ماجرای بدهی عجیب یک قطعه ساز به ایران خودرو

گروه قطعات خودروعظام که یکی از بزرگترین تامین کنندگان قطعات خودرو در کشور محسوب می‌شود اکنون با بیش از دو دهه فعالیت در زنجیره‌ تامین قطعات به دستاورد‌های جالبی در صنعت خودرو کشورمان رسیده است. دستاورد‌هایی که به نوعی تعبیر ضرب المثل از زمین به آسمان باریدن است؛ اتفاقی که در این گزارش به تشریح جزییات آن خواهیم پرداخت.

سازه پویش، تندیس و تخلف

دهم تیر ماه امسال بود که محمد شریعتمداری، وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در سالروز بزرگداشت «صنعت و معدن» یکی از لوح‌های تقدیر از شرکت‌ها را به دستان مدیر عامل شرکت «سازه پویش» تقدیم کرد. تندیسی که در پی آن شرکت مذکور در میان یکی از ۱۰۰ شرکت برتر صنعتی کشورمان جای گرفت و موجب شد تا سریال ادامه دار تندیس‌های نمایشی در دوران وزارت محمد شریعتمداری نیز ادامه یابد.

اما سوال اینجاست که شرکت «سازه پویش» به عنوان یکی از ۱۲ شرکت زیر مجموعه‌ قطعه سازی عظام که البته در میان بدهکاران بزرگ به ایران خودرو نیز است چطور توانسته بدون سر و صدا و در روزگاری که قطعه سازان در تکاپوی وصول طلب‌های میلیاردی شان از خودروسازان هستند به این امر دست یابد؟

پاسخ این سوال در محلی به ظاهر بی ربط نهفته است؛ صورت‌های مالی شرکت ساپکو که وظیفه تامین قطعه از طریق ارتباط با قطعه سازان داخلی را بر عهده دارد. طبق این صورت‌های مالی شرکت ساپکو از زیر مجموعه‌های ایران خودرو که امتیازات فراوانی را به چند شرکت قطعه سازی که قریب به اتفاق آنان از زیر مجموعه‌های شرکت قطعات خودرو عظام هستند واگذار کرده است. امتیازاتی که ماحصل آن بدهی بیش از ۵۰۰ میلیاردی گروه قطعه سازی عظام تا اواسط سال جاری را رقم زده است.
۵ شرکت مرموز و موفق از گروه عظام

طبق اطلاعات موجود، تا پایان ۶ ماهه اول سال ۹۷ از میان ۱۲ شرکت زیر مجموعه گروه قطعه سازی عظام که نام آن‌ها در سایت این گروه تولیدی نیز درج شده، ۵ شرکت در میان بدهکاران بزرگ به ایران خودرو جای گرفته اند که در مجموع توانسته اند رقم بدهی عجیب ۵۳۰ میلیارد تومانی را برای ایران خودرو تدارک ببینید. موضوعی که شاید برای اولین بار در صنعت خودروی کشورمان موجب شده یک قطعه ساز زیر بار بدهی چند صد میلیاردی به یک خودروساز برود. امری که مصداق ضرب المثل از زمین به آسمان باریدن است.

شرکت‌های پیستون ایران، سازه پویش، استام صنعت، والا قطعه و همچنین پویان صنعت که همگی از زیر مجموعه‌های عظام هستند در حال حاضر بدهی هنگفت بیش از ۵۰۰ میلیاردی به ایران خودرو دارند. اتفاقی که طبق اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی ساپکو با مدلی غیر منطقی به حساب این شرکت‌ها منتقل شده و در مواردی در خصوص تسویه وجوه نیز اطلاعاتی ارایه نشده است.

بر اساس اطلاعات به دست آمده توسط خبرنگار ما، بخش اعظمی از این بدهی به دلیل پرداخت‌های بی ضابطه‌ی ساپکو به گروه عظام بوده که بر مبنای خرید مواد اولیه پیش از تولید و تحویل قطعات صورت می‌گرفته است. امری که بر خلاف مناسبات خودروسازان با قطعه سازان رخ داده و بستر را برای ایجاد فساد مهیا کرده است.

تسویه بدهی با زمین

در همین راستا، اما طبق اطلاعاتی که به خبرنگار ما رسیده است، پس از افشای بدهی ۵۳۰ میلیاردی عظام به ایرن خودرو و احتمال قریب الوقوع ورود نهاد‌های نظارتی به این پرونده.
قرار شده است، بر مبنای توافق مدیران عظام با ایران خودرو بخشی از این طلب چند صد میلیاردی به واسطه اعطای زمین به خودروساز بزرگ کشورمان در حال تسویه است. اتفاقی که خارج از چارچوب‌های نظارتی و معمول تسویه بدهی بین شرکت‌های بزرگ صنعتی و اقتصادی شکل گرفته و بی شک موجب زیان انباشته‌ی بیشتری برای ایران خودرو خواهد شد. شرکتی که اکنون سهامداران خرد و کلان زیادی دارد و برای هر کدام از این تصمیم گیری‌ها عده‌ی کثیری از آنان را در سود و زیان خواسته و ناخواسته سهیم خواهد کرد.

البته ناگفته نماند در فرایند پیش بینی شده توسط مدیران این دو شرکت موضوعاتی نظیر هزینه‌های بالای نقل و انتقال اسناد اراضی مذکور به ایران خودرو و البته کارشناسی میزان ارزش این زمین‌ها در ازای بدهی بیش از ۵۰۰ میلیاردی عظام به ایران خودرو از جمله نکات مبهم است که هنوز اطلاعاتی در مورد آن در دسترس نیست.

حال این پرسش مطرح می‌شود که در شرایط فعلی که خودروسازان با مشکل تامین نقدینگی، بدهی انباشته به خصوص به قطعه سازان و بسیاری دیگر از مشکلات تحریم و تامین قطعات مواجه هستند، چطور یک قطعه ساز بر خلاف رویه معمول به خودروساز بدهکار می‌شود؟
چرا با استناد به موضوع خرید و تامین مواد اولیه مورد نیاز تولید قطعه، فقط به یک قطعه ساز پول‌های میلیاردی پرداخت می‌شود، آن هم در یک شرکت بورسی که باید رضایت سهامداران عمده در تصمیم گیری‌ها جلب شده و اسناد مالی تمام فعالیت‌های این چنینی به بورس ارائه شود.

انتهای پیام/