در حالی که بازار سرمایه سال جدید را در مسیر صعودی آغاز کرده بود و بر اساس چرخه رونق و رکود، انتظار می‌رفت تا فصل مجامع، روزهای سبزی را برای سهامداران رقم بزند، به یکباره در نیمه‌های اردیبهشت‌ماه با دست‌انداز شدیدی روبرو شد که آن را دوباره به عمق دره رکود منحرف کرد؛ به‌نحوی که شاخص کل بورس تنها طی یک روز (17 اردیبهشت 1402) بیش از 95 هزار پله سقوط کرد و حقیقی‌ها بیش از چهار هزار میلیارد تومان پول از بازار خارج کردند.
اگرچه در آن مقطع گفته می‌شد بازار در دوره اصلاح قرار گرفته اما بعدا مشخص شد دولت به طور برنامه‌ریزی شده، همزمان با نزدیک‌شدن دوره اصلاح شاخص کل اقدام به تصویب قانونی گرفته که به‌معنای واقعی کلمه، دستبرد به جیب صنایع پتروشیمی و سهامداران آنها بود. بعدها همچنین روشن شد برخی کدهای رانتی با استفاده از این اطلاع، اقدام به فروش سنگین سهام خود در بازار کردند و دومینوی فروش و سقوط را رقم زدند.
این روند تا هفته گذشته نیز ادامه داشت تا اینکه بالاخره تلاش فعالان بازار سرمایه و صنایع پتروشیمی به ثمر نشست و دولت از مصوبه خود عقب نشست. طی این مدت بیش از 3.5 ماهه، بازار سهام بخش زیادی از ارزش خود را از دست داد و بیشتر صنایع و گروه‌های بورسی به گل نشستند که به معنای از دست رفتن ارزش سرمایه سهامداران بود.
عقب‌نشینی دولت از سرکوب بورس؟
اکنون که دولت از تصمیم غیرکارشناسی و اشتباه خود که البته اصرار زیادی هم بر آن داشت، عقب نشسته و بر اثر همین خطای مشخص که نسبت به آن بارها هشدار داده شده بود، بازار سهام را به‌شدت سرکوب کرده و موج جدیدی از فرار سرمایه از این بازار را رقم زده است، سخنگوی دولت در تلویزیون حاضر شده و از اهمیت بورس برای دولت دم می‌زند!
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در یک برنامه تلویزیونی درباره حوزه بورس توضیح داده است: بورس تابعی از واقعیت اقتصاد ماست؛ تمرکز اصلی دولت آن است که شرکت‌های بزرگ بورسی را سودده کنیم تا بورس هم اثربخش باشد؛ در واقع هم حمایت و هم هدایت نقدینگی را انجام می‌دهد. نکته دوم اینکه نگاه دولت به بورس نگاه قلک نیست که تجربه‌های گذشته تکرار شود، لذا دولت حتی صندوق‌های تثبیت را در بورس ایجاد کرد، منابع تزریق کرد و سیاست‌های ۱۰ گانه را برای بهبود وضعیت بورس ابلاغ کرد.
بهادری جهرمی در حالی مدعی است دولت برای نجارت بورس اقدام کرده است که طی ماه‌های اخیر، بازار سرمایه نه حمایتی به خود دیده و نه به لطف سیاست‌های مبهم اقتصادی دولت توانسته پول تازه‌ای جذب کند. طی ماه‌های اخیر، بارها ارزش معاملات خرد در سطح سه هزار میلیارد تومان قرار گرفت و حجم معاملات خرد نیز زیر 10 میلیارد برگه سهم بود که نشان آشکاری از وضعیت بحرانی بازار سرمایه است.
شانه‌خالی کردن از بار پرونده عرضه خودرو در بورس کالا
سخنگوی دولت همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا این نگاه که عرضه خودرو در بورس اشتباه بود را می‌پذیرید، گفت: اول اینکه افزایش نرخ خودرو به دلیل افزایش نرخ ارز اتفاق افتاد، نکته دیگر اینکه تنها سه درصد تولیدات خودرو در بورس عرضه می‌شود، اما در هر صورت، چون قانونگذار تصمیم در مورد قیمت‌گذاری و عرضه خودرو را به شورای رقابت داده بود دولت هم تمکین کرده و دخالتی در این موضوع نداشت.
حتی همین چند جمله اخیر هم اعترافی‌ست پنهان به خطای خروج خودرو از بورس کالا؛ اقدامی که دولت طی سال گذشته در پشت پرده از آن حمایت کرده بود. به بیان دیگر در حالی بهادری جهرمی از گردن‌نهادن به تصمیم قانونگذار دم زده است که دست دولت از آستین شورای رقابت بیرون زده بود و به این ترتیب خودرو را از بورس کالا که محل معاملات شفاف و کنترل‌شده خودرو بود خارج کرد. اما اکنون به نظر می‌رسد دولت به خطای خود واقف شده است که سخنگوی آن به طور ضمنی به آن اعتراف می‌کند!