تاج و چمنیان؛ دو روی سکه بی‌کفایتی در فوتبال پایه

یکی از اتفاقات مهم یک ماه اخیر ورزش ایران این بود که تیم ملی فوتبال نوجوانان با یک مساوی و دو باخت تحقیرآمیز، نه تنها از راهیابی به جام جهانی بازماند، بلکه حتی نتوانست از سد تیم‌هایی مانند تاجیکستان و افغانستان عبور کند. این در حالی است که پیش از آغاز رقابت‌های جام ملت‌های زیر ۱۷ سال آسیا، از ایران به عنوان یکی از مدعیان اصلی قهرمانی یاد می‌شد. اما آنچه روی زمین اتفاق افتاد، نه یک شکست عادی، بلکه نمایشی از سوءمدیریت سیستماتیکدر فوتبال پایه ایران بود.  

 

* انتخاب بازیکنان: رفاقت به جای شایسته‌سالاری

یکی از شاخص‌ترین انتقادها به تیم ملی نوجوانان، فرآیند مشکوک انتخاب بازیکنانبود. منابع آگاه در فوتبال پایه ایران می‌گویند بسیاری از بازیکنان حاضر در این تیم، یا سابقه حضور در لیگ‌های معتبر را نداشتند یا حتی فاقد تیم باشگاهی بودند. این در حالی است که تیم‌های بزرگی مانند کیا (قهرمان لیگ نوجوانان با رکوردهای بی‌نظیر) حتی یک نماینده در ترکیب تیم ملی نداشتند.  

در همین باره یک منبع نزدیک به کادر فنی تیم ملی نوجوانان گفت: "برخی از این بازیکنان با حمایت مالی خانواده‌هایشان به اردوها دعوت شدند. وقتی بازیکنی در سطح باشگاهی با پول والدینش بازی می‌کند، طبیعی است که شائبه خرید جایگاه در تیم ملی هم مطرح شود." 

 

* فدراسیون فوتبال: تمرکز بر رنکینگ فیفا، غفلت از فوتبال پایه

در سال‌های اخیر، فدراسیون فوتبال ایران به رهبری مهدی تاجتمام تمرکز خود را بر بهبود رنکینگ تیم ملی بزرگسالان گذاشته است و این سیاست یک‌بعدی، باعث نادیده گرفته شدن فاجعه در فوتبال پایه شده است. :

- تیم ملی نونهالان ایران به افغانستان باخت.  

- تیم ملی نوجوانان در برابر تاجیکستان تحقیر شد.  

- تیم ملی جوانان حتی نتوانست به مرحله نهایی جام ملت‌های آسیا راه یابد.  

 

این نتایج ضعیف نشان می‌دهد که سیستم گزینش و توسعه استعدادها در ایران کاملاً شکست خورده است. 

 

* مربیان سنتی: پایان یک عصر؟  

یکی دیگر از انتقادات جدی، انتخاب مربیان سنتی و دور از نسل جدید برای هدایت تیم‌های پایه است. عباس چمنیان سرمربی تیم ملی نوجوانان، با وجود سابقه طولانی در فوتبال ایران، نتوانست ارتباط مناسبی با بازیکنان نوجوان برقرار کند. یک مربی فوتبال پایه در این باره گفته: "چرا باید مربیان قدیمی که دیگر زبان نوجوان امروز را نمی‌فهمند، همچنان در رأس باشند؟ آیا زمان آن نرسیده که از مربیان جوان‌تر و آشنا به روانشناسی نسل جدید استفاده کنیم؟"  

 

* آیا فدراسیون پاسخگو خواهد بود؟

این سیرک فوتبالی که به نام تیم ملی نوجوانان ایران برگزار شد، تنها یک شکست ورزشی نیست، بلکه نماد فروپاشی ساختار فوتبال پایهتحت مدیریت فدراسیون فعلی است. این‌ها سوالاتی است که فدراسیون نشین‌ها باید به آن پاسخ دهند:

- چرا بازیکنان بدون تیم باشگاهی به تیم ملی دعوت شدند؟

- چرا از استعدادهای واقعی فوتبال تهران چشم‌پوشی شد؟ 

- آیا فدراسیون حاضر است مسئولیت این فاجعه را بپذیرد یا باز هم همه تقصیرها را به گردن مربیان و بازیکنان می‌اندازد؟