فیلم «خورشید» پدیده سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر +نقد و بررسی

فیلم خورشید ساخته مجید مجیدی بر اساس فیلمنامه ای از خود مجیدی و نیما جاویدی، یکی از اتفاقات خوب جشنواره فیلم فجر امسال بود. این فیلم در ادامه سری فیلم های معروف مجیدی که به سراغ کودکان در میان خانواده های کم بضات و بی بضاعت می رود، ساخته شده است و موضوعی جدید و به روز با اجتماع را در مقابل دیدگان مخاطب می گذارد.

موضوع فیلم «خورشید» چیست؟

فیلم داستان علی، پسر نوجوانی است که مادرش(طناز طباطبایی) در بیمارستان روانی بستری است. مادر علی در حادثه آتش سوزی مشاعر خود را به گونه ای از دست داده و تحت تاثیرمرگ دختر کوچکش لیلا، که در آتش سوخته است، دچار حمله های عصبی می شود و به همین دلیل در بیمارستان بستری است. علی چون سال ها پدر نداشته نقش نان آور خانه را بازی می کند و از این رو پسر زرنگ و دست و پا داری است، اما در عین حال مجیدی توانسته کودکی معصومانه او را که در فشار حوادث گاهی دچار فشردگی و آسیب می شود را به خوبی نشان دهد. یکی از سابقه داران محله که نقش آن را علی نصیریان ایفا می کند، به علی پیشنهاد می دهد با ثبت نام در مدرسه ای که مد نظر اوست می تواند به گنجی دست یابد، دفیفنه ای که در عمق زیر مدرسه دفن شده و تنها علی است که می تواند با حفر تونل بر اساس نقشه، به گنجی که آنجاست دست یابد و سمهم خود را از آن بگیرد و زندگی خود و مادرش را متحول کند. علی به همراه سه دوست دیگرش تصمیم می گیرد در مدرسه ثبت نام کند و تلاش او و دوستانش برای حفر تونل داستان فیلم را به جلو می برد. ناظم مدرسه که نقش آن را جواد عزتی بازی می کند، بسیار با این بچه ها که می داند کودکان کار هستند، مدارا و مماشات می کند و سعی دارد به آنها در درس خواندن و ادامه تحصیل کمک کند. او استعدادهای بچه ها را شناسایی می کند  و در این راه ابوالفضل کودک افغانستانی و دوست علی، نخبه در ریاضی شناخته می شود و دیگر دوست او دارای استعداد در فوتبال شناسایی می شود و به این شکل علی تک تک دوستانش را از دست می دهد و مجبور می شود خود یک تنه به حفر کانال ادامه بدهد. علی با مشقات و زحمات فراوان بالاخره به محل اختفای گنج می رسد اما غاف از آنکه ماجرا طور دیگر بوده و کلاه بزرگی بر سرش گذاشته اند...

فیلمنامه «خورشید» و فیلمنامه نویس «سرخپوست»

اگرچه مجیدی پیش از این نشان داده که تبحرش در فیلمسازی به کارگردانی منحصر نیست و در نوشتن فیلمنامه هم خوب عمل می کند، اما همراهی نیما جاویدی در نوشتن فیلمنامه این اثر که خود از دلایل مهم و اثر بخش در کیفیت این فیلم است را نمی توان نادیده گرفت. فیلمنامه خورشید بسیار دقیق بدون کوچکترین شکاف یا عدم توازن، با شخصیت پردازی دقیق و فضاسازی درست نقش مهمی در دیده شدن این فیلم داشت کما اینکه جایزه بهترین فیلمنامه در این جشنواره را نیز از آن خود کرد.

کودکان کار نقش خودشان را بازی کردند

مجیدی در اکران مردمی این فیلم در پردیس سینمایی کورش، که همراه عوامل دیگر برای تماشا همراه مردم حاضر شده بود، گفت که مدرسه خورشید یک مدرسه واقعی با نام اصلی رویش است، مدرسه ای که سال هاست از سوی خیرین اداره می شود و هدف آن کمک به کودکان کار برای ادامه تحصیل و شناسایی استعدادهایشان است. مجیدی تمام بازیگران کودک خود را از این مدرسه انتخاب کرده است و نکته جالب به کارگیری و جهت دهی آنها در ایفای نقششان است. علی که نقش آن را روح الله زمانی(کودک کار) ایفا می کرد بسیار درخشان در نقش خود ظاهر شده همین طور شمیلا و ابوالفضل شیرزاد و سید مهدی موسوی (کودکان کار). مجیدی پیش از این هم در فیلم های بچه های آسمان و رنگ خدا تجربه بازی گرفتن از کودکان نابازیگر را به خوبی سپری کرده بود.

فیلم خورشید در مجموع با کسب سه سیمرغ مهم جشنواره فیلم فجر در بخش بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه،  طراحی صحنه و همینطور چند لوح تقدیر برای بازیگران کودک خود، به پدیده امسال جشنواره تبدیل شد، می توان گفت در حالی که دو تم اصلی فیلم های درام اجتماعی به تقلید از فیلم های سعید روستایی و فیلم های ارزشی مورد حمایت نظام به سبک حاتمی کیا و مهد ویان، غالب فیلم ها را دربر داشتند، اما فیلم خورشید با موضوعی تازه، فضایی ملموس و در عین حال جدید و بازی کودکان کار هم از نظر موضوع و هم از لحاظ فرم فیلم ویژه ای در جشنواره امسال محسوب می شود که امید است با نوبت اکران مناسب در وقت مناسب که بهترین آن نوروز خواهد بود، مردم کشورمان نیز این فیلم را ببیند و به دیده شدن آن کمک شود.