ماساژ درمانی برای کمک به مدیریت مشکلی در سلامتی یا تقویت سلامتی استفاده می‌شود. این تکنیک شامل ماساژ دادن بافت‌های نرم بدن با دست است. ماساژ در اکثر فرهنگ‌ها، فرهنگ‌های شرقی و غربی، در طول تاریخ بشر مور استفاده قرار گرفته است و یکی از اولین ابزاری بود که مردم برای تسکین درد استفاده می‌کردند.
ماساژ برای درمان برخی اختلالات
تحقیقات نشان می‌دهد ماساژ درمانی در مدیریت شرایط زیر می‌توانند مؤثر واقع شود:
- کمر درد
- آرتروز گردن و کمر
- دیسک گردن و کمر
- درد و کوفتگی عضلانی با تأخیر (DOMS)
- اضطراب
- استرس
- آسیب‌های بافت نرم
- فشارخون بالا
- بی‌خوابی.
ماساژ درمانی همچنین می‌تواند به طور مؤثر برای حمایت از افراد مبتلا به شرایط زیر انجام شود:
- یک بیماری مزمن
- بیماری‌هایی که جان فرد را به خطر جانی می‌اندازند مانند سرطان.
فواید ماساژ درمانی
یکی از فوایدی که ماساژ فوراً به همراه دارد، احساس آرامش عمیق و ریلکس شدن است. به این خاطر که ماساژ باعث ترشح اندورفین می‌شود - مواد شیمیایی در مغز (انتقال دهنده‌های عصبی) که باعث ایجاد احساس خوشحالی می‌شوند.
با ماساژ، سطح هورمون‌های استرس مانند آدرنالین، کورتیزول و نوراپی نفرین نیز کاهش می‌یابد. مطالعات نشان می‌دهد که بالا بودن سطح هورمون‌های استرس باعث نقص در سیستم ایمنی بدن می‌شود.
برخی از مزایای فیزیکی که ماساژ و میوتراپی با خود به همراه دارند، عبارت‌اند از:
- کاهش تنش عضلانی
- بهبود گردش خون
- تحریک سیستم لنفاوی
- کاهش هورمون‌های استرس
- آرامش
- افزایش تحرک و انعطاف‌پذیری مفصل
- بهبود تن (رنگ) پوست
- بهبود روند تسکین صدمات بافت نرم
- افزایش هوشیاری ذهنی
- کاهش اضطراب و افسردگی.
انواع مختلف ماساژ
به طور معمول، متخصصان ماساژ درمانی در کلینیک درد از روغن یا پودر تالک استفاده می‌کنند این باعث می‌شود تا دستانشان بهتر روی پوست فرد مراجعه کننده بلغزد. گاهی اوقات، ممکن است از یک ملحفه یا یک تکه پارچه نازک برای همین منظور استفاده شود.
انواع مختلف ماساژ شامل موارد زیر می‌باشد:
- میوتراپی- شامل ارزیابی و درمان درد بافت نرم، رفع آسیب و اختلال در عملکرد و تحرک آن است. برای بازیابی و حفظ سلامتی و عملکرد ساختار بافت نرم (ماهیچه‌ها، تاندون‌ها، رباط‌ها) از میوتراپی استفاده می‌شود.
- ماساژِ درمانی- ترمیمی: برای ارزیابی، درمان و توان‌بخشی فرد از علائم و علل اختلال عملکرد بیومکانیکی یا آسیب‌دیدگی بافت‌ها، با استفاده از تکنیک‌های خاص دستی (مانوپولاسیون) به منظور احیای سلامت و عملکرد طبیعی انجام می‌گیرد.
- ماساژ سوئدی - به عنوان ماساژ "غربی " یا "درمانی " نیز شناخته می‌شود. این روش که یکی از رایج ترین اشکال ماساژ در استرالیا است که برای تقویت آرامش و بهبود گردش خون طراحی شده است.
- تخلیه لنفاوی - یک درمان سبک و ملایم برای کل بدن که باعث آرامش سیستم عصبی و کمک به سیستم ایمنی بدن می‌شود
- رایحه درمانی – اسانس‌های روغنی تهیه شده از گل‌ها و گیاهان بخصوصی، به دلیل خاصیت درمانی که دارند، به روغن ماساژ اضافه می‌شوند. به عنوان مثال، برخی اعتقاد دارند که رایحه چوب صندل تنش عصبی را کاهش می‌دهد
- ماساژ کودک - می‌تواند به درمان یبوست، قولنج و مشکلات خواب کمک کند. مطالعات نشان داده است که ماساژ منظم به نوزادان نارس کمک می‌کند تا با سرعت بیشتری وزن اضافه کنند
- رفلکسولوژی - بر اساس این اصل که قسمت‌های خاصی از بدن، انعکاسی از کل بدن است عمل می‌کند. نقاط رفلکس که مربوط به تمام قسمت‌های بدن است، می‌توان در پا، دست، صورت و گوش‌ها یافت. این نقاط به فشار پاسخ می‌دهند و روند بهبود طبیعی بدن را سرعت می‌بخشد.
- شیاتسو - یک تکنیک ماساژ شرقی است که با هدف بهبود جریان انرژی با کار کردن نقاط خاصی روی بدن انجام می‌شود. اصول اساسی ماساژ شیاتسو مشابه اصول طب سوزنی است
- ماساژ ورزشی- این یک برنامه ماساژ است، یک تکنیک خاص ماساژ نیست. نوع تکنیک یا درمانی که اعمال می‌شود به ماهیت مرحله تمرین یا رقابت، آسیب یا وضعیت ورزشی و ارزیابی پزشک ماساژ درمانی بستگی دارد. ماساژ ورزشی ترکیبی از تکنیک‌هایی است که هدف آن ارتقاء عملکرد و کمک به عضلات بیش از حد سریع برای بهبودی سریع است.
جلسه ماساژ درمانی چگونه انجام می‌شود؟
در جلسه‌ی اول، متخصص ماساژ درمانی سابقه پزشکی و علائم شما را شامل درد، سفتی، گرفتگی، تحرک محدود، استرس، خستگی و سایر علائم و همچنین اهداف درمانی خود را بررسی می‌کند.
بسیاری از بیماران پس از اولین درمان خود، بهبودهای موقتی در تحرک و تسکین درد را تجربه می‌کنند. البته، برای بهبودی دائم و پایدار معمولاً باید برنامه درمان کامل شود.
بیماران اغلب می‌پرسند "آیا ماساژ درمانی درد دارد؟" خود ماساژ در اصل دردناک نیست، اگرچه ممکن است برخی از ناراحتی‌های جزئی و موقتی ایجاد کند ولی هرگز نباید باعث درد شدید، تیرکشنده یا حاد شود.
در حقیقت، بیماران معمولاً هرگونه ناراحتی در طول ماساژ را به عنوان "یک درد خوب " توصیف می‌کنند.
متخصص ماساژ درمانی شما در طول جلسه مدام وضعیت شما را چک می‌کند و بازخوردی که شما می‌دهید، درمانتان را هدایت می‌کند. از آنجا که فشار بیش از حد در هنگام ماساژ می‌تواند باعث اسپاسم عضلانی و درد شود، روش طبی ترجیحی این است که در طی چند جلسه ابتدایی، فشار کمتری اعمال شود، نه اینکه در یک جلسه فشار بیش از حدی وارد شود و شما در خطر یک آسیب دیگری بیندازید.
ماساژ درمانی چه خطراتی را در پی دارد؟
به نظر می‌رسد ماساژ درمانی خطر و اثرات مضر بسیار کمی را در پی دارد. اگرچه، چند مورد (خیلی اندک) از عوارض جانبی جدی مانند لخته شدن خون، آسیب عصبی یا شکستگی استخوان گزارش شده است. برخی از موارد گزارش شده شامل انواع شدید ماساژ، مانند ماساژ بافت عمیق، یا بیمارانی که ممکن است در معرض خطر آسیب‌دیدگی بیشتری باشند، مانند افراد مسن، بوده است.
ملاحظات خاصی در مورد ماساژ درمانی
مواردی وجود دارد که ممکن است ماساژ درمانی توصیه نشود یا باید مراجعه تخصصی انجام شود، از جمله (البته نه محدود به):
- در دوران بارداری
- در صورت وجود بثورات پوستی، بریدگی یا عفونت
- در صورت شک به شکستگی یا شکستگی استخوان
- در صورتی که فرد به بیماری کشنده مبتلا باشد.
