ابهامات معاملاتی بورس ادامه‌دار خواهد بود؟

بازار سرمایه روز یکشنبه در بحبوحه اخبار روزهای اخیر نوسان مثبت محدودی را به ثبت رساند. پس از کش‌و‌قوس‌های فراوان پیرامون اخبار مذاکراتی و سبزپوشی شاخص‌های اصلی در ماه اخیر، ترمز صعود پرقدرت بازار تا حدودی در نخستین روز هفته جاری کشیده شد. انتشار خبر قطع احتمالی برق و ابراز نارضایتی برخی صنایع که از روز چهارشنبه در اتمسفر بازار پیچید، فضای مبهم و منفی در صنایع فولادی و سیمانی به پا کرد. با وجود اینکه محمد اتابک، وزیر صمت، در روزهای اخیر تاکید کرده بود که با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و هماهنگی با وزارت نیرو و وزارت کشور، محدودیت‌های قطع برق واحدهای صنعتی کاهش پیدا خواهد کرد، اما ردپای منفی این خبر به بازار روز شنبه سرایت پیدا کرد.

بازار در انتظار تحولات

از سوی دیگر خبر مثبت تصویب پالرمو توانست عطر بهاری به گروه بانکی ببخشد. اما این دوگانگی مثبت و منفی به نفع عرضه‌ها چرخش پیدا کرد. فشار افزایش عرضه‌ها به اندازه‌ای بود که کلیت بازار را تا اواخر روز شنبه تحت‌تاثیر قرار داد. روز یکشنبه جو بازار کمی متفاوت بود. مصوبه افزایش نرخ شکر در کنار اصلاح نرخ گازوئیل به‌صورت سه‌نرخی منجر به بهبود وضعیت صنایع قند و شکری و پالایشی شد. با این وجود به نظر می‌رسد بازار همچنان در انتظار اخبار مذاکرات به روند نوسانی خود ادامه دهد.

تاثیر مذاکرات و اصلاحات اقتصادی بر بازارهای مالی

نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص وضعیت بازار عنوان کرد: بازار سرمایه در هفته‌های اخیر مشابه سایر بازارهای مالی در سایه اخبار مربوط به توافقات بین‌المللی حرکت کرده است. با توجه به نتایج مثبت مذاکرات، اقبال نسبی در بازار از سوی خریداران مشاهده شد. از طرفی عرضه‌های دو روز اخیر در بازه زمانی روزانه می‌تواند نشانه اصلاح زمانی موقت بازار باشد و اصلاح قیمتی عمیقی برای شاخص کل نمی‌توان در برهه فعلی متصور بود.

میرزایی در ادامه گفت: اخبار روز گذشته در خصوص سه‌نرخی شدن گازوئیل روح تازه‌ای را به گروه پالایشی و کلیت بازار بخشید و انتظار افزایش قیمت‌ها را در بازار زنده نگه خواهد داشت و این موضوع می‌تواند اقبال مجددی را در کوتاه‌مدت ایجاد کند. در بازه زمانی میان‌مدت نیز انتظار می‌رود روند صعودی بازار در ماه‌های آینده نیز تداوم پیدا کند. پیش‌بینی می‌شود بازار در روزهای آینده تا پایان هفته روند نوسانی و صعودی خود را ادامه دهد و هر چه به اواخر هفته نزدیک شویم میزان تقاضا در بازار افزایش پیدا کند.

شهیر محمدنیا، کارشناس بازار سرمایه، روند این روزهای بازار را این‌گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرار دارد: در هفته‌های گذشته بازار سهام، ارز و طلا تحت‌تاثیر اخبار مذاکرات و تحولات اقتصادی قرار داشتند. هفته اخیر، اخبار مثبتی از مذاکرات منتشر شد که باعث ایجاد جو خوش‌بینی در بازارها شد. این اخبار، به‌ویژه در روزهای پایانی هفته، تقاضا در بازار را افزایش داد. با‌این‌حال، در روزهای شنبه و یکشنبه، فقدان اخبار تاثیرگذار و مهم پیرامون مذاکرات باعث کمرنگ شدن اثر این اخبار شد. بازار اکنون در حالت انتظار به سر می‌برد و سرمایه‌گذاران با دقت مواضع رسانه‌ای طرفین مذاکره و زمان‌بندی دور بعدی مذاکرات را رصد می‌کنند. در‌حال‌حاضر، بازار سهام از یک تعادل مثبت برخوردار است، در‌حالی‌که بازار ارز و طلا در یک تعادل منفی به سر می‌برند. این تعادل شکننده است و هرگونه خبر جدید در مورد مذاکرات می‌تواند آن را به هم بزند.

محمدنیا ادامه داد: یکی از موضوعات مهم روز، اصلاح نرخ و سهمیه‌بندی گازوئیل بود که در ساعات پایانی معاملات بازار مورد توجه قرار گرفت. هرچند این اطلاعیه همچنان با ابهاماتی روبه‌روست و زمان اجرای آن مشخص نیست، اما تاثیر مثبتی بر بازار، به‌ویژه گروه پالایشی، ایجاد کرد. اگرچه این اصلاح به‌طور مستقیم تاثیر چندانی بر شرکت‌های پالایشی ندارد، اما به‌عنوان یک سیگنال مثبت برای اصلاح ناترازی‌های اقتصادی تلقی شده است. اصلاح نرخ گازوئیل به‌صورت سه‌نرخی، گامی در جهت کاهش ناترازی در بخش انرژی است. این اقدام می‌تواند به کاهش کسری بودجه دولت، جلوگیری از قاچاق سوخت و حذف رانت کمک کند. با‌این‌حال، اجرای چنین اصلاحاتی نیازمند منابع مالی کافی و شرایط اقتصادی مناسب است که به نظر می‌رسد به نتایج مذاکرات وابسته باشد.

از طرفی توافق احتمالی در مذاکرات می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر اقتصاد کلان ایران داشته باشد. در صورت حصول توافق، دولت می‌تواند به منابع ارزی بیشتری دسترسی پیدا کند. این منابع از طریق افزایش صادرات نفتی و غیرنفتی و رفع موانعی مانند FATF تامین خواهد شد. این امر به دولت امکان می‌دهد تا کسری بودجه خود را کاهش دهد و ناترازی‌های اقتصادی را بهبود بخشد. کاهش کسری بودجه به معنای کاهش عرضه اوراق قرضه است که به‌عنوان رقیب سنتی بازار سهام شناخته می‌شود. با کاهش عرضه اوراق، تقاضا برای سهام افزایش می‌یابد و بازار سرمایه می‌تواند شاهد رشد و شکوفایی باشد. علاوه بر این، کاهش چشم‌انداز تورمی ناشی از توافق احتمالی می‌تواند سیاست‌های پولی را تحت‌تاثیر قرار دهد. کاهش نرخ بهره به‌عنوان نتیجه این سیاست‌ها، تقاضا برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام را افزایش خواهد داد و به رشد اقتصادی کمک خواهد کرد.

محمدنیا در خصوص تاثیر ناترازی‌های بخش انرژی گفت: ناترازی‌ها در بخش‌های مختلف اقتصاد، ازجمله انرژی، یکی از چالش‌های اصلی کشور است. اصلاح نرخ گازوئیل نمونه‌ای از تلاش دولت برای رفع این ناترازی‌هاست. این اقدام، اگرچه در مراحل اولیه با ابهاماتی همراه است، اما می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی کمک کند. با‌این‌حال، موفقیت این اصلاحات به دسترسی دولت به منابع مالی و اجرای سیاست‌های مناسب بستگی دارد. در صورت حصول توافق در مذاکرات، دولت می‌تواند با استفاده از منابع ارزی جدید، اقدامات بیشتری برای رفع ناترازی‌ها انجام دهد. این اقدامات نه‌تنها به کاهش کسری بودجه کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به بهبود زیرساخت‌های اقتصادی و افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران منجر شود. در‌حال‌حاضر، بازار از ورود سرمایه جدید و قابل‌توجه محروم شده است. مذاکرات و نتایج آن، همراه با سیاست‌های پولی و مالی دولت، پیش‌شرط اصلی برای جذب سرمایه جدید به بازار است.

گزارش‌ شرکت‌ها نیز می‌تواند به‌عنوان محرکی برای جهت‌دهی به بازار عمل کند. شرکت‌هایی با بنیاد قوی و چشم‌انداز مثبت عملکرد بهتری خواهند داشت، در‌حالی‌که شرکت‌های ضعیف‌تر ممکن است با چالش‌هایی مواجه شوند. بنابراین بازارهای مالی ایران در‌‌حال‌حاضر در یک تعادل شکننده به سر می‌برند و تحت‌تاثیر اخبار مذاکرات و اصلاحات اقتصادی قرار دارند. اصلاح نرخ گازوئیل و انتظار برای نتایج مذاکرات از عوامل کلیدی تاثیرگذار بر بازار هستند. در صورت حصول توافق و اجرای سیاست‌های مناسب، می‌توان انتظار داشت که بازار سرمایه شاهد رشد و شکوفایی باشد. با‌این‌حال، ورود سرمایه جدید و گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها نیز نقش مهمی در تعیین روند آتی بازار ایفا خواهند کرد.