تصویب ۱۶۱ قانون در حوزه زنان و خانواده پس از انقلاب اسلامی

زهرا آیت اللهی رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان در نشست بررسی دستاوردهای حوزه زنان و خانواده در چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی گفت: شورای فرهنگی اجتماعی زنان، مرکز فرا قوه ای در حوزه زنان است. این مرکز از اردیبهشت ماه امسال از ۵۷ نهاد درخواست تهیه دستاوردهای خود در حوزه زنان و خانواده را کرد.

وی افزود: متاسفانه نهادها اطلاعات و عملکردهای دولت های قبل را به طور کامل در اختیار نداشتند به همین منظور از مسئولین حوزه زنان نهادها در دولت های مختلف این گزارش را تهیه کردیم.

وی تصریح کرد: اساسا با پیروزی انقلاب ساختارهایی برای زنان ایجاد شد تا اهتمام لازم برای اجرای حقوق و قانون زنان انجام شود. نهادهای همچون ستاد ملی زن و خانواده که مسئولیت راهبری دارد، معاونت زنان و خانواده که وظیفه هماهنگی بین دستگاهی برای اجرای قوانین زنان را بر عهده دارد، دفاتر امور زنان در سازمان ها و شورای فرهنگی اجتماعی زنان از جمله این موارد است.

آیت اللهی با اشاره به قوانین حوزه خانوده نیز تصریح کرد: در طول این ۴۰ سال حدود ۱۶۱ قانون در حوزه زنان و خانواده تصویب شده است. به علاوه قوانین بسیاری برای حمایت از زنان داریم. مانند قانونی که مربوط به مسئولیت مردان نسبت به تأمین معاش زندگی حتی در صورت غنی بودن زن است. قوانینی ازجمله دریافت مهریه، اجرت المثل و تامین هزینه های فرزندان نیز ازجمله دیگر قوانین است. حتی در صورت فوت پدر، جد پدری و نه مادر مسئول پرداخت هزینه های فرزند خواهد بود. قانون یک جانبه و به نفع زنان نیز لزوم خدمت سربازی برای مردان و عدم این لزوم برای زنان است. در قانون مجازات اسلامی نیز قوانین حمایتی وجود دارد مانند قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست، تخفیف مجازات زنان در وضعیت برابری جرم زن و مرد، قانون مربوط به حق فسخ نکاح برای زنان درصورت جنون مرد از این موارد است.

رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان عنوان کرد: باید نگاه مثبت به قدم های برداشته شده و اهداف پیش رو داشته باشیم. نادیده گرفتن این قدم ها علاوه بر ناسپاسی بودن نسبت زحمات فعالین این حوزه، موجب ایجاد ناامیدی و عدم رشد در جامعه می شود.
وی با بیان اینکه در حوزه های مختلف شاهد رشد زنان بوده ایم، عنوان کرد: پیشرفت زنان در حوزه سوادآموزی بسیار چشمگیر بوده است. تعداد دانش آموزان و دانشجویان دختر بسیار افزایش داشت. به علاوه دلیل افزایش دانشجویان دختر، امنیت دانشگاه ها بود. از سوی دیگر اقداماتی برای دختران روستاها در قالب مدارس شبانه روزی انجام شد.

وی ادامه داد: در پست های مدیریتی آموزش و پرورش و دخالت خانواده ها در این حوزه در قالب انجمن اولیا و مربیان بود. رشد چشمگیر در حوزه فنی و حرفه ای، مراکز علمی و مهندسی ویژه زنان، رشته های مختص زنان همچون رشته های مدیریت خانه و مشاوره خانواده ازجمله دیگر موارد بود.

تاسیس دانشگاه ها و موسسات آموزشی ویژه زنان، نشریات علمی پژوهشی زنان، رشد حوزه های علمیه خواهران در بخش آموزش و پژوهش و استفاده از فارغ التحصیلان آن، دوره های آموزش عمومی همچون دوره های توانمندسازی مدیران زن، دوره های آموزشی زنان خانواده در ادارات، دوره ای آموزشی برای زنان زندانی ازجمله امور انجام شده برای زنان است.

وی در حوزه بهداشت زنان نیز عنوان کرد: بر اساس آمارها، شاخص امید به زندگی در زنان ۷۵.۵ و مردان ۷۲.۵ بوده که نشان از رشد خدمات بهداشتی می دهد، خدمات ارائه شده در زمینه غربالگری ها، افزایش تعداد زنان متخصص و پزشک، اقدامات انجام شده در جهت تسهیل و حمایت از کودکان شیرخوار، تاسیس بیمارستان های مختص زنان نیز از دیگر موارد است.

وی در زمینه ورزش نیز گفت: بحث ورزش قهرمانی ورزش مدارس و دیگر موارد ازجمله امور انجام شده است.

آیت اللهی در خصوص اقدامات اجتماعی انجام شده برای زنان نیز اظهار داشت: حمایت از خانواده های زندانیان جرائم غیر عمد، حمایت از سالمندان بالای ۶۰ سال ازجمله این موارد بوده است.

وی درخصوص اقدامات بنیاد شهید نیز گفت: حمایت های اقتصادی و آموزشی، طرح همیاران وصل برای ازدواج فرزندان ایثارگران، طرح بازیابی همسران شهدا، طرح حمایت از والدین شهدا از این موارد است.

وی درخصوص اقدامات هلال احمر برای زنان تصریح کرد: افزایش جمعیت زنان شاغل در این سازمان، طرح ملی سحر که برای حمایت روانی از افراد بعد از حوادث و بلایا، طرح آموزش دانش آموزان برای مقابله با حوادث، طرح بازیابی اعضای خانواده نیز از این موارد است. در بخش حقوقی و قضایی نیز اداره حمایت از حقوق کودکان و زنان داریم. امکانات زیادی برای زنان زندانی، تاسیس دادگاه های کودکان و استفاده از زنان در نیروی انتظامی نیز که در ۸۰ شغل در این نهاد مشغول هستند، ازجمله خدمات انجام شده است. به علاوه تاسیس مرکز مشاوره در کلانتری ها برای حل اختلافات زوجین از دیگر اقدامات انجام شده در حوزه زنان و خانواده است. به علاوه فعالیت زنان در حوزه قضایی از دیگر دستاوردهای انقلاب است به طوریکه ۴۲۲ دادیار زن، ۸۶ مشاور حقوقی، ۷معاون دادستان و ۱۳ معاون قضایی در کشور داریم.

آیت اللهی به اشاره بر اقدامات بهزیستی در حوزه زنان و کودکان پس از انقلاب اسلامی عنوان کرد: تسهیل شرایط فرزندخواندگی، کانون همکاری برای کودکان بی سرپرست و بد سرپرست، مشاوره های ژنتیک برای پیشگیری از مشکلات زوجین، غربالگری برای برخی بیماری های خاص ازجمله خدمات این نهاد است.

وی درخصوص فعالیت های کمیته امداد برای حمایت از کودکان نیز تصریح کرد: جشن عاطفه ها، طرح محسنین، احسان حسینی و قربانگاه ابراهیمی ازجمله طرح های کمیته امداد برای حمایت از کودکان بوده است.

وی گفت: در حوزه فرهنگ و ارتباطات نیز شاهد افزایش و رشد تعداد زنان کارگردان، بازیگر و فعالان حوزه فرهنگ، موسیقی و تئاتر ازجمله پیشرفت های زنان بوده است. حمایت از اشتغال زنان، دوره های مهارت آموزی برای زنان و دختران به ویژه از طریق فضای مجازی، اعزام زنان فرهیخته از ایران برای نشست های خارجی نیز از دیگر اقدامات انجام شده است.

وی ادامه داد: دو سند بسیار مهم و بین المللی در جهت حمایت از زنان و کودکان در کشور تصویب شده است. منشور حقوق و مسئولیت های زنان که در بخش حقوقی سازمان ملل وجود دارد.

وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی دو هدف کلیدی شامل جمهوریت و اسلامیت داشت، عنوان کرد: مشارکت اجتماعی زنان ازجمله مهم ترین پیشرفت زنان در طول این ۴۰ سال بوده است. مشارکت زنان در حوزه بسیج، سمن های زنان، کانون های فرهنگی هنری مساجد یا ۲ هزار و ۲۹ زن مدیر این کانون ها در مدارس، زنان بخشدار، حضور زنان در انتخابات و راهپیمایی ها، حضور زنان در نماز جمعه و مسائل اعتقادی نیز ازجمله این موارد است در حالی که مراسم اعتکاف یا نماز جمله قبل از انقلاب برای زنان وجود نداشت یا بسیار محدود بود. فعالیت زنان در فعالیت های خیریه مانند خیرین آستان قدس رضوی با عنوان شبکه مردمی خادم یاران خانواده از جمله پیشرفت های زنان بوده است.

وی افزود: مواردی از جمله ازدواج ۴۰۰ هزار زوج دانشجو و حمایت معنوی از آنان از دیگر پیشرفت ها بوده است. بیان این پیشرفتها نشان عدم وجود مشکل نیست بلکه کمبودها همچنان وجود دارد و این موارد باید نزد مسئولان مطرح شود تا با توجه و آگاهی مسئولان نسبت به مشکلات، این موارد حل شود.

آیت الهی با اشاره بر مشکلات موجود در حوزه زنان و خانواده نیز عنوان کرد: متاسفانه آمار طلاق بالا، ازدواج رو به پایین، حرکت جامعه به سمت پیری و کاهش موالید از مشکلات موجود در حوزه زنان است. باید سیاست گذاریها به نحوی باشد که قشر فعال زن در کنار تحصیل و اشتغال بتوانند وظایف مادری و همسری خود را انجام دهند، قوانین و اسناد کشور نیز به ایجاد شرایط اشتغال و تحصیل منعطف با وظایف خانوادگی زنان تاکید دارد اما متاسفانه بسیاری از آن ها اجرا نمی‌شود و زنان همچنان در این حوزه ها مشکل دارند.