واکاوی دلایل ریزش بازار سرمایه در هفته گذشته

بازار سرمایه در هفته سوم اردیبهشت ماه روندی کاملا متفاوت با آنچه در هفته‌های پیش از آن رخ داده بود، داشت. بررسی داده‌ها و آمار بورس نشان می‌دهد، بازار سهام یکی از تلخ‌ترین هفته‌های تاریخ خود را پشت سر گذاشت و شاخص کل در عرض یک هفته افت نزدیک به 10 درصدی داشت.

وضعیت معاملات بازار سهام در این هفته طوری بود که می‌توان گفت، حداقل 90 درصد از نمادها برای یک روز هم که شده، صف فروش را تجربه کرده‌اند. به شکل عجیبی تعداد نمادهای منفی بیشتر از تعداد نمادهای مثبت شد که نتیجه آن نیز افت سنگین در شاخص ها بوده است.

در این هفته، بسیاری از سهم‌ها در صف فروش قفل بودند و سهامداران روزهای سختی را پشت سر گذاشتند، البته در انتهای هفته شرایط نسبت به روزهای یکشنبه و دوشنبه بهتر شد، اما افت تقریبا 25 تا 30 درصدی برخی نمادها بسیاری از سهامداران تازه وارد به بازار سرمایه را نقره داغ کرد.

البته نمادهای پالایشی و فلزات اساسی در این هفته نقش منجی را در بورس بازی کردند و توانستند از افت بیش از حد شاخص های عملکردی بورس جلوگیری کنند. اما این موضوع نیز نتوانست ترسناکی هفته سوم اردیبهشت را کاهش دهد.

* دلیل واقعی ریزش بورس چه بود؟

دلایل مختلفی از سوی کارشناسان بازار سرمایه برای اتفاقات هفته اخیر بورس بیان شده است. برخی عرضه آبشاری شرکت های حقوقی و بازارگردانان را علت این موضوع دانسته و عده ای نیز نیاز بورس به اصلاح از نظر زمانی را دلیل ریزش بورس عنوان می‌کنند. مقاومت روانی بورس در عدد 2.5 میلیون واحدی نیز یکی از موضوعاتی است که به عنوان دلیل ریزش بیان می‌شود. البته نباید از ترس و هیجان سهامداران به عنوان یکی از اصلی ترین دلایل افت شدید بورس گذشت. سهامدارانی که تجربه ریزش سال 99 را داشتند، با اولین نشانه‌های ریزش بورس، در صف فروش نشسته تا بتوانند نقد شوند و از ضرر بیشتر جلوگیری کنند.

در همین زمینه رئیس سازمان بورس می گوید: یکی از دلایلی که سبب اُفت سنگین بازار در روز دوشنبه شد، به بحث دامنه نوسان بازمی‌گردد، زیرا با افزایش دامنه نوسان هیجانات بازار با سرعت بیشتری تخلیه می‌شود.

وی ادامه داد: نمی‌توان معامله‌گران را کنترل کرد و همیشه توقع داشت رو به بالا خرید کنند، این موضوع باعث شد عرضه‌ها در دو روز گذشته افزایش یابد.

* رشد صنایع بورسی چقدر بوده است؟

مجتبی دانشی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، درباره دلایل ریزش بورس گفت: دلیل بنیادی خاصی برای ریزش‌های اخیر وجود ندارد و بیشتر فروش هیجانی را بازار شاهد هستیم.

وی ادامه داد: بسیاری از نمادها با وجود ارزندگی، در هفته گذشته بیش از ۲۰ درصد ریزش داشته و همچنان شاهد فشار فروش در این نمادها هستیم که این موضوع کاملا هیجانی بوده و تهدید بنیادی خاصی برای کلیت بازار سرمایه وجود ندارد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: اگر نگاهی به وضعیت سودآوری صنایع در ۱۴۰۱ و مقایسه آن با با سال ۱۴۰۰ داشته باشیم، در صنایع پتروشیمی و فلزات اساسی به دلیل ریزش قیمت کامودیتی‌ها شاهد کاهش سودآوری بودیم و رشد نرخ دلار در فصل زمستان نیز نتوانست این کاهش قیمت در بازارهای جهانی را جبران کند؛ اما به نظر می‌رسد در سال ۱۴۰۲ جهش سودآوری را در این صنایع داشته باشیم و این رشد متناسب با افزایش قیمت دلار خواهد بود.

دانشی تصریح کرد: در یک سری صنایع مانند صنعت کشاوزی، سیمان و دارو رشدهای حدود ۱۰۰ درصدی را در سودآوری ثبت کرده و بانکی‌ها نیز افزایش سودآوری ۵۰ درصدی داشته‌اند و این روند در ۱۴۰۲ نیز ادامه خواهد داشت.

* رکورد تاریخی ریزش شاخص کل

در هفته سوم اردیبهشت ماه شاخص کل افت شدیدی را تجربه کرد. روز شنبه شاخص کل با رشد 20 هزار و 563 واحدی روبرو شد، اما روز یکشنبه بازی صعودی بورس تمام شد و این شاخص 95 هزار و 69 واحد افت کرد. در ادامه ریزش بورس، کاهش 125 هزار و 759 واحدی بورس به بزرگترین افت شاخص کل تبدیل شد. روز سه شنبه افت بورس تا حدود زیادی کاهش یافت و به 8 هزار و 570 واحد رسید. اما روز چهارشنبه بازهم افت بورس تشدید شد و به 28 هزار و 125 واحد رسید.

در این هفته شاخص کل بورس حدود 236 هزار و 960 واحد معادل 9.4 درصد افت کرد. بورس در پایان هفته در سطح دو میلیون و 277 هزار و713 واحدی قرار گرفت.

* شاخص کل هم‌وزن در ریزش هم پیشی گرفت

در هفته های گذشته بازدهی شاخص کل هم‌وزن بیشتر از شاخص کل بود. این مسئله در ریزش هم رخ داده است. شاخص کل هم‌وزن در روز شنبه رشد 14 هزار و 522 واحدی را تجربه کرد، اما در روز یکشنبه با کاهش 30 هزار و 72 واحدی و روز دوشنبه با افت 37 هزار و11 واحدی روبرو شد. روز سه‌شنبه ریزش این شاخص به 21 هزار و 79 واحد رسید و روز چهارشنبه نیز 17 هزار و 494 واحد کاهش یافت.

شاخص کل هم‌وزن 91 هزار و 134 واحد معادل 10.65 درصد کاهش یافت و در سطح 764 هزار و 753 واحدی آرام گرفت.

* نوسانات شدید در ارزش معاملات خرد بازار سهام

میانگین ارزش کل معاملات بورس این هفته با کاهش شدیدی روبرو شد. ارزش کل معاملات در هفته سوم اردیبهشت ماه 59 هزار و 254 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیش از آن افت 33 درصدی داشته است.

برخلاف هفته های گذشته که ارزش معاملات خرد در روزهای متوالی، با نوسان کمی دنبال می شد، در این هفته ارزش معاملات خرد چند بار به میزان قابل توجهی کم و زیاد شد.

میانگین ارزش معاملات خرد در این هفته 19 هزار و 363 میلیارد تومان بود که کاهش 8 درصدی را نشان می‌دهد.

* فرار سرمایه از بورس

در 5 روز معاملاتی این هفته، تنها یک روز ورود پول انجام شد و در 4 روز دیگر، سرمایه بزرگی از بازار سهام خارج شد. در روز شنبه که وضعیت خوب بود، سرمایه گذاران حقیقی 2236 میلیارد تومان پول به بازار تزریق کردند. اما از روز یکشنبه وضعیت برعکس شد و حقیقی‌ها هر روز پول خود را از بازار بیرون کشیدند.

بزرگ ترین خروج پول این هفته در روز یکشنبه اتفاق افتاد که حقیقی ها 4 هزار و 692 میلیارد تومان سرمایه از بازار خارج کردند. در روز دوشنبه هم 4202 میلیارد تومان خروج پول ثبت شد. سه شنبه این رقم به 1305 میلیارد تومان رسید و در روز چهارشنبه هم 3 هزار و 56 میلیارد تومان جابه جایی در مالکیت حقیقی و حقوقی اتفاق افتاد که از آن به عنوان خروج پول حقیقی یاد می‌شود.

پایان پیام/