توجه به تفاوت های منحصر به فرد فرهنگی، انگیزه اصلی گردشگری در آینده

در عصر ارتباطات مبتنی بر تکنولوژی قرار داریم و دنیا به طرز حیرت انگیزی کوچک شده است. تنها یک کلیک کافیست تا در حالی که روی مبل محبوبمان لم داده‌ایم و چای تازه دم فنجانمان را مزه مزه می‌کنیم از هزاران کیلومتر دورتر وارد اهرام جادویی مصر شویم و در دالان‌های پرپیچ و خمش گردش کنیم. آتن رویایی را ببنیم و در آکروپلیس قدم بزنیم. وارد معابد باشکوه تبت شویم و در سکوت، به مانتراخوانی سالکان گوش کنیم. بی جهت نیست که دنیای این روزها را دهکده جهانی نامیده‌اند.
وبسایت‌های گردشگری زیادی در دنیا وجود دارند که به معرفی برجسته‌ترین جاذبه‌های توریستی و مکان‌های دیدنی کشورهای مختلف می‌پردازند. بسیاری از جاذبه‌های گردشگری اصلی از جمله موزه‌های مهم دنیا نیز وبسایت شخصی دارند و اطلاعات کاربردی مناسبی به کاربران دنیای مجازی ارائه می‌کنند.
همین عامل سبب شده است تا دسترسی به اطلاعات و همچنین عکس‌های جاذبه‌های توریستی، در با کیفیت‌ترین، مفیدترین و زیباترین حالت ممکن در دسترس دوستداران سفر و گردشگری قرار بگیرد. بسیاری از این وبسایت‌ها برای گردشگران خود تورهای مجازی در نظر گرفته‌اند که با ایجاد فضای 360 درجه، بیشترین شبیه سازی را برای کاربران انجام می‌دهند. شرکت در این تورها بدون صرف هزینه صورت می‌گیرد و به تنها مهارتی که نیاز دارد، کلیک کردن روی درگاه هدایت به تور است.
همچنین برخی از جاذبه‌های مهم گردشگری از جمله حرم امام رضا (ع) به بازدید آنلاین مجهز هستند و گردشگران مجازی تنها با در اختیار داشتن اینترنت پرسرعت می‌توانند از آن جاذبه دیدن کنند و بر تجربه‌های گردشگری خود بیفزایند.
ارائه کنندگان خدمات گردشگری مجازی تنها به بستر وبسایت‌های خود بسنده نکرده‌اند و با طراحی اپلیکیشن، خدمات و اطلاعات خود را روی گوشی‌های هوشمند کاربران خویش منتقل کرده‌اند تا بیشترین میزان در دسترس بودن را برای مخاطبان خویش فراهم آورند.
همه این عوامل در کنار مزایایی مانند عدم نیاز به ویزای گردشگری، جا به جایی فیزیکی، صرف هزینه، پیگیری‌های رزرو اتاق هتل و بلیت هواپیما و ..... سبب شده است تا روز به روز بر شمار گردشگران مجازی افزوده شود و نسل گردشگرانی مانند مارکوپولو که تنها به شوق دیدن ناشناخته‌های جهان به سفر می‌پرداخند، رفته رفته رو به انقراض ‌رود.
با در نظر گرفتن اینکه تکنولوژی به سرعت سرسام آوری در حال پیشرفت است، می‌توان چنین پیش بینی کرد که در نسل‌های بعد، سفرهای فیزیکی، تنها با انگیزه آشنایی و بازدید از جاذبه های گردشگری و مکان های دیدنی شهرها و کشورهای مختلف، منسوخ و یا بسیار کم رونق می‌شود و افراد با انگیزه‌های متفاوت‌تری به سفرهای حقیقی خواهند پرداخت.
با این حال باید در نظر گرفت انگیزه‌هایی برای سفر وجود دارند که نمی‌‌توان آنها را با کدهای برنامه نویسی شبیه سازی کرد و قابلیت انتقال در فضای مجازی ندارند. درک و لمس خرده فرهنگ‌ها و تماشای تفاوت‌های فرهنگی و شرکت مستقیم در مجموعه ای از آداب و رسوم منحصر به فرد اقوام گوناگون که از آن با عنوان میراث ناملموس و معنوی یاد می‌شود، از جمله انگیزه‌هایی است که امروزه بیشتر از گذشته گردشگران را به سفر کردن وامی‌دارد و می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده نیز همین عوامل، انگیزه‌های اصلی سفر را به خود اختصاص دهند. زیست تجربه‌ای که با مشاهده این عوامل انگیزشی در افراد ایجاد می‌شود، از طریق مظاهر تکنولوژی قابلیت انتقال ندارند و حتی اگر چنین امکانی فراهم آید، درک و تجربه کردن آنها در دنیای حقیقی همچنان یکی از عوامل قدرتمند برای سفر کردن در گردشگران آینده خواهد بود. چنین به نظر می‌رسد که نسل آینده گردشگران به مشاهده "تفاوت‌ها"ی فرهنگی و وجود خرده فرهنگ‌های گوناگون بیش از هر عاملی علاقه نشان خواهند داد.
تلاش دولت‌ها برای ثبت جهانی آداب و رسوم منحصر به فرد و عصاره‌های فرهنگی‌ خود که با عنوان میراث معنوی و ناملموس شناخته می‌شود، بر این پیش بینی مهر تایید می‌زند. حال چنین به نظر می‌رسد که وقت آن رسیده است تا به این سوالات کلیدی پاسخ دهیم و درباره آن بیش از گذشته و به صورت جدی بیاندیشیم: ما برای معرفی و شناساندن عصاره‌های فرهنگی خود به جهانیان چه اقداماتی انجام داده‌ایم؟ آیا زمان آن نرسیده است که با تکیه بر پتانسیل‌ها و داشته‌های غنی فرهنگی خود به اقدامی موثر در راستای سرعت بخشی به توسعه صنعت گردشگری کشور بپردازیم؟ آیا سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور به عنوان متولی اصلی صنعت توریسم ایران، از برنامه مدون و جامعی برای بازاریابی گردشگری از طریق سرمایه‌گذاری روی میراث معنوی و تفاوت‌های فرهنگی برخوردار است؟