دستورالعمل اجرایی خرید و فروش طلا و نقره به صورت برخط

در تاریخ ۲۷ مهرماه سال جاری، هیئت وزیران به ریاست معاون اول رئیس‌جمهوری، دستورالعمل اجرایی خرید و فروش طلا و نقره به صورت برخط را تصویب و در تاریخ ۱۴ آبان‌ماه آن را ابلاغ کرد. با توجه به نوسانات بازار طلا و نقره در سال‌های اخیر و زیان‌های متعددی که سرمایه‌گذاران متحمل شده‌اند، این دستورالعمل به منظور ساماندهی و تنظیم فعالیت‌های مربوط به معاملات آنلاین طلا و نقره تدوین شده است.

این مقاله به تحلیل ابعاد مختلف این دستورالعمل و تأثیرات آن بر بازار طلا و نقره می‌پردازد.

هدف از تصویب دستورالعمل

هدف اصلی این دستورالعمل، فراهم کردن بستر قانونی و نظارتی برای معاملات آنلاین طلا و نقره می‌باشد. محمد کشتی‌آرای، عضو هیئت رئیسه کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران، بر این نکته تأکید دارد که نهادهای نظارتی به منظور جلوگیری از وقوع مشکلات مشابه در آینده، تصمیم به ساماندهی فعالیت‌های فروش آنلاین طلا گرفته‌اند.

نقاط قوت دستورالعمل

دستورالعمل جدید شامل چندین بند کلیدی است که می‌تواند به بهبود وضعیت بازار طلا و نقره کمک کند.

یکی از نقاط قوت این دستورالعمل، تعیین مرجع صدور مجوز برای فعالان حوزه فروش آنلاین طلا است. بر اساس این آیین‌نامه، «اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی» مسئول صدور مجوز خواهد بود و متقاضیان می‌توانند از طریق درگاه ملی مجوزها اقدام نمایند.

از دیگر نقاط قوت این قانون، الزام پلتفرم‌ها به اعلام و تطبیق «موجودی طلای قابل فروش در لحظه» است. در این راستا، پلتفرم‌ها موظفند تا معادل فیزیکی طلای فروخته شده را در سپرده خود نزد بانک کارگشایی یا بانک مرکزی داشته باشند. این بند از قانون به کاهش تقلب و ایجاد شفافیت در معاملات کمک می‌کند.

معیارهای استاندارد

دستورالعمل همچنین به تعیین استانداردهای مشخص در زمینه عیار طلا و نقره پرداخته است. بر اساس قانون ملی استاندارد، حداقل عیار مجاز برای فروش طلا در کشور ۱۸ عیار و حداکثر ۲۴ عیار تعیین شده است. لذا، هیئت وزیران تنها معامله طلا با عیار ۷۵۰ و نقره با عیار ۹۹۵ را در بستر پلتفرم‌ها مجاز دانسته و انجام معاملات طلا با عیاری غیر از این دو را ممنوع اعلام کرده است.

چالش‌های موجود

با وجود تمامی مزایای دستورالعمل، چالش‌هایی نیز در زمینه اجرای آن وجود دارد.

ساعت‌های فعالیت پلتفرم‌ها و امکان انجام معاملات برخط یکی از این چالش‌هاست. با توجه به اینکه برخی از پلتفرم‌ها ممکن است مشتریان خارجی داشته باشند، لازم است تا ساعت‌های کاری به گونه‌ای تنظیم شود که با قیمت جهانی اونس هماهنگ باشد. این موضوع نیازمند بررسی‌های کارشناسی دقیق‌تر است و هنوز در حال بررسی است.

جلوگیری از فرار مالیاتی

نکته دیگری که در این دستورالعمل مورد تأکید قرار گرفته، محدودیت در انتقال دارایی از حساب یک کاربر به حساب کاربر دیگر است. طبق قانون، معاملات باید تنها از طریق حساب شخصی انجام شود و امکان انتقال دارایی به حساب دیگران وجود ندارد. این اقدام به منظور جلوگیری از پولشویی و ایجاد شفافیت بیشتر در رابطه با اجرای قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» صورت گرفته است.

تأثیر بر بازار فیزیکی

در نهایت، در پاسخ به این سؤال که آیا وضع این مقررات موجب رونق بازار فیزیکی طلا خواهد شد یا خیر، کشتی‌آرای توضیح داده است که اجرای کامل این مقررات ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. اما با الکترونیکی شدن کلیه معاملات از دی‌ماه، کنترل‌پذیری بازار بیشتر خواهد شد. تجربه نشان داده که مشتریان پلتفرم‌های آنلاین و بازار فیزیکی متفاوت‌اند و انتظار نمی‌رود که فعالیت یکی جایگزین دیگری شود.

نتیجه‌گیری

در مجموع، دستورالعمل اجرایی خرید و فروش طلا و نقره به صورت برخط، با هدف ساماندهی فعالیت‌های بازار آنلاین طلا و نقره و ایجاد شفافیت بیشتر در معاملات، تصویب شده است. این دستورالعمل می‌تواند به عنوان یک گام مثبت در جهت بهبود وضعیت بازار طلا و نقره ایران تلقی شود، اما نیازمند نظارت دقیق و اجرای صحیح برای دستیابی به اهداف خود خواهد بود.