دارد، سازه باید در مقابل حریق مقاوم شود.

مراحل اجرای مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی ساختمان در برابر حریق

برای رسیدن به نتیجه مطلوب در مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی سه مرحله وجود دارد.

• مشاوره
  در این مرحله برحسب کاربری و تعداد طبقات ساختمان و همچنین با در نظر گرفتن طرح مهندس معمار بهترین روش مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی انتخاب می‌‌‌‌‌‌‌‌شود و مشتری درمورد تمام مراحل آگاه خواهد شد.
• انتخاب مصالح
  براساس آن‌‌‌‌‌‌‌‌چه کارفرما از پروژه مدنظر خود بیان می‌‌‌‌‌‌‌‌کند و براساس آن‌‌‌‌‌‌‌‌چه متخصص مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی از کارفرما می-پرسد، نوع مصالح و نحوه‌‌‌‌‌‌‌‌ی اجرا مشخص می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. انتخاب مصالح با توجه به نوع آتش‌‌‌‌‌‌‌‌سوزی که ممکن است در محل رخ‌‌‌‌‌‌‌‌دهد انتخاب می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. برای مثال مصالح مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی یک ساختمان فعال در صنعت پتروشیمی، متفاوت از مصالح مورد نیاز یک بیمارستان است.
• اجرای سیستم ضد حریق
  این مرحله تماماً در حیطه کاری شرکتی است که کار مقاوم‌‌‌‌‌‌‌‌سازی را انجام می‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. تأمین مصالح، حمل تا محل و اجرای نهایی آن برروی سازه. شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌ها ملزم هستند تا در مرحله اجرا نکاتی مانند تأمین ضخامت کافی و عدم انجام هر اقدامی که موجب تضعیف سازه شود را رعایت کنند.
  ***
  خسارات مالی و مهم‌‌‌‌‌‌‌‌تر از آن خسارات جانی ناشی از حریق بسیار زیاد و گاهی خارج از کنترل است. همین کافی است تا بحث هزینه را کنار گذاشته و با تصمیم درست اقدام به مقاوم سازی ساختمان در برابر حریق کنیم. از این رو مالکین پروژه‌‌‌‌‌‌‌‌ها، مهندسین سازه و طراحان ساختمان باید پیش از هر اقدامی مقاوم سازی در برابر حریق را در اولویت قرار دهند. شرکت ایران پروف یکی از متخصصین اصلی در زمینه پوشش ضد حریق از مرحله تولید تا اجرا می‌باشد. این‌‌‌‌‌‌‌‌کار ساده نیست و به مشاوره صحیح نیاز دارد. شما می‌توانید برای ارتباط و مشاوره با متخصصین این شرکت وارد وب سایت ایران پروف شوید.