من و لاریجانی در جریان تشکیل حزب رهروان نیستیم/۸۵ درصد سپرده‌ها در اختیار ۲.۵ درصد مردم

کاظم جلالی در نشستی به مناسبت روز خبرنگار درباره انتشار اخباری پیرامون تشکیل حزب رهروان با حضور او و لاریجانی گفت: ضمن احترام به آقای نعمتی و دوستانی که در مسیر تشکیل چنین حزبی هستند، بنده و آقای لاریجانی در جریان این موضوع نیستیم حتی یک جلسه هم با این دوستان جلسه نگذاشته و حضور نداشتیم.

وی افزود: اگر از من بپرسند چه کسانی در این حزب حضور دارند تنها نام‌های آقای نعمتی، عبدی و صدر را می‌دانم و از افراد دیگر اطلاعی ندارم. فکر می‌کنم امروز آنقدر مشکلات زیاد است که ما باید به آنها بپردازیم. اولویت‌های مهم‌تری در کشور وجود دارد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با تاکید بر این‌که عضو هیچ حزبی نخواهد شد، ادامه داد: بنده یک بار در مدت کوتاهی در حزبی به شکل قهری عضو شدم که تا عمر دارم پشیمانم و دیگر در ایران در هیچ حزبی عضو نمی‌شوم. خیلی‌ها در کشور به من تقاضای عضویت در حزبی را مطرح کردند نمونه آن آقای قالیباف برای تشکیل حزب توسعه و پیشرفت بود اصرار هم داشتند، اما من گفتم اراده‌ای برای عضویت در حزبی ندارم.

وی افزود: اگر آقای لاریجانی که برای ایشان احترام زیادی قائل هستم هم بخواهند حزبی را تشکیل دهد عضو آن حزب نخواهم شد. البته تحزب را برای کشور مفید می‌دانم اما شرایط در حزبی را ندارم.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که آیا این مرکز درباره اعتراضات اخیر و منشا و خاستگاه آن بررسی‌هایی را انجام داده است، گفت‌: ما گزارش مفصلی درباره اعتراضات دی‌ماه سال ۱۳۹۶ به نمایندگان و مسئولان دولتی و سایر نهادها فرستادیم و تحلیل‌هایی هم ارائه شد.

وی با بیان این‌که مردم در عرصه اقتصادی دچار مشکلات و ناملایماتی هستند، اظهار کرد: بخشی از این مشکلات اقتصادی به دلیل سوء مدیریت است. البته فضاهای روانی علیه ایران و کشور راه انداخته‌اند که ما این موارد را در مرکز پژوهش‌ها بررسی کرده و به اطلاع مسئولان رساندیم. اعتقادمان بر این است که سیاست‌های دولت باید منجر به آرامش در کشور شود. ما دنبال نقدهای غیرمنصفانه نیستیم، اما سیاست ارزی که دولت در ابتدای اردیبهشت‌ماه و یا خردادماه اتخاذ کرد بخشی از این مشکلات را به وجود آورد. ما همان زمان در جلسه غیرعلنی که با حضور آقای جهانگیری برگزار شد اعلام کردیم که به بازار ثانویه نیاز است و نمی‌توان همه نیازهای کشور و مردم را با ارز ۴۲۰۰ تومان مرتفع کرد.

جلالی با بیان این‌که تحولات ارزی نسبت به سال‌های گذشته تفاوت کرده است، ادامه داد: تفاوت در آن است که ما با خروج سرمایه در کشور مواجهیم. در گذشته ارز گران می‌شد و شاهد سفته‌بازی برای به دست آوردن سود زیاد بودیم و افراد می‌خواستند سرمایه‌شان را حفظ کنند، اما این‌بار متاسفانه شاهد سیری‌ناپذیری بازار بودیم و ارز از کشور خارج می‌شد، لذا باید سیاست‌ها متناسب با آسیب‌ها و شرایط در کشور باشد.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در این بین بخشی از سیاست‌های اتخاذ شده آسیب‌زا بود نمونه آن کاهش سود بانکی و همزمان پرداختن به موسسات بانکی و دولتی بود. بانک مرکزی در آسیب‌شناسی نسبت به موسسات پولی و بانکی خوب عمل نکرد و راه‌ اشتباهی را رفت. به جای این‌که به اصلاح روند بپردازد یک دفعه هجمه ایجاد کرد. مسئولان پولی و بانکی علیه موسسات مصاحبه کردند و مردم را نگران نمودند. در همان زمان تجمعاتی شکل گرفت که اولین حرمت‌شکنی‌ها در این تجمعات بود. می‌توانست با مدیریت درست تجمعات شکل نگیرد.

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس شورای اسلامی یادآور شد: در آن دوران با کاهش سود بانکی و بدعمل کردن نسبت به موسسات پولی و بانکی نقدینگی افسارگسیخته در کوچه و بازار آمد، یعنی همان نقدینگی در موسسات پولی و بانکی تزریق بازار شد و این اژدهای هفت سر را دیدید این اتفاق بدی بود.

جلالی افزود: در همان زمان برای برگردانده شدن پول مردم خط اعتباری در بانک مرکزی ایجاد شد ۲۲ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی به سهامداران پول داده شد و به دنبال آن نقدینگی دیگری در بازار ایجاد شد. بعد از آن به گسل ترامپ برخورد کردیم که گفت می‌خواهد از برجام خارج شود. به دنبال‌اش نقدینگی موجود در بازار به سمت ارز، سکه، خودرو و مواردی دیگر حرکت کرد.

وی با تاکید مجدد بر این‌که باید تحلیل درستی از شرایط داشت، گفت: منشا نارضایتی‌ها از اینجا به وجود آمد البته دولت در مسیر اصلاح حرکت می‌کند، اما به هرحال بخشی از سیاست‌ها اشتباه بوده باید نقدینگی عظیم موجود در داخل کشور را مدیریت کرد. بخشی از این نقدینگی برای شرکت‌های بزرگ و سازمان‌هاست که دولت باید با آنها وارد گفت‌وگو شود. اکنون ۸۵ درصد سپرده‌ها را ۲.۵ درصد جامعه در اختیار دارند با آنها باید وارد گفت‌وگو شد.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ادامه داد: این همه شرکت‌های داخلی در بخش پتروشیمی، نفت و سرمایه‌گذاری وجود دارد که باید با آنها وارد تعامل فعالانه شد می‌توانیم سیاست‌ها را به مرور اصلاح کنیم. به هرحال نقطه عطف اعتراضات در اینجا بود که اکنون شاهد مشکلات اقتصادی، تورم و ایجاد هیجانات در بازار هستیم که در نهایت مردم احساس ثبات نمی‌کنند.

جلالی با تاکید بر این‌که باید فضای روانی مثبت در جامعه ایجاد شود، گفت: در این بین رسانه‌ها می‌توانند به کمک نظام و دولت آمده و مشکلات را حل کنند.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوع فساد در داخل کشور، اظهار کرد: مطلب دیگر بحث فساد است که در داخل کشور بزرگنمایی می‌شود. باید فساد را با مکانیزم‌هایی حل کرد و از تجارب و نوآوری‌های دنیا استفاده کرد. مهم‌ترین کار تشکیل دولت الکترونیک است. باید دارایی‌ها، بدهی‌ها و حتی وضعیت زمین‌ها مشخص شود.

وی افزود: رسانه‌ها باید از این نهادها مطالبه کنند اکنون نهادهایی همچون ثبت اسناد، شهرداری و مالیات سامانه جداگانه‌ای دارند. باید آنها به یکدیگر لینک شده تا همه چیز در قالب دولت الکترونیک شفاف شود که جلوی فساد را بگیریم.

جلالی در ادامه رکن چهارم دموکراسی را حوزه رسانه و خبر دانست و گفت: افتخار می‌کنم که هنوز خودم را در حوزه رسانه و خبرنگاری می‌بینم. بدانید که شما کار بسیاری حساس و دقیقی انجام می‌دهید. این‌که بتوانید بین منافع شخصی، جناحی، گروهی و ملی تشخیص دهید کار مهمی است. شما باید حافظ ارزشهای انقلابی، اسلامی و منافع ملی باشید.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی همچنین با بیان این‌که دشمنان در شرایط کنونی استقلال کشور را نشانه گرفته‌اند، اظهار کرد: همه باید پای استقلال کشور بایستیم. استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی اصلی‌ترین شعار در سال ۵۷ بود. ما در قرون مختلف به خصوص ۲۰۰ سال قبل لطمات بسیاری از حمله و تهاجم به استقلال ایران دیدیم.

وی با بیان این‌که دشمنان ما به کیان و استقلال ما حمله‌ور شده‌اند، اظهار کرد: باید همه به خصوص جامعه خبرنگاری از استقلال کشور صیانت کرده و در مقابل جریان غرب ایستادگی کنیم. ما در جنگ اقتصادی هستیم که پیش قراول آن جنگ روانی است.

جلالی با اشاره به آغاز تحریم‌های دور اول از ۱۵ مردادماه، ادامه داد: ما قبل‌تر از شروع تحریم‌ها شاهد التهاب در بازار بودیم. این به دلیل جنگ روانی است که دشمنان ما علیه کشور آغاز کردند. آمریکا این هدف را دنبال می‌کرد و مقداری هم به دلیل بد عمل کردن ما توانست در این جنگ روانی موفق شود. باید در چنین شرایطی ما امید را در دل‌ها زنده نگه داریم. شما به عنوان رسانه‌ها باید برای مقابله با جنگ روانی سناریو داشته باشید.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: متاسفانه در چنین شرایطی شاهد هستیم که برخی در داخل کشور ناآگاهانه در زمین دشمن بازی می‌کنند در این بین تیترهایی در رسانه‌ها زده می‌شود که نتیجه آن نشانه‌ گرفتن امید مردم است. دشمن امید را نشانه گرفته است. ما نباید این کار را انجام دهیم.

جلالی با تاکید بر این‌که وحدت، همدلی، قانون‌گرایی، قانونمندی و شفافیت نیاز امروز است، افزود: با ابتکار خوب مقام معظم رهبری شاهد همدلی و همگرایی در تشکیل شورای عالی هماهنگی اقتصاد بودیم. این شورا مصوبات خوبی داشت، اما به روشنی برای مردم تبیین نشده است. نمونه آن ارائه تسهیلاتی برای اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام است آن هم در شرایطی که ۵۵ هزار پروژه نیمه تمام استانی و ۵۰۰۰ پروژه نیمه‌تمام ملی داریم. اگر قرار باشد سالانه فقط یک میلیارد تومان به هر پروژه برای نگهداریش داده شود، یعنی فقط باید ۶۰ هزار میلیارد تومان برای پروژه‌های نیمه‌تمام صرف کرد. راه آن است که ضمن کنترل نقدینگی پروژه‌ها را به مردم واگذار کرد.

وی با انتقاد از رسانه‌ها برای شفاف نکردن و نپرداختن به مصوبات شورای عالی اقتصاد، گفت: انتقال این پروژه‌ها بدین گونه است که قبل از توافق خریدار می‌تواند بگوید که چه مولفه‌هایی برای واگذاری پروژه نیاز دارد مثلا اگر قرار به واگذاری پروژه بیمارستانی باشد فرد می‌تواند بگوید که می‌خواهد مغازه‌های اطراف را هم داشته باشد. برای این کار تغییر کاربری و توافق انجام شده و در نهایت پروژه واگذار می‌شود با این تفاوت که فرد بعد از بهره‌برداری پروژه ظرف ۱۰ سال باید پول دولت را بپردازند. همچنین ۱۰ سال هم معافیت‌های مالیاتی دارد. این مصوبه علاوه بر کنترل نقدینگی، اشتغالزا است.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تاکید کرد:  رسانه‌ها باید به جای پرداختن به پدیده شارلاتانیسم به مسائل اصلی کشور بپردازند به خصوص در دوره حساس کنونی که هر خبر و یا شایعه می‌تواند تلاطم در بازار ایجاد کند.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به گزارش‌های این مرکز در مراحل مختلف، اظهار کرد: بعد از خروج آمریکا از برجام ستادی از چهار معاونت فرهنگی برای تدوین راهکار برای شرایط کنونی تشکیل شد. گزارش‌های بسیار زیادی آماده شد که قرار است بخش‌هایی از قسمت‌های طبقه‌بندی شده را به صورت خلاصه طبقه‌بندی کنیم.

جلالی با بیان این‌که درباره تحریم‌ها لیست، گزارش تهیه شده است، گفت: ارزیابی بسته دولت درباره تحریم‌ها، روند انتقال پول و مدیریت ذخائر ارزی، اثرات تحریم در مبادلات پولی و دلاری به شکل اسکناس، خدمات بیمه و آسیب‌شناسی اقدامات دولت در بازار ارز، طلا و سکه،  بررسی‌ سیاست‌های بازار ارز، الزامات محیط کسب‌و کار، پیش‌بینی اثرات تحریم نفتی بر بودجه از جمله این گزارشات است.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بررسی گزارش‌هایی در بخش اقتصاد کلان همچون اشتغال با عنایت به تجارب کشورهای دیگر، سنجش امنیت سرمایه‌گذاری در ایران و بحث تعارض منافع و پرداختن به موضوع خصوصی‌سازی، امور زیربنایی و اثرات خروج آمریکا از برجام به خصوص در حوزه نفت و گاز، صنعت پتروشیمی و چگونگی تامین کالاهای اساسی را از دیگر گزارش‌های مرکز پژوهش‌ها عنوان کرد.

جلالی با اشاره به افتتاح فازهای جدید پالایشگاه خلیج فارس، گفت: طراز تولید و مصرف ما در بنزین مثبت است. حدود ۹۷ میلیون لیتر تولید بنزین داریم که بدون قاچاق مصرف ما پایین‌تر یعنی حدود ۸۰ میلیون لیتر است. البته به تازگی مطرح شده که تا ۱۴۰ میلیون لیتر مصرف بنزین داریم. برآورد این است که بخش اعظم آن یعنی حدود ۴۰ میلیون لیتر قاچاق بنزین می‌شود که باید مدیریت صورت بگیرد. در غیر این صورت نگرانی از ناحیه بنزین نداریم. اگر قاچاق نشود در ماه‌های آینده مازاد بنزین هم خواهیم داشت.

وی با تاکید بر این‌که باید تحریم را به فرصت تبدیل کرد، اظهار کرد: با اتکا به شرکت‌های دانش بنیان می‌توان چرخه را به سمت داخل آورد. کما این‌که پیش از این نیز باید این کار صورت می‌گرفت اما رویکرد مدیران توجه به خارج و نداشتن اعتماد به شرکت‌های داخلی بود.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که ما در موضوع پتروشیمی مشکلی نخواهیم داشت، ادامه داد: الان حدود ۵۲ میلیون پتروشیمی تولید می‌کنیم که ۴۰ درصد برای صادرات، ۳۰ درصد مصرف داخلی و ۳۰ درصد خوراک مجدد پتروشیمی است. البته در دانش فنی و کاتالیز وابستگی به خارج داریم که باید برطرف شود.

جلالی به اقدامات این مرکز در حوزه معاونت سیاسی درباره وضعیت پسابرجام، تحلیل ناآرامی‌های دی ۱۳۹۶، پیش‌نویس قانون احزاب، پیش نویس الگوی نظارت بر انتخابات شوراها اشاره و اظهار کرد: این مرکز کارگروه تخصصی برای بررسی سیاست خارجه آمریکا و رصد مصوبات کنگره آمریکا درباره ایران تشکیل داده است. همچنین درباره لوایح چهارگانه، اسیدپاشی و آسیب‌شناسی قانون انتخابات هم گزارشاتی در حال آماده کردن داریم.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: ما گزارشی را تهیه کردیم که در مورد خاستگاه اجتماعی اعتراضات است و در حال بررسی و کار کارشناسی روی این موضوع هستیم.

وی درباره برخی ادعاها در خصوص بده و بستان‌های نمایندگان با وزرا از جمله در مواردی مانند استیضاح یادآور شد: من در ۱۸ سال و اندی که در مجلس شورای اسلامی بودم موردی ندیدم که نماینده‌ای برای شخص خودش از وزیری پول بخواهد. من ۱۶ سال نماینده شهرستان بودم و آنچه دیدم این بود که معمولا مطالبه نمایندگان برای حوزه انتخابیه‌شان است و این موضوع به عرف تبدیل شده اگرچه نمی‌گویم عرف خوبی است و باید آسیب‌شناسی شود، اما این‌که تصور شود نماینده برای خودش چیزی می‌خواهد درست نیست و فکر نمی‌کنم وزیر هم پول داشته باشد که بدهد.

جلالی درباره این‌که نام وی به عنوان یکی از گزینه‌های پیشنهاد وزارت کار عنوان شده اظهار کرد: آنچه در رسانه‌ها گفته شده یک شایعه رسانه‌ای بود و نمی‌دانم هدف‌شان چه بود. نه کسی این را از من خواست نه من با کسی صحبت کردم و نه مطرح هستم و تا الان هیچ اتفاقی در این زمینه نیفتاده است.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت موسسات مالی نیز گفت: بهترین روش از نظر من این بود که حل مشکل موسسات به خودشان واگذار می‌شد و آنها در ادغام‌ها مشارکت داده می‌شدند. ما موسساتی داشتیم که کارشان به خوبی انجام می‌شد، اما موسسات دیگری که دچار مشکل بودند را به این‌ها دادند و شر آنها دامن موسسات سالم را گرفت. در این زمینه معتقدم بانک مرکزی و دولت در تشخیص درد درست عمل کردند ولی در درمان شتابزده و عجولانه رفتند. در واقع سپرده‌گذاران درگیر کل سیستم شدند. خیلی از آنها دنبال پول‌شان نبودند، اما وقتی علیه موسسات مصاحبه شد مردم رفتند و شیشه موسسات را شکستند. من در همه اینها حسن ظن نمی‌بینم ولی همین مسائل بود که منتهی به حوادث دی‌ماه سال گذشته شد.

جلالی ادامه داد: طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس ۷۶ درصد فراخوان‌های دی‌ماه را ذینفعان موسسات مالی دادند و بعد از این ماجرا سوء‌استفاده شد از جمله دشمن، منافقین، اسرائیل و عوامل سعودی از مطالبات مردم سوء‌استفاده کردند. البته مردم مطالبه‌ای دارند، اما اینها با ورود خود فضا را به انحراف کشیدند. در مجموع معتقدم برای موسسات مالی می‌شد بهتر تدبیر کرد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به برخی حاشیه‌سازی‌ها یادآور شد: دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی باید جدی‌تر وارد عمل شود. مثلا در عرصه رسانه افرادی هستند که هر حرفی را به راحتی می‌زنند چرا آنها مواخذه نمی‌شوند. اگر سندی دارند ارائه کنند و اگر ندارند با آنها باید برخورد شود. ما به عنوان مرکز پژوهش‌های مجلس اختیار حقوقی و قانونی برای اخطار نداریم، بلکه تذکر کارشناسی می‌دهیم یا اعلام خطر می‌کنیم کما این‌که در گزارش‌های محرمانه و یا سری چنین مواردی وجود دارد. ما به دنبال هوچی‌گری نیستیم. باید به کشور و نظام کمک کنیم ولی نباید آنها را دچار چالش کنیم. اما نکته مهم این است که شورای عالی امنیت ملی و دبیرخانه آن باید نقش فعال‌تری ایفا کنند.

جلالی درباره کنوانسیون دریای خزر نیز اظهار کرد: مواردی مثل این‌که برخی کشورها دراینجا پایگاه نظامی ایجاد نکنند و در امور دریای خزر مداخله نکنند وجود دارد. این بحث را از چند بعد ضروری است، یکی در حوزه محیط زیست که متاسفانه بحث محیط زیست در خزر قدری دچار مشکل است. دیگری استفاده از منابع زیر بستر که هزینه استخراج‌اش برای ما زیاد است. بحث این بود اینها به صورت مشاعی انجام شود یا تقسیم عادلانه صورت گیرد. به هرحال دولت مذاکرات خود را انجام داده و آن را در قالب لایجه به مجلس شورای اسلامی ارائه می‌کند، البته اگر نمایندگان از قبل در جریان موضوع قرار می‌گرفتند هم خوب بود.

رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: در این اجلاس در خصوص تعیین حدود و خط مبدا تصمیم‌گیری نشد و قرار شد کشورها به صورت دوجانبه تصمیم‌گیری کنند. ما باید صبر کنیم دولت لایحه خود را به مجلس ارائه کند و بعد در این باره قضاوت کنیم.