صعود اَبر تیم‌های آسیا به جمع برترین‌ها/گاه ما به سرابی به نام آینده

 ژاپن و کره­‌جنوبی با صعود به دور دوم بازی‌های جام جهانی نشان دادند که فوتبال در آسیا همچنان در منطقه شرق این قاره قدرت‌­نمایی می­‌کند و علیرغم پیشرفت محسوس عربستان فاصله معناداری بین فوتبال غرب و شرق آسیا کماکان پابرجاست. کره جنوبی در گروه خود دوم شد و همراه با پرتغال به دور دوم رفت و ژاپن هم صدرنشین شد و با شکست اسپانیا و آلمان هم توان فنی خود را نشان داد، هم توسعه و رشد ظرفیت­‌های نرم افزاری و سخت افزاری کشورش که به خوبی سال‌ها روی آن سرمایه­‌گذاری کرده است. در عجیب‌­ترین جام جهانی فوتبال که هم تیم‌­ها تجربه می­‌کنند و هم هواداران فوتبال شاهد آن هستند، ژاپن بعد از شکست دادن آلمان برابر کاستاریکا تن به شکست داد اما در دیدار آخر مرحله گروهی با یک گل بحث­ برانگیز توانست اسپانیا را مغلوب کند. آنچه که بینندگان تلویزیون شاهد آن بودند گذشتن توپ از خط کنار دروازه بود که نه فقط داور مسابقه حتی سیستم VAR هم آن را تایید کردند تا شک و شبه‌­های بیشتری در مورد توان صحت­ سنجی چشم طبیعی و چشم هوشمند ایجاد شود. اسپانیا با دوم شدن در گروهش از دست آرژانتین و برزیل فرار کرد و مانع صعود آلمانی‌­ها هم شد. بعد از حذف آلمان عده‌­ای بر این باورند که ژرمن‌­ها شاید به نوعی تاوان رفتار اعتراضی خود را در بازی نخست پس دادند. اینکه فیفا اصرار دارد که توپ از خط رد نشده است و در ویدئویی که ساعاتی قبل منتشر شده هم تاکید کرده که برخی از دوربین‌­ها به نوعی قصد گمراه کردن دارند ولی شواهدی در دست است که نشان می­‌دهد همه توپ از زمین رد نشده است. حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که ژاپنی­‌ها با چند میلی­متر در جام ماندگار شدند باز هم نمی­‌توان از سرمایه­‌گذاری بلند مدت آنها چشم­‌پوشی کرد. برنامه­‌ریزی ژاپن حداقل در دو دهه اخیر و در قالب بازی‌­های ملی و باشگاهی مشخص است و حتی از نظر ساختاری هم آنها توان برگزاری رقابت‌های مهم آسیایی و حتی جهانی (المپیک 2020) را دارند. در مرحله یک هشتم نهایی هم ژاپن باید با کروواسی رقابت کند و بعید نیست که بتوانند به جمع هشت تیم راه یابند. تیمی که قابلیت دارد آلمان و اسپانیا را از پیش رو بردارد؛ احتمالا می­‌تواند از کروواسی هم بگذرد.

کره جنوبی که تا بازی آخر مرحله گروهی فقط یک امتیاز داشت پرتغال را برد و راهی مرحله بعدی شد. بُرد کره جنوبی زمانی بیشتر به چشم می‌­آید که کره ابتدا بازی را واگذار کرده بود و توانست با تمرکز، رونالد و هم ­تیمی‌­هایش را شکست دهد. البته نه تمرکزی که طارمی بعد از زدن گل اول به انگلیس در حالی که چهار گل هم عقب بودیم می­‌خواست دیگر بازیکنان تیم داشته باشند.

دیگر نماینده آسیا استرالیا هم در گروهی که فرانسه حضور داشت با شش امتیاز به مرحله بعدی صعود کرد تا معلوم شود هم فاصله فوتبال شرق آسیا با غرب آن تفاوت فاحشی دارد و هم ما از فوتبال آسیا خیلی دور هستیم و برای رسیدن به آنها نه تنها سالها که باید دهه‌­ها انتظار بکشیم. ما باید منتظر باشیم تا اتفاقی براساس اما و اگرها همیشه ما را به جلو «هُل» بدهد، در حالی که کشورهای موفق آسیا سرنوشت‌شان را خودشان به دست می‌­گیرند و هرگز به نتایج دیگر چشم نمی­‌دوزند. اینکه چرا ما این راه را انتخاب کرده‌­ایم و آنها به سمت و سوی دیگری می­روند یک موضوع نخ­‌نما شده و کهنه‌­ای است که همیشه بعد از حذف و شکست آن را تکرار می‌­کنیم بدون اینکه واقعا قصد و نیتی برای اجرایی کردن نظرات و پیشنهادات داشته باشیم. خیلی واضح است که چرا ژاپن و کره موفق هستند و ما نمی‌­توانیم حتی  حداقل­‌های خودمان را ارائه کنیم. برای دقایقی به آنالیز تیم‌­ها کنار هم زمین نگاه کنید. سخت­ افزارهایی که تیم­‌های دیگر در هنگام بازی از آن بهره می­‌بردند برای ما بخشی از عجایب دنیای فن‌­آوری و هوش مصنوعی است. ما هنوز فکر می­‌کنیم که با گفتن حرف‌­های مبالغه ­آمیز می­‌توانیم موفق شویم و عجب اینکه هنوز هستند کسانی که برای این سخنوری‌­های سرخوشانه سوت و کف می­‌زنند. ژاپن، کره جنوبی و استرالیا توانستند معلمان خوبی برای فوتبالی باشند که هنوز روی مهره­‌های ناکارآمد تکیه می‌­کند و از کسانی که در گذشته نتوانسته‌­اند دردی از فوتبال دوا کنند حساب باز می‌­کند. مطمئن باشیم که اگر این دوره تیم‌­های شرق آسیا به دور بعدی راه یافتند، جام جهانی بعدی عربستان هم می‌­تواند این موفقیت را کسب کند. آنچه که باید نگرانش باشیم وضعیت خودمان است که چهار سال بعد می­‌خواهیم کجای این فوتبال ایستاده باشیم؟ با مربیان آزمون پس داده باز هم دنبال خلق حماسه هستیم یا یکبار برای همیشه «منیت»­ها و نگاه‌­های تک بعدی را کنار می‌­گذاریم و برای فوتبال واقعا سرمایه­‌گذاری می­‌کنیم؟ واقع ­بین باشیم؛ ما از فوتبال آسیا چی می­‌خواهیم؟ اگر جوابمان قهرمانی با تیم ملی و تیم‌­های باشگاهی است که این راهی می‌رویم به هیچ کدام از این خواستن‌­ها منتهی نمی­‌شود. اگر فقط می­‌خواهیم به جام جهانی صعود کنیم که با مدل جدید فیفا خیلی کار سختی نداریم به شرط آنکه باز هم دیگر کشورها از ما جلو نزنند. برای یک بار هم که شده حداقل با خودمان روراست باشیم. با این مدل مدیریت فوتبال، برنامه‌­ریزی، سرمایه‌­گذاری و اجرای اشتباه اصول حرفه‌­ای‌­گری ما همیشه در همین نقطه باقی می مانیم. خیلی هم جایگاه بدی نیست. حداقل برای اینکه خودمان را گول بزنیم خیلی هم عالی است. ولی آیا واقعیت فوتبال همین است؟ آیا ظرفیت‌­های نیروی انسانی فوتبال ما که همیشه آن را مهد استعداد می­‌دانیم سقفش به همین کوتاهی است؟ اگر پاسخی برای افکار عمومی نداریم حداقل در خلوت خودمان با خود صادق باشیم و از رویا و خیال دست برداریم. همان افکار عمومی که جوابی برایشان نداریم بهترین قضاوت کنندگان هستند و دست­کم متوجه حداقل­‌ها می‌­شوند.