اقدام عجیب فدراسیون در آستانه انتخابات، سازمان لیگ جدا می شود؟

روز 25 آذر مجمع عمومی فدراسیون فوتبال به صورت آنلاین برگزار می‌شود و در آن مباحث مهمی همچون انتخاب کمیته انتخابات و مصوبات مالی مورد بررسی قرار می‌گیرند. با این حال خبرنگار روزنامه اعتماد به اطلاعاتی دست پیدا کرده که نشان می‌دهد مدیران فدراسیون قصد دارند در این روز دست به یک اقدام عجیب بزنند: جدایی فدراسیون فوتبال از سازمان لیگ!

طبق تعریف سازمان لیگ فوتبال ایران یک نهاد وابسته به فدراسیون فوتبال ایران است که مسوولیت مستقیم برنامه‌ریزی، سامان‌دهی و برگزاری کلیه مسابقات رسمی باشگاهی در رده استانی و کشوری را برعهده دارد. در واقع سازمان لیگ یک نهاد مستقل با مجمع مستقل است که البته در تصمیمات کلان و سیاست‌گذاری تابع فدراسیون فوتبال است. 

یک منبع آگاه به خبرنگار روزنامه اعتماد اطلاع داد مدیران فدراسیون فوتبال با گرفتن چند امضا از اعضای مجمع فدراسیون فوتبال قصد دارند طرح «جدایی فدراسیون فوتبال از سازمان لیگ» را کلید بزنند. اقدامی که در شرایط فعلی و با توجه به نزدیکی انتخابات فدراسیون فوتبال در اسفند ماه بسیار عجیب به نظر می‌رسد. 

خبرنگار روزنامه اعتماد در همین راستا با برخی مدیران ارشد فوتبال ملی و باشگاهی در سال‌های گذشته و اخیر گفت‌وگو کرده تا نظر آنها را در این رابطه جویا شود. 

یکی از مدیران ارشد فوتبال ایران که هم در فدراسیون هم سازمان لیگ سابقه فعالیت چندین ساله دارد اما نخواست نامش آورده شود در این رابطه به خبرنگار اعتماد گفت: «اصلا نمی‌توانند این کار [جدا کردن فدراسیون از سازمان لیگ] را انجام دهند.» این مدیر ورزشی ادامه داد: «برای چه می‌خواهند این کار را کنند؟ برای‌ اینکه فشارها و جنجال‌ها از روی رییس فدراسیون برداشته شود. برای اینکه بگویند ربطی به رییس فدراسیون ندارد این اتفاقات. اگر می‌بینید در انگلیس این کار را کردند آنجا مهد فوتبال دنیا است. مگر جاهای دیگر جدا است؟ در آسیا کدام کشور فدراسیون از سازمان لیگش جدا است؟ در ژاپن جدا هستند؟ در کره جدا هستند؟ هیچ جایی این وجود ندارد جز جاهایی که صاحب فوتبال هستند و امکانات دارند.» این مدیر باسابقه به مدیران فدراسیون گفت: «شما به جای این کارها بیا چهار تا زمین درست کن! شما باعث شدی پرسپولیس که این همه تماشاگر دارد بازی‌اش با چهار هزار نفر تماشاچی برگزار شود.»

علی کفاشیان یکی دیگر از مدیران باسابقه فدراسیون فوتبال و ورزش کشور نیز در این رابطه به خبرنگار اعتماد توضیح داد: « برای چه باید این دو از هم جدا شوند؟ اساسنامه را می‌خواهند تغییر دهند؟ نمی‌توانند این کار را کنند. سازمان لیگ جزیی از فدراسیون است و جزیی از آن بدنه به حساب می‌آید. خودش مجمع دارد و مستقل است. ولی جزیی از فدراسیون‌است. باید همگام و هم‌جهت با سیاست‌های فدراسیون فوتبال برود جلو. اینکه برود جدا شود و براساس منافع خود علیه فدراسیون شود و فدراسیون علیه آن بشود که اصلا امکان‌پذیر است؟»

رییس دو دوره فدراسیون فوتبال ایران در پاسخ به اینکه گفته می‌شود در انگلیس فدراسیون و سازمان لیگ جدا هستند، گفت: «حالا چرا شما چسبیدید به انگلیس؟ سازمان لیگ ایران هم مستقل است. مجمع خودش را دارد. مجمعش شامل باشگاه‌ها و تیم‌هایی که در لیگ هستند و تمام تصمیماتش زیرنظر آن است، ولی از نظر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی زیرنظر فدراسیون است. در مجموع چنین چیزی امکان‌پذیر نیست.»

یکی از مدیران عامل باشگاه‌های کشور دیگر شخصی بود که در این رابطه با روزنامه اعتماد صحبت کرد. امیررضا واعظ آشتیانی، مدیرعامل پیشین استقلال در این رابطه به «اعتماد» گفت: «باید دید در کشورهای دیگر چگونه این اتفاق افتاده است. اگر اتفاق افتاده این الگو چه ساز و کارهایی لازم دارد. اگر صرفا یک وسیله چهار تا چرخ داشت می‌شود به آن گفت اتومبیل؟ یک ماشین که چهار تا چرخ دارد علاوه بر آن دارای فاکتورهای متعددی است که آن خودرو بتواند خدمات بدهد. فرضا آقایان می‌خواهند از جاهای دیگر الگوبرداری کنند. آنهایی که آن کار را انجام دادند کارشان حاصل چند سال تحقیق و بررسی و آسیب‌شناسی بوده که به آنجا رسیدند؟ آقایان می‌خواهند کپی پیست کنند؟» 

معاون پیشین سازمان تربیت‌بدنی افزود: «این مطمئنا با چالش‌های متعددی مواجه می‌شود. مهم این است که ابتدا تمام آسیب‌های این موضوع و فرصت‌هایی که ایجاد می‌شود و شرایطی که مهیا خواهد شد مشخص شوند. اینکه چه مزیت‌هایی برای باشگاه‌ها و فوتبال کشور خواهد داشت. یا احیانا آسیب‌هایی که می‌تواند داشته باشد. همه اینها باید احصا شود. بعد افراد آگاه نسبت به موضوع ساختارشناسی و برنامه و حوزه مدیریت بیایند راجع به این اظهارنظر داشته باشند.» واعظ آشتیانی تصریح کرد: «اگر قرار است این کار انجام شود باید ابتدا طرح کنند که صاحب‌نظران راجع به آن بحث کنند. نه تنها صاحب‌نظران فوتبال که صاحب‌نظران ساختارشناسی و اقتصادی و مدیریتی بیایند بحث کنند. باید کنفرانس‌هایی برگزار شود و روی این موضوع بحث جامع صورت بگیرد. عده‌ای آموختند بیایند تصمیمی بگیرند و بعد خراب کنند و تازه بروند دنبال اصلاح آن خرابی.» 

همچنین یک کارشناس حقوقی که نخواست نامی از او برده شود با اعلام اینکه چنین کاری عملا امکان‌ناپذیر است، اظهار داشت:« از آنجایی که سازمان لیگ به نوعی متعلق به مردم است در صورت انجام چنین کاری می‌توان علیه عاملانش اعلام جرم کرد، زیرا این کار مصداق فروش اموال مردم به غیر است.» 

در مجموع به نظر می‌رسد جدا کردن سازمان لیگ از فدراسیون فوتبال اقدامی غیرقابل قبول در برهه کنونی باشد. اقدامی که ابهامات و مشکلات زیادی را به دنبال دارد. طبق اطلاعاتی که به خبرنگار روزنامه اعتماد رسیده سازمان لیگ در حال حاضر صدها میلیارد تومان بدهی مالیاتی و لاینحل دارد؛ همین‌طور کلی پرونده حقوقی و اسپانسری حل نشده. 

همچنین باید در نظر داشت که گرچه مجموعه فدراسیون یک مجموعه غیردولتی است ولی سازمان لیگ درنهایت متعلق به مردم است. اکثر باشگاه‌های فعال در ایران هم یا دولتی هستند یا خصولتی است. 

مشکل بزرگ بعدی این است که حساب‌های این دو نهاد و صورت‌های مالی اینها تلفیقی است. برخی اخبار منتشر شده در این زمینه حاکی از آن است که حسابرس صورت‌های مالی اخیر سازمان لیگ را تایید نکرده است. خبری که به تایید یا تکذیب مدیران سازمان لیگ نرسیده است. 

یکی دیگر از مدیران ارشد فوتبال ایران که نخواست نامی از او برده شود به «اعتماد» گفت: «مسائل باید کاملا شفاف و مشخص شوند. باید یک سال روی این طرح کار شود. در زمان فدراسیون قبلی یک کارگروه چابک‌سازی سازمان لیگ با حضور برخی مدیران نظیر حمید گرشاسبی و رییسی کیا و رفیعی تشکیل شده بود. این می‌تواند یک مدل باشد. باید کارشناسان بیایند شرایط ایران را تطبیق بدهند با مدل‌های دنیا. بعضی‌ جاها برگزاری مسابقات با فدراسیون است و بعضی جاها برون‌سپاری می‌کنند، آن‌هم زیرنظر فدراسیون است. اگر در جاهایی می‌بینید اتحادیه‌ها مستقل می‌شوند چون اکثر باشگاه‌ها خصوصی است.»

این مدیر ورزشی افزود: «این تصمیم نیاز به کار کارشناسی قوی و شفافیت مالی دارد. نه صورت‌های مالی در هم تنیده و پرحرف و حدیث. همه حرف و حدیث‌ها هم همیشه در مورد سازمان لیگ بوده است. این کاری نشدنی است.»

به نظر می‌رسد در صورتی که مدیران فدراسیون بخواهند این طرح را پیش ببرند، یا حالا با انگیزه نگه داشتن بخشی از قدرت در فوتبال برای خودشان یا دلایل دیگر دردسرهای بزرگی برای فوتبال کشور به وجود می‌آید. همین‌طور مسوولیتی دارد برای کسانی که به این طرح رای می‌دهند. کارشناسان حقوقی معتقدند در صورت ورود نهادهای بازرسی و نظارتی این افراد مورد سوال قرار بگیرند.  ضمن اینکه نباید فراموش کرد کمتر از سه ماه به انتخابات فدراسیون فوتبال مانده و رییس جدید طبق اساسنامه می‌تواند این را برگرداند. اصلا همین که مدیران فدراسیون در آستانه انتخابات می‌خواهند دست به چنین اقدامی بزنند تعجب و ابهام برانگیز است. امیدواریم افرادی که چنین طرحی در ذهن دارند هرچه سریع‌تر ولو با تکذیب کل ماجرا بی‌خیال این موضوع شوند و تمرکز خود را روی حل مشکلات اساسی فوتبال کشور بگذارند. همین‌طور وزارت ورزش و نهادهای دیگر هم همچنان با دقت اتفاقات حوزه فوتبال را رصد کنند تا این کمتر از سه ماه باقی‌مانده به انتخابات طی شود و جامعه فوتبال شاهد برگزاری انتخاباتی عادلانه و رقابتی بین افراد صاحب صلاحیت باشد.