روش عرضه‌‌های اولیه‌‌ بازار سرمایه تغییر خواهد کرد؟

محمد امین قهرمانی معاون پذیرش و ناشران بورس تهران گفت: مبنای روش‌های عرضه اولیه دستورالعمل پذیره نویسی اوراق بهادار در بورس تهران و فرابورس ایران است که در آنجا روش‌های مختلفی برای بحث عرضه اولیه ذکر شده است در واقع ما برای عرضه اولیه چندین مدل مانند مدل قیمت ثابت، حراج، گشایش و ثبت سفارش و عرضه به شیوه ترکیبی را داریم.

این مقام مسئول می‌گوید: در خصوص مدل روش ترکیبی که بخشی از سهام باید به سهامداران واجد شرایط که عمدتاً صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند واگذار و مابقی هم به مردم واگذار می‌شود نکته‌ای که برای این شیوه مطرح است این خواهد بود که این شیوه به خودی خود در کشف قیمت روش مناسبی است چرا که در روش ترکیبی عملا کسانی که می‌خواهند اولین بار سهام را خریداری کنند باید گزارشات خود در خصوص ارزش‌گذاری سهام شرکتی که می‌خواهد عرضه اولیه شود به بورس اعلام کنند و براساس ارزش‌گذاری اصلی که وجود داشته سفارشات خود را می‌گذارند و قیمت کشف می‌شود یعنی عملا نهاد‌های تخصصی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری که کار مدیریت سبد سهام را انجام می‌دهند بر اساس بررسی امیدنامه‌ها، گزارشات ارزش‌گذاری و صورت‌های مالی و... ارزیابی خود از سهام عرضه اولیه را در قالب سفارش‌ها انجام می‌دهند و حالا بعد از کشف قیمت توسط این نهاد‌های تخصصی سهامداران عادی می‌توانند سهام را خریداری کنند.

این مقام مسئول می‌گوید: بنابر این که مطرح می‌شود که در این روش ترکیبی سهامی به مردم نمی‌رسد خیر یک بخشی برای مردم است، اما نکته مطرح شده این است که کشف قیمت برمبنای نظرات چندین نهاد تخصصی که صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند صورت می‌گیرد البته این روش تاکنون در بورس تهران مورد استفاده قرار نگرفته است و در فرابورس ایران این مدل انجام می‌شود.

قهرمانی عنوان کرد: در بورس تهران عمدتا مدل عرضه اولیه بر مبنای الگوی ثبت سفارش است.

او در پاسخ به این پرسش که مدل عرضه اولیه تغییر خواهد کرد؟ می‌گوید: طبق دستورالعمل مدل‌های مختلفی وجود دارد که مطرح شد، اما در کل بسته به نوع شرکت روش‌های مختلف برای عرضه اولیه قابل استفاده است و نیاز به برنامه خاصی نیست و تصمیم آن با بورس و یا فرابورس است که کدام روش را استفاده کنند.

او افزود: البته نوع دیگری از روش عرضه‌اولیه هم وجود دارد؛ در تمام مدل‌های مطرح شده پول ناشی از عرضه اولیه به سهامدار عمده می‌رسد، اما این امکان وجود دارد که عرضه اولیه در قالب افزایش سرمایه با صرف سهام و از طریق سلب حق تقدم باشد یعنی عملا روشی که با آن پول ناشی از فروش سهام داخل خود شرکت بیاید و در داخل خود شرکت استفاده شود که ما در بورس تهران چندین شرکت را پذیرش کردیم و هیات پذیرش هم مصوب کرده است که عرضه آنها به این روش انجام شود.