داریوش ارجمند: در فیلمهای دوپا بازی میکنم نه هزارپا!
بسیاری از مخاطبان سینما و تلویزیون داریوش ارجمند را به عنوان بازیگری قدیمی و پیشکسوت به یاد میآورند که در فیلم و سریالهای ماندگار زیادی نقشآفرینی کرده است، اما شاید کمتر کسی بداند او تاریخ و جامعهشناسی و خوانده و از شاگردان دکتر شریعتی بوده است. بازی ارجمند در سریال «امام علی (ع)» در نقش مالک اشتر خاطرات خوبی را برای مخاطب خلق کرد و هنوز هم بعد از سالها یکی از شاخصترین نقشهای این بازیگر به حساب میآید. او این روزها فیلم سینمایی «چراغهای ناتمام» را روی پرده سینماها دارد. ارجمند انتقادهای زیادی به وضعیت موجود در سینما و تلویزیون دارد که در گفتوگویی آنها را بازگو کرد.
شما معمولا در هر فیلم یا سریالی بازی نمیکنید و این روزها بازیگران پیشکسوتتر به نسبت گذشته کمکار تر شدهاند دلیل این اتفاق چیست؟
این روزها فیلمنامههایی وجود دارد که اصلا آدم خجالت میکشد آنها را ببیند، البته خیلی خوب هم از آنها استقبال میشود و فروش فوقالعاده میکند. معیار ما هم همین مسائل شده است. خوبی و بدی همه چیز متاسفانه بر اساس پول سنجیده میشود. خیلی جالب است اگر فیلمی بالای میلیارد بفروشد خوب است اگر نه فیلم بدی است. فیلم هم که میسازیم باید شوخیهای جنسی در آن بگذاریم، پول و جنسیگرایی همه سینما و تلویزیون را فراگرفته است.
پس به این دلیل است که خودتان به بازی در هر کاری تن نمیدهید؟
دقیقا، من زحمت کشیدم تا این آبرو را برای خودم جفت و جور کردم، من که دنبال ماشین چند میلیاردی و ویلای کنار دریا در شمال و لواسان نیستم. من خدمتگذار فرهنگ این مملکت و نوکر مردم هستم. اینها شعارهای زندگی من است، عبودیت خداوند، نوکری مردم و خدمت به فرهنگ سرزمینم همیشه سرلوحه زندگی من در طول سالهای عمرم بوده و هست.
این روزها فیلم «چراغهای ناتمام» با بازی شما اکران شده، از این فیلم و دلایلی که بازی در آن را قبول کردید برایمان بگویید.
اولین ویژگی این فیلم داشت این بود که کسانی که من را برای بازی در این فیلم دعوت کردند از دوستان من بودند و این فیلم نیز نگاهی متفاوت به جنگ و ایثار و از خودگذشتگی دارد. من هم دوست داشتم در آن بازی کنم چون متفاوت بود. این فیلم دو پا بیشتر نداشت، هزارپا نبود. من هم ترجیح میدهم در فیلمهایی که دو پا دارند بازی کنم.
تلویزیون در سالهای اخیر با وجود اینکه داعیه این را دارد که برای مناسبتهای مذهبی از جمله ماه محرم و صفر تدارک ویژه میبیند اما در عمل این اتفاق نمیافتد و چند سال است همان سریالهای تکراری مثل «مختارنامه» جدول پخش شبکههای تلویزیون را پر میکند. این عدم برنامهریزی در تلویزیون به نظرتان از کجا میآید؟
به نظرم نه مختار اینقدر بزرگ و علیهالسلام بود نه آن مجموعه چندان شاهکار ساخته شده که به قول شما چند سال است کل شبکههای تلویزیون آن را پخش میکنند. «مختارنامه» را همان طور نشان میدهند که شبکههای تلویزیون برنامه آشپزی را نشان میدهند. من فکر میکنم تلویزیون اگر به دنبال نشان دادن عزاداریهای مردم باشد و به شکل مستند آنها را نمایش دهد موفقتر میشود. اصلا هم لازم نیست برود سریال بسازد و میلیاردی خرجش کند. 12 سال هم برایش وقت بگذارد. خود من دراین چند روز مداحی حاج محمود کریمی را نگاه میکردم و بسیار هم زیبا بود و لذت میبردم. این مداحیها از خیلی از خوانندههای اجق وجقی که فقط ناله سر میدهند و ادا در میآورند بهتر است. البته مداحهایی هم داریم که دلنشین نمیخوانند اما من خودم صدای حاج محمود کریمی را دوست دارم و هر جا صدایشان را بشنوم گوش میدهم. اما بحث من این است حالا که تلویزیون میگوید پول ندارد سریال فاخر و الف بسازد حداقل پول را صرف کارهای بی نتیجه و بیثمر نکند و سرمایه را هدر ندهد.
اما قبول دارید بالاخره مخاطب حتی اگر معدود هم باشند دوست دارند کار جدید ببینند؟
بله، اما وظیفه تلویزیون یا سینما فقط این نیست که دنبال خواست مخاطب برود. به هر حال وظیفه فرهنگی هم هست. خواست مخاطب شاید همین فیلمهایی باشد که الان میبینید، فیلمی که جوک سکسی معیار خنده آن است، خوب هم میفروشد. این به نظر من سوءاستفاده از گرفتاریهای مردم و از ممنوعیتهای جامعه است. چه آنهایی که راجع به جنگ ساختند چه آنهایی که جفنگ همین وضعیت را دارند. وقتی سلیقه مردم را پایین بیاورید اوضاع همین میشود. من که فیلم خوبی نمیبینم نمیدانم نظر بقیه چیست.
به نظرتان تلویزیون از ظرفیتهایش چطور میتواند برای ساخت آثار تاثیرگذار استفاده کند؟
این مسئله فرمایشی نمیتواند باشد، کسی را میخواهد که دلش تکان خورده باشد تا چنین کاری را بسازد. البته از همین مسئله هم در برههای سوءاستفاده شد و پولهای کلان گرفتند اما نتیجهای حاصل نشد. به نظرم گروهی برای تحقیق و تفحص باید وجود داشته باشد که ببینند پولها خرج چه میشود. همین «مختارنامه» چقدر خرجش شده؟ چند سال طول کشیده؟ بعضی از صحنههایش را ساختند و چند باره از نو گرفتند. در هنر صحبت از آزمون و خطا نیست. این پولها پول ما و مالیاتهایی است که مردم میدهند.
به دلیل انتقادهایی که شما به سریال «مختارنامه» دارید و صراحتا بیان میکنید شاید این شائبه به وجود بیاید که بین شما و آقای میرباقری کدورتی وجود دارد؟
اصلا و ابدا اینطور نیست، سید رفیق من است، ده سال با او کار کردم. اما من به عنوان کسی که کار هنری میکنم و 26 سال تحصیل کردم چطور حق نداشته باشم نظراتم را راجع به یک سریال بگویم. من این سریال را دوست ندارم و حاضر هم نشدم در آن بازی کنم. اما معتقدم ما به جز میرباقری چه کسی را داریم که چنین کارهایی را بسازد، آدمهای بزرگ اشتباهتشان هم بزرگ است، آدم بزرگ اشتباه کوچک نمیکند. البته نمیگویم اشتباه کرده است، سلیقهاش این بوده و با سلیقه من جور در نمیآید. آرزو میکنم که همیشه سلامت باشد و باز هم برای تلویزیون کار کند. مگر ما چند نفر مثل میرباقری داریم. او به دنبال اعتقادش رفته است، نیامده یک دختر شیکان پیکان بیاورد و فیلم یا سریال بسازد. من چند روز پیش شنیدم که آقای میرباقری قلبشان را عمل کردند و پیش از آن خبر نداشتم و آرزو میکنم که هر چه زودتر سلامتیاش را به دست بیاورد.
241244