قالیباف: اصلاحات اقتصادی بدون اصلاحات انرژی ممکن نیست

 محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در همایش بین‌المللی سرمایه‌گذاری و تأمین مالی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی که صبح امروز، دوشنبه، در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، طی سخنانی با اشاره به نقش قانون‌گذاری در خیزش اقتصادی کشور گفت: ممکن است در ذهن برخی از حضار این باشد که ما هرکدام در چنین نشست‌هایی صحبت می‌کنیم و بیشتر مخاطب خودمان هستیم، اما من در خلال سخنانم به وظایف خودمان در مجلس نیز اشاره خواهم کرد.

قالیباف افزود: در ابتدای کار مجلس یازدهم هدف‌گذاری ما این بود که نیازهای قانون‌گذاری کشور را برای یک خیزش اقتصادی مردمی فراهم کنیم و یک نقشه راه روشن در این زمینه تدوین شد. امروز که در خدمت شما هستیم، 21 قانون مهم اقتصادی تدوین و تصویب شده است؛ از جمله قانون بانک مرکزی که نقش مهمی در مهار بانک‌های ایجادکننده تورم و نقدینگی داشته است، در غیر این صورت، مهار تورم ممکن نبود.

رئیس مجلس با بیان اینکه بخشی از وظیفه نظارتی مجلس در اجرای قوانین با جدیت دنبال می‌شود، تصریح کرد: البته بخش دیگر این وظیفه طبق قانون اساسی به‌عهده سازمان بازرسی کل کشور است که باید اجرای قوانین را کنترل کند. در مجلس دوازدهم تصمیم گرفتیم یک گام مهم دیگر برداریم، معتقدیم همان‌طور که کشور درگیر تورم پولی است، دچار تورم قانونی نیز هست. در طول 117 سال قانون‌گذاری، انباشت و تضاد قوانین و بلاتکلیفی برخی مقررات موجب ناکارآمدی شده است، در این دوره قصد داریم از میان 12 هزار و 524 قانون، نزدیک به دوسوم آن‌ها را منسوخ و حذف کنیم، افتخار ما باید نه قانون‌گذاری جدید، بلکه حذف قوانین زائد باشد تا مسیر اقتصاد مردم‌محور هموار شود.

قالیباف با اشاره به دیدگاه امام خمینی(ره) درباره نقش دولت در اقتصاد گفت: امام عزیز ما به‌عنوان یک فقیه و مرد الهی در همان آغاز نهضت، در 15 خرداد 42 تأکید داشتند که دخالت دولت در اقتصاد در جایی که بخش خصوصی قادر به انجام کار است، شرعاً حرام است. دولت باید فقط در اموری وارد شود که مردم قادر به انجامش نیستند، اما امروز حدود 80 درصد اقتصاد ما دولتی است و این خلاف آن دیدگاه است.

اصلاحات اقتصادی بدون اصلاحات انرژی ممکن نیست

رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنان خود گفت: به‌نظر من، اصلاحات اقتصادی در کشور ما ممکن نیست مگر اینکه پیش از آن اصلاحات در حوزه انرژی صورت گیرد، اول باید اصلاحات انرژی انجام شود تا اصلاحات اقتصادی نتیجه دهد. بحث قیمت‌های نسبی در کشور ما دچار مشکل است؛ چرا زعفران و نان هر دو چنین وضعیت متفاوتی دارند؟ باید قیمت‌ها واقعی شوند.

وی اضافه کرد: منظور من افزایش قیمت‌ها به‌شیوه غلط گذشته نیست که همیشه از بنزین شروع می‌شود. اصلاح قیمت نه‌تنها اولین راه‌حل نیست، بلکه آخرین هم نیست؛ اما در مسیر اصلاح انرژی باید به‌سمتی رفت که اولین نفع آن مستقیماً به مردم برسد، نه دولت و هزینه‌هایش. در اصلاح انرژی دو بخش تولید و مصرف وجود دارد که دو روی یک سکه‌اند، ولی اولویت با اصلاح مصرف است.

قالیباف با اشاره به ضرورت نگاه فرصت‌محور به اصلاحات گفت: در هر جهش اقتصادی باید همه چیز را فرصت دید. اصلاح مصرف انرژی یک فرصت با ریسک است؛ اگر با خرد جمعی و مشارکت مستقیم مردم پیش برویم، می‌تواند بزرگ‌ترین منبع سرمایه‌گذاری و تحول کشور باشد، اما متأسفانه در حال نابودی این فرصت هستیم. خام‌سوزی منابع انرژی اگر از خام‌فروشی بدتر نباشد، کمتر نیست.

ناترازی در مدیریت ریشه مشکلات کشور است

قالیباف ادامه داد: ما همیشه از ناترازی در مصرف و تولید انرژی سخن می‌گوییم، در حالی که پیش از آن دچار ناترازی در مدیریت و تصمیم‌گیری هستیم. باید اقتصاد مصرف‌محور را به اقتصاد آینده‌محور تبدیل کنیم. برنامه هفتم توسعه، با وجود ایراداتش، مسئله‌محور است و تا زمانی که مشکلات را به مسئله تبدیل نکنیم، نمی‌توانیم آن‌ها را حل کنیم. باید مسائل را به‌رسمیت بشناسیم و به اهلش بسپاریم.

وی افزود: در مجلس در حال نظارت بر اجرای سال اول برنامه هفتم هستیم و تا 20 آبان گزارش دقیق آن را با حضور وزرا در صحن ارائه خواهیم کرد، اجازه نمی‌دهیم انحراف‌ها در اجرای برنامه ادامه یابد. برنامه هفتم تنها سند ملی ما پس از پایان برنامه 20ساله است و باید آن را ادامه‌دار بدانیم تا زمانی که مسائل اصلی کشور حل شود.

بازار پول و سرمایه پاسخگوی نیازهای نفت و گاز نیست

رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به چالش‌های سرمایه‌گذاری گفت: بازار پول و بازار سرمایه کشور به‌تنهایی نمی‌توانند مشکل تأمین مالی در بخش نفت و پتروشیمی را حل کنند. کل وزن بازار سرمایه ما حدود 100 میلیارد دلار است، در حالی که فقط در بخش گاز نیاز به بیش از 200 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داریم. از 11 هزار هزار میلیارد تومان نقدینگی موجود در کشور، سهم ناچیزی به‌سمت سرمایه‌گذاری رفته است.

وی اضافه کرد: ما باید از این نقدینگی عظیم به‌عنوان اهرم سرمایه‌گذاری استفاده کنیم، نه اینکه با نرخ‌های بالای سود در اوراق خاص، هزینه‌های جدید ایجاد کنیم. در ماده 5 برنامه هفتم بر اقتصاد مردمی تأکید کرده‌ایم و از سال دوم، بخش‌هایی از دولت که هنوز خصوصی‌سازی نشده‌اند، مشمول مالیات‌های بیشتر خواهند شد.

وزارت نفت دولتی‌ترین وزارتخانه است

قالیباف گفت: یکی از دولتی‌ترین وزارتخانه‌های ما وزارت نفت است؛ کوزه‌گر از کوزه شکسته آب می‌خورد. در ماده 15 برنامه هفتم، فرصت سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی در میادین نفت و گاز پیش‌بینی شده است، اما همچنان موانع اجرایی فراوانی وجود دارد. شرکت‌های بخش خصوصی در مسیر تأیید قراردادها در 13 خوان گرفتارند و روندها بسیار کند پیش می‌رود.

وی با انتقاد از تأخیر در اجرای قراردادهای نفتی افزود: از خود بپرسیم؛ در پنج سال گذشته چند شرکت خصوصی واقعی توانسته‌اند به مرحله نهایی قرارداد برسند؟ تقریباً هیچ. همه شرکت‌های فعال یا دولتی‌اند یا خصولتی، این وضعیت غیرقابل تحمل است و مجلس در برابر چنین تعلل‌هایی کوتاه نخواهد آمد.

از هر 9میلیون بشکه تولید، سه‌میلیون بشکه هدر می‌رود

رئیس مجلس در ادامه با اشاره به اتلاف منابع انرژی گفت: ما از عمق زمین و دریا روزانه حدود 9 میلیون بشکه نفت استخراج می‌کنیم، اما نزدیک به سه میلیون بشکه آن هدر می‌رود. در حالی که همین نفت می‌تواند با سرمایه‌گذاری صحیح به ارزش افزوده تبدیل شود. متأسفانه در قراردادهای نفتی امروز دو دلار به سرمایه‌گذار می‌دهیم تا نفت را از زمین بیرون بیاورد، در حالی که 60 دلار ارزش آن از بین می‌رود، این منطق غلط باید اصلاح شود.

بیش از ده‌هامیلیارد دلار سرمایه در صندوق‌های مردم راکد مانده است

قالیباف با اشاره به ظرفیت‌های داخلی برای تأمین مالی گفت: چرا برای 3 یا 4 میلیارد دلار به کشورهای دیگر دست دراز می‌کنیم، در حالی که ده‌ها میلیارد دلار سرمایه در صندوق‌های امانات بانکی خودمان وجود دارد؟ مردم پول‌هایشان را در بازار ارز، طلا، خودرو و مسکن راکد کرده‌اند. اگر دولت و بانک‌ها تضمین دهند، می‌توان از این سرمایه‌ها برای توسعه کشور استفاده کرد و به مردم هم سود بیشتری داد.

وی تأکید کرد: ما در مجلس قانون‌گذاری کردیم و محکم ایستاده‌ایم تا وزارت نفت نیز به این جهت‌گیری توجه کند. متأسفانه گاهی خودمان خود را بیش از دشمن تحریم می‌کنیم. بخش خصوصی ما آماده سرمایه‌گذاری است، اما گرفتار بوروکراسی و کندی در تصمیم‌گیری‌هاست، باید این موانع را برداشت تا بخش خصوصی واقعی بتواند در تولید و توسعه کشور نقش‌آفرینی کند.

قالیباف خاطرنشان کرد: البته نمی‌خواهم بگویم هیچ کاری انجام نشده است؛ در برخی میادین، کارهای مثبتی آغاز شده، اما سرعت آن بسیار پایین است. اگر بخواهیم اقتصاد کشور حرکت کند، باید جسارت تصمیم‌گیری، شفافیت در اجرا و اعتماد به مردم را مبنا قرار دهیم.

وی در ادامه بیان کرد: شرکت ملی حق حاکمیتی دارد و هیچ شکی هم نیست. اما از خودمان سوال کنیم آن 4 و 5 شرکت بخش خصوصی چگونه به تایید وزیر نفت رسیدند؟ چند نفر به آنجا رسیدند؟ در 5 سال گذشته آنهایی که رسیده اند چه بخش هایی هستند، همه خصولتی هستند و خبری از بخش خصوصی نیست. چند وقت روی میز تنفیذ مانده اند؟ بعد می‌گوییم تلاش کنیم. چرا نسبتی بین مصرف و تولید ما برقرار نیست؟ چه فرصت های بزرگی داریم؟ ما تقریبا در حوزه انرژی از عمق زمین و عمق دریا گاز و نفت را استخراج می کنیم اما زمانی که تقسیم می کنیم حدود 9 میلیون در روز تا سر چاه بالا می آوریم و 3 میلیون از این 9 میلیون ما هدر می رود؛ چرا واقعا؟ بخش خصوصی ما در خان های مختلف گیر کرده اند و کار آنان به کندی پیش می رود. ما از یک بشکه نفتی که بیرون بیاوریم و آنها سرمایه گذاری کنند تنها می خواهیم 2 دلار به آنان بدهیم، ما چند میلیون بشکه در روز نفت را هدر می دهیم؟

رئیس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر چاره اندیشی در این حوزه گفت: در برنامه 5 درصد از تولید نفت و 10 درصد از تولید گاز را باید بخش خصوص انجام دهد. در سال سوم برنامه باید در حوزه گاز 5 درصد و در حوزه نفت 2 درصد محقق شده باشد. ما بدون ملاحظه این موضوع را دنبال کرده و با هیچ کسی رودربایستی نداریم. فرصت های مالی همین جاست. یک بانکی در ایام تعطیلات در نزدیکی میدان انقلاب سرقت شد. میزان امانتی هایی که در صندوق آن بود چقدر طلا و چقدر ارز بود، عجیب است. ما برای 3 میلیارد دلار به هر کشوری حاضر هستیم دست دراز کنیم اما به ده ها میلیارد دلاری که در صندوق بانک ماست توجه نمی کنیم. الان در صندوق های بی نام است. ما می توانیم چند برابر از بازارهای دیگر به مردم سود دهیم. جوابی برای مردم و آخرت داریم. وزارت نفت توجه کند. ما در مجلس توجه کردیم و قانون گذاشتیم و محکم پای آن ایستاده ایم. تحریمی که ما خودمان بر خودمان کرده ایم به مراتب بیشتر از تحریمی است که دشمن ما را به نامردی و ستم کرده است.

وی اظهار کرد: خودمان چرا به خودمان ستم می کنیم؟ ما در صندوق توسعه هم مشکلاتی داریم. خیلی فرصت داریم. شریک های راهبردی داریم که بخش خصوصی ما به صورت مشترک می توانند با آنها کار کنند، البته در برخی از میادین این کار دارد انجام می شود اما خیلی کند است. فکر می کنم وزارت نفت باید یک کتاب سبز بابت خان های خود تهیه کند که راه عبور از خان های خود را ارائه دهد. آدرس مار و پله را بدهد. وقت برای ما ارزش ندارد تنها چیزی که هیچ وقت قابل جبران نیست! کمک کنیم  بتوانیم این کار را به طور جدی پیش ببریم. می خواهم بگویم که در این جمع چهار فضا وجود دارد و هر کسی در عالم خود است. ما باید کاری کنیم که عالم های افرادی که اینجا هستند را به هم وصل کنیم.

رئیس مجلس  خاطرنشان کرد: یکی از این عالم ها بازارهای مالی است. متخصصان ما در حوزه صنعت مالی و در حقیقت فناوری هایی که در این زمینه وجود دارد باید فربصت را به درستی پیدا کنند. امروز ابزارهای نوین در این بخش داریم وسهم ما از جی. دی.پی باید 10 درصد شود. ما یادگرفتیم که تصدی گری کنیم در حدی که از عمق  چاه تا در خانه مردم گاز را دولتی ببریم. این ها رها کنیم و کار تولی گری و مدیریتی خود را انجام دهیم. دظرفیت ها را شناسایی کنیم که برای پروژه های بزرگ ما طراحی مالی کنند. در بعد راهبردی می توانیم با کشورهای دوست در حوزه های مختلف کار کنیم و ارتباط راهبردی داشته باشیم. دنبال فناوری ها برویم و از ظرفیت آنان استفاده کنیم.

وی در پایان بیان کرد: عالم دوم خود صنعت نفت است. باید برویم و بخش خصوصی را به معنای واقعی به کار بگیریم. عالم سوم همین سرمایه گذاری خارجی و ظرفیت های داخلی است که در قانون دیده شده است. فکر می کنم اگر در دولت این مسئله را بپذیریم که مشکل ما اقتصاد دولتی است، مسائل حل می شود. از اول برنامه هر بخش دولتی که تولید خدمات می کند، تصرف غیرقانونی در بیت المال دارد. دولت حق تولید خدمات نداشته باشد. باید دولت به سراغ خرید خدمات برود. باید به اقتصاد مردمی ایمان داشته باشیم. مطمئن باشید رئیس دولت هم همین اعتقاد و باور را دارد. وفاق ملی و میثاق ملی ما برنامه هفتم است، بر مبنای آن پیش رفته و هم تنبیه و هم تشویق می کنیم. اگر جایی ببینیم وقت کشور و ظرفیت های کشور به هدر می رود به وظیفه خود عمل می کنیم.

انتهای پیام/