مسابقات فرمول یک زنان؛ الهامبخش یا بیثمر؟
دور نهایی مسابقات قهرمانی فرمول یک زنان در گرندپری لاسوگاس برگزار میشود. تنها 9 امتیاز میان دوریان پن از تیم مرسدس فرانسه و مایا ووگ، راننده هلندی فراری در رقابت برای قهرمانی فاصله وجود دارد. برای هر دو راننده این آخر هفته شاید بزرگترین نبرد حرفهای تا به امروز باشد اما واقعیت این است که حتی در صورت قهرمانی، این عنوان به طور چشمگیری مسیر حرفهای پن یا ووگ را تغییر نخواهد داد.
پیش از پرداختن به مسابقه، بهتر است نگاهی دقیقتر به مشکلات ساختاری آکادمی فرمول یک زنان بیندازیم.
هدف آکادمی فرمول یک زنان چیست؟
زنان همچنان حضور اندکی در ورزشهای موتوری دارند. مسابقات اتومبیلرانی هنوز هم غالباً حوزهای مردانه محسوب میشود و تعداد رانندگان زن نسبت به مردان بسیار ناچیز است. گاهی برخی رانندگان زن در سریهای نوجوانان با مردان رقابت میکنند اما تفاوتهای فیزیکی و نیاز به قدرت عضلانی برای کنترل دقیق خودرو باعث میشود دستیابی به موفقیتهای چشمگیر دشوار باشد.
راننده خودروهای فرمول باید نیروی گرانش شدید را پشت فرمان تحمل کند، در حالی که فرمانپذیری و ترمزگیری دقیق نیازمند توان عضلانی بالاست. به همین دلیل، حتی با فرض برابری استعداد، مردان معمولاً برتری دارند و این یکی از دلایل اصلی کمبود زنان در ورزشهای موتوری است.
سری مسابقات آکادمی F1 مشابه سری W برای کاهش این نابرابری ایجاد شد. هدف آن ایجاد مسیر حرفهای برای رانندگان زن و آمادهسازی آنان برای ورود به سریهای بالاتر مانند فرمول منطقهای (FRECA) است.
با این حال، پس از هفت سال فعالیت سری W و آکادمی F1، پیشرفت قابلتوجهی در مسیر حرفهای رانندگان زن مشاهده نشده است. به طور مشخص، آکادمی f1 برخلاف نامش، رانندگان زن را برای ورود مستقیم به فرمول یک آماده نمیکند؛ بلکه هدف آن فراهم کردن تجربه ابتدایی در سطح فرمولهای نوجوانان است.
چرا آکادمی F1 به رانندگان زن کمک نمیکند
تجربه عملی در مسابقات موتوری حیاتی است اما خودروهای آکادمی F1 که بر اساس فرمول 4 با آیرودینامیک اصلاح شده و لاستیکهای پیرلی طراحی شدهاند، تجربه کافی برای موفقیت در سریهای پیشرفتهتر مانند FRECA ارائه نمیدهند. مارتا گارسیا، برنده فصل 2023 آکادمی F1 سال گذشته در FRECA شرکت کرد اما حتی یک امتیاز هم کسب نکرد و تنها چهار بار در بین 20 نفر برتر قرار گرفت.
تقویم مسابقات آکادمی F1 نیز در این زمینه چندان منطقی نیست. امسال مسابقات در جده، میامی و سنگاپور برگزار شد اما از هفت پیست، تنها یکی، زندوورت در تقویم FRECA حضور دارد. چگونه تجربه رانندگی در خیابانهای لاس وگاس که تنها چند شب در سال استفاده میشود، میتواند به یک راننده زن کمک کند تا در سریهای حرفهایتر تثبیت شود؟
برخی معتقدند آکادمی F1 بیش از آنکه به رانندگان زن کمک کند، تلاش میکند مسابقات زنان را پررنگ کند اما حتی در این حوزه نیز موفقیت چندانی مشاهده نمیشود. ویدSوهای کوتاه مسابقات در کانال رسمی یوتیوب معمولاً بین 40 تا 50 هزار بازدید دارند، رقمی که به مراتب کمتر از خلاصه مسابقات فرمول 3 در کانال فرمول یک است. بسیاری از مسابقات نیز تماشای دشواری دارند؛ مثلاً مسابقه نهایی در مونترال تقریباً در هر دور توسط خودرو ایمنی (سیفتی کار) متوقف شد.
این واقعیت نشان میدهد که رانندگان زن ممکن است از تمرینات واقعی با خودروهای مسابقهای و مسیرهای مناسب همراه با همکاری با مربیان و فیزیوتراپیستهای باتجربه سود بیشتری ببرند. در حال حاضر، سری W و آکادمی F1 بیشتر صرف اتلاف وقت و منابع میشوند و تاکنون هیچ راننده زنی نتوانسته به طور ملموس از این مسابقات بهرهمند شود. حتی رانندگانی مثل چادویک و پولینگ قبل از ورود به آکادمی F1 موفقیتهایی در سریهای مختلط داشتهاند، نه از طریق سریهای فقط زنان.
در وضعیت فعلی، آکادمی F1 در دستیابی به اهداف خود ناکام مانده است. مسابقات آن نتوانستهاند محبوبیت قابل توجهی کسب کنند، به پلهای واقعی برای ورود به سریهای معتبر تبدیل نشدهاند و تجربه مرتبطی به رانندگان ارائه نمیدهند. اگر هدف الهامبخشی به دختران برای حضور فعالتر در ورزشهای موتوری باشد، آکادمی هنوز راه درازی تا رسیدن به نمونههایی مثل میشل موتون، یوتا کلاینشمیت یا دانیکا پاتریک دارد.
با این حال، خبرهای امیدبخش نیز وجود دارد. زنان به تدریج در سطوح بالاتر ورزشهای موتوری دیده میشوند. هانا اشمیتز، استراتژیست ردبول و لورا مولر، نخستین مهندس مسابقه زن در فرمول یک نمونههای بارزی از این پیشرفت هستند. جالب اینجاست که هیچ یک از این موفقیتها مستقیماً از سریهای فقط زنان حاصل نشده است.
روزی که یک راننده زن برجسته و محبوب وارد دنیای مسابقات شود، تقریباً قطعی است و آن دستاورد، نه از آکادمی F1، بلکه از تلاش فردی و استعداد خود راننده خواهد بود.
انتهای پیام/




