مسوولان قبلی به زور عرضه خودرو را از بورس خارج کردند

فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه درباره سیاست دولت برای عرضه خودرو از بورس گفت: اگر بخواهیم معایب و مزایای عرضه خودرو در بورس را مورد ارزیابی قرار دهیم می‌توان به جرات گفت که این پروژه معایب خاصی ندارد و می‌توان راهکار خوبی برای یک تسهیل و تسریع دسترسی به منابع نقد حاصل از فروش باشد. چراکه وقتی در بورس کالا سپرده لازم بلوکه می‌شود و در اختیار شرکت قرار می‌گیرد به سرعت نقدینگی عاید تولیدکننده خواهد شد.  

وی ادامه داد: علاوه بر این، نظام کشف قیمت عادلانه و شفاف ایجاد می‌شود چراکه در بورس به دلیل حضور بی‌واسطه متقاضی خرید و عرضه کننده و همچنین به دلیل کثرت در سفارشات، قیمت‌ها معمولا شفاف و منصفانه کشف می‌شوند و اساسا یکی از رسالت‌های بورس همین کشف عادلانه قیمت کالا و محصولات است.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بنابراین دسترسی سریع به نقدینگی، کشف قیمت عادلانه و همچنین جلوگیری از رانت حاصل از اختلاف قیمت خودروساز و بازار آزاد از مهمترین مزایای عرضه خودرو در بورس است، گفت:‌ امروز با توجه به برآورد تعداد تولید و نرخ فروش محصولات شرکت‌های خودروساز، چیزی حدود 150 همت اختلاف قیمت درب کارخانه و بازار آزاد ایجاد شده است که این 150 همت نصیب کسانی می‌شود که هیچ رسمیتی ندارند و مالیات هم پرداخت نمی‌کنند.

آقابزرگی با بیان اینکه با عدم پذیرش عرضه خودرو در بورس آن هم با حجم انبوه فساد ساختاری ایجاد می‌شود، افزود: وقتی از عرضه کالا در بورس صحبت می‌کنیم معنا عرضه انبوه است اما سنوات گذشته کمتر از 5 درصد از محصول خودرو در بورس کالا عرضه شد و دلیل عرضه قطره‌چکانی این بود که با عرضه زیاد قیمت خودرو کاهش پیدا نکند.

وی گفت: سوال این است که چرا مصرف کننده ایرانی باید با 4 تا 5 برابر قیمت جهانی و یک سوم کیفیت جهانی خودرو مورد نظر خود را خریداری کند؟ اساسا با سیستم عرضه قطره چکانی خودرو در بورس به نوعی عدم تعادل قیمت خودرو مدیریت می‌شود و این روش باید کنار گذاشته شود.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: جالب این است که شورای رقابت که ماموریت اصلی آن ایجاد رقابت و باید به بحث عرضه خودرو از بورس کالا ورود پیدا کند و اجازه انحصار در قیمت گذاری محصولات را ندهد، مخالف عرضه خودرو در بورس است و جالب‌تر اینکه برخی از مسئولان کشور هم در مجلس و هم در دولت با این انحصار موافق هستند و دیدیم که دولت قبل مخالف شکستن این انحصار بود.

آقابزرگی ادامه داد: وزیر صمت دولت گذشته و تیم آقای خاندوزی از مخالفان عرضه خودرو در بورس بودند و به زور عرضه خودرو را از بورس خارج کردند و گفتند این عرضه جایز نیست و می دانیم این تصمیم آنها اجحاف در حق مصرف کننده بوده‌است. به یاد داریم که وقتی آقای فاطمی امین از عرضه خودرو در بورس صحبت کرد، وی را کنار گذاشتند و وزیر صمت بعدی هم با عرضه خودرو در بورس مخالفت کرد.   

وی تاکید کرد: مافیای بهره برداره از اختلاف قیمت 150 همتی آن چنان نفوذ دارند که همه را وادار می‌کنند عرضه خودرو در بورس را متوقف کنند.   

این کارشناس اقتصادی درباره تجربه افزایش قیمت خودرو پس از عرضه از بورس اظهار داشت: اگر گفته می‌شود که عرضه خودرو در بورس باعث افزایش قیمت‌ها شد این رشد قیمت به دلیل نحوه عرضه بود و می‌دانیم که عرضه قطره چکانی منجر به رشد قیمت می‌شود. بورس کالا محل کشف قیمت است و هر میزان تقاضا باشد باید پاسخ داده شود. معتقدم باید تمام محصولات خودرو در بورس کالا عرضه شود و برای اینکه از این نقطه کور و بحرانی بازار خودرو خارج شویم، راهکار منطقی همین است.

آقابزرگی گفت:‌ شبکه مافیای خواهان تدوام فرایند فروش خودرو خارج از بورس کالا، بازارسازی کردند تا قیمت خودرو در بورس کالا افزایش پیدا کند.  

وی با اشاره به انتقاد از قیمت‌گذاری خودرو در بورس و فروش آن به بالاترین قیمت تاکید کرد: این ایرادی که گرفته می شود، ایراد به نظام و ادبیات اکادمیک اقتصاد است. اقتصاد می‌گوید که عرضه و تقاضا باید غیر دستوری باشند و اگر قرار باشد با هر شرایطی با استفاده از هر مکانیزمی قیمت‌ها را کنترل کنیم نتیجه آن ایجاد رانت 150 همتی اختلاف قیمت خودرو درب کارخانه و بازار آزاد  است.

این کارشناس اقتصادی درباره عدم اجرای تعهدات ایران‌خودرو برای عرضه محصولات در بورس کالا در دولت گذشته ادامه داد: دو شرکت خودروساز در کشور دولتی هستند و مدیران آنها را هم دولت تعیین می‌کند و علی رغم اینکه دولت سهم 5 الی 6 درصدی در این شرکت‌ها دارد اما مدیران این شرکت‌ها از سوی دولت انتخاب می‌شوند و وقتی مخالف عرضه خودرو در بورس باشد طبیعتا عرضه‌ای هم صورت نمی‌گیرد اما موضوع مهم در این باره برخورد منصافه و عادلانه با مدیران ناشران بورسی بوده و اگر یک شرکت کوچک تخلف کند با آن مدیر ناشر به شدت برخورد می‌شود اما شرکتی مانند ایرانخودرو وقتی چنین تخلف بزرگی کرده از کنار آن به راحتی گذر کردند. متاسفانه امروز دو شرکت خودروسازی کشور به یک کارگاهی برای رانتخوران تبدیل شده‌است.