روز چهارشنبه ۲۳ آذرماه ۱۰۶ دستگاه خودروی دیگنیتی پرستیژ بهمن موتور با قیمت پایه ۹۹۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در بورس کالا عرضه شد که در نهایت این خودرو در بورس کالا با قیمت تمام شده بین ۲ و ۲ میلیارد و ۴۷۳ میلیون تومان به فروش رسید.
بر همین اساس نیز با توجه به افزایش ۱۱۶ درصدی قیمت دیگنیتی پرستیژ در در معاملات بورس کالا نسبت به بهای مصوب کارخانه که یک میلیارد و ۱۲۰ میلیون تومان است، این معامله ابطال شد؛ زیرا معاملات در بورس بعد از اینکه نهایی شد باید به تأیید ناظر معاملات نیز برسد که در معاملات دیگنیتی در چهارشنبه هفته گذشته این تأیید انجام نشد.
پیگیری‌ها نشان می‌دهد که مخالفان عرضه خودرو در بورس که تحت عنوان مافیای بازار خودرو شناخته می‌شوند، پس از اینکه مقرر شد خودروهای تولید داخل نیز به مرور وارد معاملات بورس کالا شوند، دست به کار شده و با افزایش تقاضای کاذب برای خرید دیگنیتی که منجر به رشد یک میلیاردی قیمت این خودرو در بورس شد، به دنبال زیر سوال بردن ماهیت بورس کالا برای عرضه خودرو هستند.
نکته قابل توجه آنکه این خودرو هنوز در بازار آزاد عرضه نشده و اگر قرار باشد با چنین فاصله قیمتی در بازار عرضه شود، قطعاً دریچه‌های جدیدی در قیمت خودروهای مونتاژی باز می‌شود.
افزایش کف عرضه، خریدهای غیرواقعی را کاهش می‌دهد
در این رابطه رسول سلیمانی کارشناس صنعت خودرو اظهار کرد: کلیت ماجرای عرضه خودرو در بورس بسیار مثبت بوده است زیرا رانت ناشی از اختلاف قیمت کارخانه و بازار که همیشه به جیب دلال می‌رفت، از بین رفت و مبالغ حاصل از فروش خودرو به جیب تولیدکننده رفته و مصرف کننده نیز نسبت به قیمت بازار سود کرد.
وی با اشاره به قواین جدید عرضه خودرو در بورس کالا گفت: با توجه به تدابیری که برای عرضه خودرو در بورس اندیشیده شده، کف عرضه افزایش خواهد یافت به شکلی که خودروسازان بخش خصوصی در هر دور ملزم به عرضه ۵۰۰ دستگاه و خودروسازان بزرگ در هر دور ملزم به عرضه ۲ هزار دستگاه خودرو شده‌اند بنابراین همین افزایش عرضه منجر به پایین آمدن خریدهای غیرواقعی و قیمت سازی های کاذب می‌شود.
دلالان به دنبال احیای قرعه کشی هستند
سلیمانی ادامه داد: علاوه بر افزایش کف عرضه، شرط دیگری نیز اضافه شده مبنی بر اینکه خریدار از سال ۹۸ به این سو نباید از خودروسازان خریدی داشته باشد که همین موضوع می‌تواند ورود به بازار را محدود و احتمال تبانی را کاهش دهد. البته نحوه نظارت بازار بورس هم در این بخش مؤثر است که اگر اتفاق غیرمتعارفی افتاد بتواند عرضه را ابطال کند.
این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: بیشتر دلالان مخالف عرضه خودرو در بورس هستند زیرا متضرر شده‌اند و برای جبران به دنبال احیای روش قرعه کشی هستند تا باز از اختلاف قیمت کارخانه و بازار، سودهای میلیاردی کسب کنند.
عرضه خودرو در بورس نمی‌تواند قیمت بازار را افزایش دهد
وی در مورد افزایش قیمت بازار نیز با بیان اینکه افزایش قیمت خودرو در بازار آزاد ناشی از جهش قیمت ارز است، گفت: در حال حاضر افراد مسیر سازنده‌ای برای حفظ ارزش پول خود نمی‌بینند و به همین دلیل با هر روشی و با خرید انواع کالاها به دنبال حفظ ارزش پول خود هستند و با توجه به اینکه به بازار سرمایه اطمینانی ندارند و سود بانکی نیز کمتر از نرخ تورم است، به سمت بازار خودرو متمایل شده‌اند چراکه امکان فروش سریع خودرو وجود دارد و این بازار می‌تواند بین ۱۰۰ میلیون تا چند میلیارد تقاضاهای سرمایه‌ای را پوشش دهد، بنابراین خرید خوردو گزینه خوبی برای حفظ سرمایه است.
سلیمانی تصریح کرد: همچنین مجموع خودروهای عرضه شده در بورس کمتر از یک درصد تولید سالیانه خودروسازان بوده است بنابراین نمی‌تواند تأثیری در افزایش قیمت خودرو در بازار داشته باشد.
کاهش قیمت خودرو با افزایش عرضه
این کارشناس صنعت خودرو گفت: اگر همه خودروها در بورس عرضه شوند و بر فرایند فروش نظارت دقیقی صورت گیرد که منابعی که از فروش خودرو در بورس حاصل می‌شود جهت افزایش تولید به جیب تولیدکننده تزریق شود و به همان تناسب نیز عرضه افزایش یابد می‌توان امید داشت که قیمت خودرو با کاهش مواجه شود.
صدای دلالان بلند شده است
همچنین محمدرضا نجفی منش رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی ضمن اعلام رانت ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی ناشی از قیمت‌گذاری دستوری خودرو، گفته است که «افرادی که از این رانت بهره برده‌اند اکنون به دنبال هجمه علیه عرضه خودروسازان در بورس و بازگشت به همان روال رانت‌زای گذشته هستند تا باز هم بتوانند از این رانت استفاده کنند.»
وی با بیان اینکه دلالان خودرو در صف نخست مخالفان عرضه خودرو در بورس قرار دارند، تاکید کرده است که «عرضه در بورس باعث شده خودرو ارزان‌تر از بازار به دست مصرف‌کننده برسد؛ در نتیجه اعتراض دلالان را به همراه داشته باشد؛ برای مثل تارایی که ۵۵۰ میلیون تومان در بازار معامله می‌شود مردم ۴۵۰ میلیون تومان در بورس خریدند، مشخص است که صدای دلالان را بلند می‌کند.»