اصطلاحات گیج‌کننده زیادی در ورزش فوتبال وجود دارد. اگر در این بازی تازه‌کار هستید، به‌راحتی ممکن است با این عبارات گیج شوید. در ادامه این مطلب به یکی از اصطلاحات عجیب و غریب فوتبالی نگاهی خواهیم داشت: کلین شیت.
مانند بسیاری از عبارات عجیب فوتبالی، معنی اصلی کلین شیت (به انگلیسی: Clean Sheet یا Shutout) هیچ شباهتی به تلفظ آن با معنی «کاغذ تمیز» ندارد! اصولاً کلین شیت زمانی اتفاق می‌افتد که دروازه یک تیم در طول بازی حتی یک بار هم باز نشود. این عبارت معمولاً برای قضاوت درمورد دروازه‌بان‌ها و مدافعان استفاده می‌شود، اما به‌طور کلی دستاوردی چشمگیر برای همه بازیکنان تیم است.
چرا به آن کلین شیت می‌گویند؟
خاستگاه اصطلاح کلین شیت به زمانی برمی‌گردد که تکنولوژی پیشرفت نکرده بود و دستگاهی برای پیگیری امتیازات وجود نداشت. در عوض، تعداد گل‌های بازی به‌اضافه تمام آمارهای دیگر مانند ضربات، پنالتی‌ها و کرنر روی یک برگه نوشته می‌شدند. بنابراین، اگر یک تیم در طول یک مسابقه گل نمی‌خورد، چیزی برای نوشتن نخواهد بود و برگه بازی تمیز می‌ماند.
البته می‌توانید تصور کنید که پیگیری تمام آمار بازی روی یک صفحه کاغذ بسیار دشوار بود. در حال حاضر از تابلوهای امتیازی الکترونیکی و کامپیوترها برای پیگیری امتیازات و سایر آمارهای بازی استفاده می‌شود. با این حال، در سطوح آماتور و غیرحرفه‌ای فوتبال، همچنان می‌بینیم که تنها روش پیگیری امتیازات، نوشتن آنها توسط داور در دفترچه یادداشت است. بنابراین اصطلاح «کلین شیت» حتی امروزه هم با معنای واقعی کلمه ارتباط دارد.
ثبت کلین شیت چقدر سخت است؟
ثبت کلین شیت به‌معنای دورنگه‌داشتن توپ از دروازه تیم خودی در کل مسابقه است. طبیعتاً این چیزی نیست که به‌راحتی اتفاق بیفتد و تیم حریف تمام تلاش خود را برای شکست دادن شما انجام خواهد داد.
احتمال ثبت کلین شیت در سطح‌ها و گروه‌های سنی متقاوت فوتبال متغیر است. به‌عنوان مثال، در رده‌های سنی جوان‌تر، دروازه‌بان‌ها به خوبی تثبیت نشده‌اند و اغلب فقط بازیکنانی هستند که داوطلبانه وارد دروازه می‌شوند. بنابراین، کلین شیت ها در بازی این رده سنی خیلی کمتر اتفاق می‌افتند.
هنگامی که نوبت به گروه‌های سنی و سطوح توانایی بالاتر می‌رسد، دروازه‌بان‌ها اغلب بهتر آموزش دیده و در تیم تثبیت شده‌اند. به همین دلیل در این سطح از فوتبال، بیشتر شاهد کلین شیت هستیم.
کلین شیت بیشتر در سطح حرفه‌ای فوتبال رایج است. در این سطح، دفاع به اندازه حمله مهم است و بازیکنان خط دفاعی همگی به‌خوبی تمرین می‌کنند تا توپ را از دروازه خود دور نگه دارند.
چگونه یک بازیکن کلین شیت می‌گیرد؟
کلین شیت دستاوردی است که کل تیم بدون توجه به موقعیتشان در ثبت آن سهم دارند. با وجود این، اغلب می‌شنوید که مردم در مورد تعداد کلین شیت های یک بازیکن، به خصوص دروازبان صحبت می‌کنند. اما چطور همچین چیزی ممکن است؟
وقتی مردم در مورد تعداد کلین شیت‌های یک بازیکن صحبت می‌کنند، احتمالاً به این دلیل است که او دروازه‌بان (یا مدافع) تیم است. حتی با وجود اینکه کل تیم در ثبت کلین شیت نقش دارند، این موقعیت‌ها برای رسیدن به کلین شیت حیاتی‌تر هستند، بنابراین افتخار این کار اغلب نصیب آنها می‌شود. بهتر است اینطور بگوییم، در حالی که بازیکنان مهاجم براساس تعداد گل‌ها و پاس گل‌هایشان قضاوت می‌شوند، کلین شیت‌ها نیز تا حد زیادی صلاحیت دروازبانان و مدافعان را تأیید می‌کنند.
چه‌کسانی بیشترین کلین شیت را در تاریخ فوتبال دارد؟
همانطور که قبلاً اشاره کردیم، این اصلاح اغلب به بازیکنان خطوط عقبی یک تیم، به ویژه دروازه‌بان نسبت داده می‌شود. بنابراین بیایید نگاهی بیندازیم به این که کدام دروازه‌بان‌ها بیشترین کلین شیت را در دوران حرفه‌ای خود داشته‌اند:
لیگ برتر انگلیس – پیتر چک (202 بازی)
پیتر چک دروازه‌بانی اهل جمهوری چک بود که بیشتر دوران حرفه‌ای خود را در لیگ برتر انگلیس گذراند. او به‌عنوان یکی از بهترین دروازه‌بان‌های جهان در دوران اوج خود شناخته می‌شد و آمار کلین شیت او قطعاً این ادعا را تأیید می‌کند. چک در مجموع 202 کلین شیت را در لیگ برتر ثبت کرد که بیشتر آن در زمان حضورش در چلسی به ثبت رسیده است.
برای درک واضح‌تر میزان تأثیرگذاری رکورد او، بد نیست بدانید که دروازه‌بان جایگاه دوم این لیست در لیگ برتر تنها 169 کلین شیت را در دوران حرفه‌ای خود ثبت کرده است!
بین‌المللی – ایکر کاسیاس (102 بازی)
ایکر کاسیاس اسپانیایی به لطف توانایی خارق‌العاده در دروازه‌بانی و دفاع غیرقابل نفوذش، بر بازی‌های بین‌المللی مسلط بود. کاسیاس در دوران بازی برای تیم ملی با اسپانیا قهرمان اروپا و جام جهانی شد و حتی کاپیتان تیم ملی نیز بود.
کاسیاس در دوران حرفه‌ای و درخشان ملی خود، تنها در 168 بازی با 102 دروازه خود را بسته نگه داشت. این شاهکار چشمگیر او را از نظر درصد کلین شیت با 61% در صدر فهرست قرار می‌دهد.
بهترین تاریخ – جانلوئیجی بوفون (501 بازی)
عنوان «بیشترین کلین شیت در تاریخ» متعلق به جانلوئیجی بوفون است. او کار خود را با تیم ایتالیایی پارما آغاز کرد و در سال 2001 با مبلغی 52 میلیون یورویی به یوونتوس رفت. دروازه‌بان ایتالیایی در 19 سال آینده جام‌های متعددی را به دست آورد. او 202 کلین شیت در سری آ ثبت کرد. بوفون در جام جهانی 2006 با ایتالیا در سطح ملی قهرمان شد. او همچنین در آن تورنمنت برنده جایزه یاشین نیز شد. به طور کلی، بازیکن سابق یوونتوس تاکنون 501 کلین شیت در کارنامه خود ثبت کرده است.
سخن پایانی
در نهایت امیدواریم از آشنایی با اصطلاح کلین شیت در فوتبال لذت برده باشید. درحال حاضر می‌توان گفت که کلین شیت موفقیتی در فوتبال است که بارها تکرار می‌شود و اکثر دروازه‌بان‌ها حداقل یک بار در هر فصل آن را تجربه می‌کنند. با این حال، این بدان معنا نیست که رسیدن به آن چشمگیر نیست و هنوز هم برای دستیابی به کلین شیت تلاش زیادی لازم است. احتمال کسب همچین موفقیتی تا حدودی به دفاع و تیم مقابل دروازه‌بان نیز بستگی دارد.
انتهای پیام/