برنج و بحران‌ها: چالش‌ها و راهکارهای تنظیم بازار در ایران

مجیدرضا خاکی دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران با بیان اینکه موجودی برنج کشور در سطحی اطمینان‌بخش قرار دارد، گفت: علاوه بر آغاز فصل برداشت داخلی، از ابتدای سال جاری بیش از ۵۰۰ هزار تن برنج از گمرکات ترخیص شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. با احتساب تولید پیش‌بینی‌شده سال زراعی جاری که بین یک‌میلیون و ۶۰۰ تا یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار تن برآورد می‌شود و نیاز سالانه ۳.۲ میلیون تن، لازم است تا پایان سال حدود ۹۰۰ هزار تن دیگر ترخیص و وارد بازار شود.

وی ادامه داد: این ارقام در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته و در صورت تداوم روند واردات و تسریع در تأمین ارز، می‌توان به تعادل حداکثری بازار تا پایان سال امیدوار بود.

به گفته خاکی، مهم‌ترین مساله فعلی در مسیر تأمین برنج وارداتی، طولانی شدن فرآیند تخصیص و تأمین ارز است؛ موضوعی که باعث شده برخی تأمین‌کنندگان خارجی تمایل کمتری به ارسال محموله‌های جدید داشته باشند و حتی ترخیص بار‌های رسیده با دشواری انجام شود.

وی همچنین تصریح کرد که با توجه به کاهش تولید داخلی نسبت به میانگین سال‌های گذشته، نقش واردات در تنظیم بازار امسال بیش از پیش اهمیت خواهد داشت.

خاکی به جایگاه برنج پاکستانی اشاره کرد و گفت: برخی از انواع آن به دلیل شباهت ظاهری به برنج ایرانی، عمدتاً در مراحل بعدی تأمین، به‌طور غیرقانونی با محصول داخلی مخلوط یا به نام آن فروخته می‌شود؛ مساله‌ای که نیازمند نظارت دقیق‌تر است.

او افزود: با وجود اینکه برنج پاکستانی بخشی از سبد واردات را تشکیل می‌دهد، سهم آن در بازار کمتر از برنج هندی است و تغییرات عرضه‌اش سریع‌تر در بازار احساس می‌شود. علاوه بر این، اختلاف میان ارزش‌گذاری دستوری و قیمت واقعی، صرفه اقتصادی این محصول را کاهش داده و بر جریان تأمین اثر گذاشته است.

دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران در پایان خاطرنشان کرد: آرامش پایدار در بازار، نتیجه هماهنگی همه ارکان زنجیره تأمین، از سیاست‌گذار و تامین‌کننده تا شبکه توزیع است. هرگاه تخصیص ارز و ترخیص بدون وقفه انجام شود و سیاست‌های تنظیم بازار با واقعیت تولید داخلی همسو و نظارت اصولی هم برقرار باشد، نه کمبودی احساس خواهد شد و نه قیمت‌ها به‌طور غیرمنطقی افزایش پیدا می‌کند.

منبع: ایسنا