آمپول سفتریاکسون برای چیست و نحوه استفاده از آن به چه صورت است؟
سفتریاکسون برای درمان طیف گستردهای از عفونتهای باکتریایی در بخشهای مختلف بدن از جمله دستگاه تنفسی، پوست و مجاری ادراری استفاده میشود. این دارو متعلق به دستهای از آنتیبیوتیکها بهنام سفالوسپورین است. این دارو رشد باکتریها را در بدن متوقف میکند. استفاده از سفتریاکسون در نوزادان با سطح بیلی روبین خون بالا و نوزادان نارس به دلیل افزایش خطر عوارض جانبی توصیه نمیشود.
تزریق سفتریاکسون برای درمان برخی عفونتهای ناشی از باکتریها مانند سوزاک (بیماری مقاربتی)، بیماری التهابی لگن (عفونت اندامهای تناسلی که ممکن است باعث ناباروری در زنان شود)، مننژیت (عفونت غشاهای اطراف مغز و نخاع) عفونتهای ریه، گوش، پوست، مجاری ادراری، خون، استخوانها، مفاصل و شکم توصیه میشود. تزریق سفتریاکسون گاهی قبل از انواع خاصی از جراحیها نیز برای جلوگیری از ظاهرشدن عفونتهای بعد عمل انجام میشود.
تزریق آنتیبیوتیکهایی مانند سفتریاکسون برای سرماخوردگی، آنفولانزا یا سایر عفونتهای ویروسی مؤثر نیست و استفاده از آنتیبیوتیکها در مواقعی که نیازی به آنها نیست، خطر ابتلا به مقاوت آنتیبیوتیکی را افزایش میدهد.
نحوه استفاده از سفتریاکسون به چه صورت است؟
سفتریاکسون معمولاً بهصورت پودری که باید با مایع مخلوط شود یا بهعنوان یک محصول از قبل مخلوط شده، به صورت داخل وریدی در مدت ۳۰ یا ۶۰ دقیقه تزریق میشود. تزریق سفتریاکسون میتواند به صورت عضلانی انجام شود. تزریق این دارو گاهی به صورت تک دوز و بعضی اوقات یک یا دو بار در روز به مدت ۴-۱۴ روز تجویز میشود.
دوز دارو براساس وضعیت پزشکی شما و پاسخ به درمان تعیین میشود. توجه داشته باشید که در حین استفاده از این دارو مایعات زیادی بنوشید مگر اینکه پزشکتان دستور دیگری به شما بدهد.
کاربردهای دیگر این دارو
تزریق سفتریاکسون همچنین گاهی اوقات برای درمان عفونتهای سینوسی اندوکاردیت (عفونت دیواره قلب و دریچهها)، شانکروئید (زخمهای تناسلی ناشی از باکتری)، بیماری لایم (عفونتی که از طریق نیش کنه منتقل میشود و ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در قلب، مفاصل و سیستم عصبی شود)، تب ممتد (عفونتی که از طریق نیش کنه منتقل میشود و باعث تب مکرر میشود)، شیگلا (عفونتی که باعث اسهال شدید میشود)، تب حصبه (عفونت جدی که در کشوهای درحال توسعه رایج است)، سالمونلا (عفونتی که باعث اسهال شدید میشود) و بیماری ویپل (عفونت نادری که باعث مشکلات جدی در هضم میشود) تجویز میشود.
از موارد دیگر تزریق سفتریاکسون میتوان به جلوگیری از عفونت در برخی از بیماران مبتلا به آلرژی به پنی سیلین که دارای عارضه قلبی هستند، افرادی که تب دارند و به دلیل گلبولهای سفید خیلی کم در معرض خطر بالایی هستند، افرادی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفتهاند یا توسط انسان یا حیوان گاز گرفته شدهاند، اشاره کرد.
اقدامات احتیاطی قبل از تزریق سفتریاکسون
اگر به سفتریاکسون، آنتیبیوتیکهای کارباپنم؛ سایر آنتیبیوتیکهای سفالوسپورین مانند سفاکلر، سفادروکسیل، سفازولین (Ancef، Kefzol)، سفدینیر، سفدیرن (Spectracef)، سفپیم (ماکسیپیم)، سفیکسیم (سوپراکس)، سفوتاکسیم (کلافوران)، سفوتتان، سفوکسیتین (مفوکسین اف، سیفوکسین، سیفوکسین)، (تفلارو)، سفتازیدیم (فورتاز، تازیسف، در آویکاز)، سفتی بوتن (سداکس)، سفوروکسیم (زیناسف)، سفالکسین (کفلکس)، آنتیبیوتیکهای پنی سیلین، یا هر داروی دیگری حساسیت دارید به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید.
همچنین اگر به هر یک از مواد تشکیلدهنده آمپول سفتریاکسون حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید و از داروساز خود لیستی از مواد تشکیلدهنده را بخواهید. علاوهبراین بهتر است که به موارد زیر نیز توجه ویژهای داشته باشید:
- به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید که چه داروها، ویتامین ها و مکملهایی مصرف می کنید.
- اگر کودک شما نارس به دنیا آمده یا کمتر از ۴ هفته سن دارد، به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر درگیر هر نوع آلرژی، مشکلات سیستم گوارشی به ویژه کولیت (التهاب روده بزرگ)، سوءتغذیه، مشکلات مربوط به سطوح ویتامین K یا بیماری کلیوی و کبدی هستید، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی هستید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در حین استفاده از تزریق سفتریاکسون باردار شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی آمپول سفتریاکسون
تزریق سفتریاکسون ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. اگر هر یک از علائمی که در ادامه ذکر شده در شما ظاهر شده و شدید است یا از بین نمیرود، به پزشک خود اطلاع دهید:
- درد، حساسیت، سختی یا گرمی در محلی که سفتریاکسون تزریق شده است
- رنگ پریدگی پوست، ضعف یا تنگی نفس هنگام ورزش
- اسهال
برخی از عوارض جانبی میتواند جدی باشد. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- کهیر
- مدفوع خونی یا آبکی، گرفتگی معده یا تب در طول درمان یا تا دو ماه یا بیشتر پس از قطع درمان
- حساسیت، درد یا نفخ معده
- تهوع و استفراغ
- سوزش سر دل
- درد قفسه سینه
- درد شدید در پهلو و پشت زیر دندهها
- ادرار دردناک
- کمادراری
- پرادراری
- ادرار صورتی، قهوه ای، قرمز، کدر یا بدبو
- تورم در پاها و پاها
- بازگشت تب، گلودرد، لرز یا سایر علائم عفونت
- لایهبرداری، تاول زدن یا ریزش پوست
- مشکل در بلع یا تنفس
- تورم گلو یا زبان
- تشنج
تزریق سفتریاکسون ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز ایجاد کند. در صورت بروز هر گونه مشکل غیرعادی در حین مصرف این دارو با پزشک خود تماس بگیرید.
نکات مهم
داروهای غیرضروری باید به روشهای خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمیتوانند آنها را مصرف کنند. با این حال، نباید این دارو را داخل سرویس بهداشتی بریزید.
قبل از انجام هر گونه آزمایش، به پزشک و پرسنل آزمایشگاه اطلاع دهید که از آمپول سفتریاکسون استفاده میکنید.
اگر دیابتی هستید و ادرار خود را از نظر قند آزمایش میکنید، از Clinistix یا TesTape برای آزمایش ادرار در حین مصرف این دارو استفاده کنید.
تزریق سفتریاکسون ممکن است با برخی از آزمایشات خانگی قند خون تداخل داشته باشد. اگر سطح گلوکز خون خود را آزمایش میکنید، دستورالعملهای سیستم نظارت بر قند خون خود را بررسی کنید تا ببینید آیا تزریق سفتریاکسون بر سیستم شما تأثیر میگذارد یا خیر. ممکن است لازم باشد از روش دیگری برای آزمایش سطح گلوکز خود در حین تزریق سفتریاکسون استفاده کنید.
بهتر است فهرستی مکتوب از تمام داروهای تجویزی و با نسخه (یا حتی بدون نسخه) که مصرف میکنید و همچنین محصولاتی مانند ویتامینها، مواد معدنی یا سایر مکملهای غذایی که مصرف میکنید، تهیه کنید. هر بار که به پزشک مراجعه میکنید یا در بیمارستان بستری می شوید، این لیست را همراه خود داشته باشید.