بورس امروز ۲۳ آبان ۱۴۰۱ در ادامه اصلاح آغاز شده از یکشنبه، افت ۰.۷۷ درصدی شاخص کل را ثبت کرد و با کاهش ۱۰ هزار و ۹۶۸ واحدی در ایستگاه ۱ میلیون و ۴۰۸ هزار و ۱۷۱ واحد ایستاد. شاخص هم‌وزن نیز روندی همسو با شاخص کل طی کرد و با کاهش ۳ هزار و ۱۰ واحدی کانال ۴۰۰ هزار واحد را تنها پس از یک روز ترک کرد و به محدوده ۳۹۸ هزار و ۸۱۵ رسید.
در جریان دادوستد‌های امروز تالار شیشه‌ای ۴۲۲ نماد منفی یعنی حدود و ۲۱۱ نماد مثبت نقشه بازار را تشکیل دادند. بررسی آمار خالص مالکیت افراد نیز حاکی از آن است که خروج ۶۷۸ میلیارد تومانی پول حقیقی‌ها از بازار سرمایه طی معاملات روز جاری است. ارزش معاملات نیز در تابلو بورس رقم ۳ هزار و ۲۹۱ میلیارد تومان را نشان می‌داد؛ که نسبت آخرین روز معاملاتی هفته گذشته افت محسوس ۲۰ درصدی را ثبت کرد.
رفتار محافظه‌کارانه سرمایه‌گذاران
ابهامی که در حال حاضر اهالی بازار با آن مواجه هستند و باعث شده است در این روز‌ها محافظه‌کارانه‌تر دست به معامله ببرند تناقض رشد شاخص در عین خروج پول حقیقی از بازار سرمایه است. رشد پایدار یک بازار تنها در صورتی تداوم می‌یابد که سرمایه‌گذاران حقیقی به آن اقبال نشان دهند. اما چه عواملی باعث افت و خیز شاخص در ماه‌های سپری شده از سال جاری شده است؟
تورم جهانی چه تاثیری بر بورس داشت؟
رشد خوب بازار سرمایه که از بهمن ماه سال گذشته آغاز شد تنها تا اردیبهشت امسال دوام داشت و از آن پس بازار سرمایه تا هفته آغازین آبان وارد یک روند نزولی فرسایشی شد که بسیاری از سهامداران را در ضرر فرو برد. عواملی که باعث این روند شدند را می‌توان به دو دسته داخلی و عوامل موثر از اقتصاد جهانی تقسیم کرد. در بحث اقتصاد جهان، مهم‌ترین اتفاق تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر دنیا بود به صورت چشمگیر بر اقتصاد غذا و حامل‌های انرژی اثرگذار بود.
به طور کلی افزایش قیمت کالا‌های اساسی موجب افزایش قیمت تمام کالا‌ها یعنی همان تورم می‌شود. در مقابله با تورم اولین اقدام بانک‌های مرکزی افزایش نرخ بهره است که باعث جذب سرمایه‌ها به صورت سپرده در بانک‌ها و در نتیجه خارج شدن سرمایه از بازار‌ها می‌شود. در نتیجه این اقدامات بود که بازار کامودیتی‌ها ریزش شدیدی را تجربه کرد؛ و مطابق انتظار این اتفاق برای بورس تهران که بیش از هفتاد درصد نماد‌ها را شرکت‌های کامودیتی‌محور تشکیل داده‌اند خبر خوشی نبود.
فضای ابهام‌آمیز مذاکرات برجام که در ماه‌های یاد شده از فاکتور‌هایی است که باعث پارک شدن سرمایه‌ها بیرون از بازار شده بود در دسته دوم این عوامل قرار می‌گیرد. علاوه بر این گره نرخ دلار که یک سر آن به برجام و سر دیگر آن به بازار سرمایه متصل است دیگر عاملی بود که چشم‌انداز روشنی به سرمایه‌گذار ارائه نمی‌کرد. همچنین سیاست‌گذاری‌های غلطی در زمینه قیمت‌گذاری دستوری همواره موجب عقب ماندن بازار سرمایه از پتانسیل اصلی خود شده است.
در نهایت روی ریل پایداری روند صعودی افتادن بازار در کنار عوامل دیگر نیازمند اعتماد عمومی است که خود را در ارزش و حجم معاملات نشان می‌دهد. چیزی که هنوز جای خالی آن در معاملات این روز‌های بازار قابل لمس است.
عوامل اصلی رشد اخیر.
اما رشد خوب بازار سرمایه در دو هفته اخیر تحت تاثیر همزمان شدن جهش نرخ کامودیتی‌ها با بسته ده بندی حمایتی از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار و سازمان اقتصاد، رشد نرخ دلار آزاد و به تبع آن افزایش کوچکتری که در نرخ دلار نیما شاهد بودیم و همچنین تزریق پول به بازار از سمت صندوق تثبیت و صندوق توسعه ملی بود.
به طور کلی تا زمانی که حمایت‌ها از بازار ادامه داشته باشد، منفی‌های بازار نظیر امروز و روز گذشته خطر جدی به حساب نمی‌آیند چرا که در هر روندی اصلاح برای ادامه آن لازم است چرا که باعث وارد شدن پول جدید به سهام می‌شود. اما از آنجایی که امکان حمایت همیشگی از بازار وجود ندارد برای پایداری روند نیاز است عواملی که ذکر شد و منجر به غیرقابل پیش‌بینی شدن اقتصاد و روند سهام برای سرمایه‌گذار شود اصلاح شود تا اقبال و اعتماد عموم مردم به بازار سرمایه برگردد.
