امیر عبداللهیان: آمریکا نمیتوانداقدام نظامی علیه ایران اتخاذ کند/عربستان درجنگ یمن غرق شده است
حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رییس مجلس ایران در امور بینالملل در گفتوگو با العربی الجدید در پاسخ به این سوال که دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا وزیر خارجهاش را تغییر داده و گفته است که این امر با ایران ارتباط دارد، نظر شما در این رابطه چیست، گفت: هیچ کس نمیتواند رفتارهای ترامپ را پیشبینی کند، حتی اروپاییها و اطرافیانش در کاخ سفید از پیشبینی کارهای او ناتوان هستند اما ایران توقع همکاری را از ترامپ دارد.
وی افزود: به نظر من این تصمیم عجولانه و یا بررسی نشده نیست و ترامپ به دنبال اتخاذ گامهای جدیدی برای تغییر دولتمردان آمریکایی است و برکناری رکس تیلرسون سیاستهای پرتنشتری در سیاست خارجه آمریکا به دنبال خواهد داشت.
امیرعبداللهیان در پاسخ به این سوال که برکناری وزیر خارجه آمریکا چه تاثیراتی بر ایران و توافق هستهای میتواند بگذارد، گفت: به نظر من آمریکا در طول سالهای گذشته هر کاری که میتوانستند علیه ایران انجام دادند و از زمانی که ترامپ رییسجمهور شد هر کاری که میتوانست انجام داد، ما مطمئن هستیم که آمریکا چه در زمان اوباما و چه در زمان ترامپ بندهای توافق هستهای را نقض کرده است.
وی خاطرنشان کرد: اقدامات آتی آنها بدتر از گذشته نخواهد بود حتی اگر ترامپ بعد از دو ماه تمدید تعلیق تحریمها علیه ایران را رد کند و واشنگتن آنگونه که باید به توافق هستهای پایبند نبوده است.
امیرعبداللهیان در پاسخ به این سوال که شما اعلام کردید در صورت خروج آمریکا از برجام تمام گزینهها روی میز خواهد بود و اعلام کردید که خروج آمریکا به معنای پایان دادن به برجام است، آیا میتوانید در مورد این گزینهها توضیح دهید؟ گفت: برجام توافقی دوجانبه میان ایران و آمریکا نیست، بلکه یک توافق بینالمللی چندجانبه است و تا زمانی که بقیه طرفها به بندهای توافق پایبند بودند طبیعی است که هیچ گامی برای خروج از آن اتخاذ نخواهیم کرد اما ما میدانیم که آمریکا به برخی از کشورها فشارهایی میآورد که این امر باعث میشوند آنها آمریکا را همراهی کنند.
وی افزود: تاکنون هیچ ارادهای در رابطه با این مساله که طرفهای اروپایی در رابطه با برجام آمریکا را همراهی میکنند به دست نیاوردیم اما اظهارات اروپاییها در رابطه با نقش ایران در منطقه و در رابطه با برنامه موشکی ایران نشان دهنده این امر است.
امیرعبداللهیان با اشاره به اینکه تصمیمات ایران در رابطه با برجام به رفتارهای دیگر اطراف بستگی دارد، در رابطه با گزینههای روی میز، گفت: مشورتهایی در رابطه با این امر در کمیسیون نظارت بر برجام در شورای عالی امنیت ملی انجام شد، همچنین مشورتهایی محرمانه در مجلس شورای اسلامی انجام شد که اکنون نمیتوانیم آنها را علنی کنیم اما من میتوانم بگویم که اقدامات ما به رفتارهای دیگر طرفهای توافق بستگی دارد و مسئولان ما در زمان مناسب این گزینهها را علنی میکنند.
دستیار ویژه رییس مجلس در امور بینالملل در پاسخ به این سوال که ترامپ اعلام کرد آخرین بار است که توافق هستهای را تمدید میکند و در واقع رفتارهای ترامپ را نمیتوان پیشبینی کرد، آیا انتظار حمله نظامی از سوی آمریکا علیه ایران را دارید، گفت: آمریکا در شرایط کنونی نمیتواند اقدام نظامی علیه ایران اتخاذ کند. همچنین عدم آگاهی آمریکا از زیرساختهای دفاعی ایران و پاسخ ایران به تجاوزها و تعرضات در سالهای گذشته که واشنگتن شاهد آن بود باعث میشود که آمریکا برای این اقدام حساب و کتاب انجام دهد.
وی افزود: آمریکا در طول چهار دهه اخیر اگر قدرت حمله نظامی به ایران را داشت حتی یک لحظه هم تردید نمیکرد. درست است که آمریکا علیه برخی کشورها موشک پرتاب میکند اما سوال مطرح شده در رابطه با قدرت آمریکا در اداره یک جنگ است و به نظر من آمریکا اکنون نمیتواند وارد جنگ شود.
امیرعبداللهیان در پاسخ به این سوال که مدتی پیش آمریکاییها اعلام کردند که واشنگتن از آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخواست کرده است که از تاسیسات نظامی و غیرنظامی ایران بازدید کند اما ایران بارها این امر را رد کرده است، آیا به نظر شما تهران به منظور حفظ برجام مجبور به پذیرش این امر خواهد شد؟ گفت: در رابطه با امنیت ملی خطوط قرمزی داریم که در هر شرایطی نمیتوان از آنها عبور کرد، ایران به آمریکا اجازه نخواهد داد که به بهانه برجام فشارهایی علیه ما ایجاد کند و در اموری دخالت کند که در خطوط قرمز ما حساب میشوند. تمام ایرانیها چه چپیها و چه راستیها، چه اصلاحطلبان و چه اصولگرایان و حتی مخالفان و منتقدان نظام در این پرونده توافق نظر دارند زیرا این امر مربوط به امنیت ملی و دفاع از وطن در برابر هرگونه تهدید است.
وی در پاسخ به این سوال که تهران بر روی یک میز با آنکارا مینشیند و در رابطه با سوریه با آن مذاکره میکند و همزمان عملیات عفرین را رد میکند، میتوانید این تناقضات را برای ما تفسیر کنید و آیا این امر به موضع مشترک ایران و ترکیه در قبال کردها مربوط میشود، گفت: به طور کلی ما هرگونه دخالت خارجی در هر یک از کشورهای منطقه بدون هماهنگی با دولت آن را رد میکنیم. مساله ترکیه به دو بخش تقسیم میشود یکی از آنها در رابطه با جنگ تروریستها است و دیگری به کردها مربوط میشود. در رابطه با بخش اول ما هرگونه رویکردی که به امنیت ملی ترکیه مربوط میشود و به جنگ با تروریستها ارتباط دارد را تایید میکنیم و این حق آنکارا است اما هرگونه عملیات در خاک سوریه و عراق بدون هماهنگی دولت دو کشور امری غیرمسالمتآمیز است و شرایط را پیچیده میکند.
وی افزود: ما معتقدیم که هرگونه اقدام ترکیه که با هماهنگی دمشق صورت گیرد و به منظور مبارزه با تروریستها باشد توجیهی منطقی دارد.
دستیار ویژه علی لاریجانی در پاسخ به این سوال که در این صورت آیا شما برخی گروههای کرد موجود در شمال سوریه را تروریستی میدانید؟ گفت: من شخصا معتقدم که برخی از کشورها از جمله آمریکا تلاش میکنند از پرونده کردها در منطقه بهره ببرند و ما شاهد این امر در عراق و اکنون در سوریه هستیم. به نظر من کردها در هر کشوری در منطقه جزء لاینفک آن کشور به شمار میروند و ایران مخالف سرکوب آنهاست اما جنگ با تروریستها مسالهای جداست.
امیرعبداللهیان در مورد روابط تهران و مسکو، گفت: همکاری ایران و روسیه مثال مهمی برای همکاری منطقهای است. تهران و مسکو تفاهمهای مثبتی در سطح سیاسی، دیپلماتیک، نظامی و امنیتی دارند و هدف آنها مبارزه با تروریست و تقویت سناریوهای ایجاد راهحلهای سیاسی در سوریه و بازسازی آن است.
وی افزود: ما توافق کردیم که چه اکنون و چه در آینده به سوریه کمک کنیم و سخن گفتن در رابطه با وجود اختلافات در مورد مساله سوریه دقیق نیست.
امیرعبداللهیان در پاسخ به این سوال که آیا این امر به این معناست که شما به همپیمان روس اطمینان کامل دارید؟ گفت: در رابطه با مساله سوریه توافق نظرهای زیادی داریم و همه آنها در راستای همکاری جدی برای کمک به سوریها و آینده کشور آنهاست.
دستیار ویژه رییس مجلس ایران در پاسخ به این سوال که در جنوب سوریه مطرح شد و این امر تهدیدی برای اسرائیل به شمار میرود، آیا به نظر شما روسیه در آینده در رابطه با این امر با شما مذاکره خواهد کرد، زیرا بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل خواستار این امر شد، گفت: اگر بخواهم در این موضوع واقعنگر باشم باید بگویم که اختلافاتی میان ایران و مسکو در رابطه با رژیم صهیونیستی وجود دارد، یک واقعیت جغرافیایی وجود دارد و سوریه همسایه این رژیم غیرقانونی است و ایران از مقاومت حمایت میکند و در مقابل اسرائیل و طرحهای توسعهطلبانهاش میایستد این در حالی است که مسکو با اسرائیل روابط دیپلماتیک دارد.
وی با اشاره به اینکه با این وجود همکاری و تفاهم ایران و روسیه در رابطه با سوریه ممکن است تداوم داشته باشد، افزود: رژیم صهیونیستی تلاش دارد از این جنگ بهره ببرد و چندین بار به مرزهای هوایی سوریه تعرض کرد و پاسخ اخیر در ساقط کردن جنگنده اسرائیلی قاطع بود و تمام معادلات را تغییر داد.
وی در پاسخ به این سوال که پیش از این زمانی که در وزارت خارجه بوده اعلام کرده که سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس از وی درخواست کرده است که در رابطه با پروندههای منطقه با غربیها مذاکره نکند، دلیل این امر چیست؟ گفت: سردار سلیمانی تاکید کرد که در رابطه با مسائل منطقه با آمریکا مذاکره نکنیم نه با تمام کشورهای غربی.
امیرعبداللهیان ادامه داد: او به من مستندات و دلایل دقیق داد که نشان میدهد آمریکا با فرماندهان داعش ارتباط دارد و از آن در سوریه و عراق حمایت نظامی میکند. سردار سلیمانی میخواست پیامی به جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا برساند و مفاد آن این بود که ایران از تمام اقدامات آمریکا آگاه است و میداند که سیاست آن دوگانه است و ائتلافی علیه داعش تشکیل میدهد و همزمان از آن حمایت میکند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این مساله به این معناست که شما در رابطه با پروندههای منطقهای با اروپاییها مذاکره میکنید؟ گفت: همیشه در گفتوگوهایم با مسئولان اتحادیه اروپا در رابطه با مسائل امنیت بینالمللی و منطقهای و همچنین جنگ با تروریستها گفتوگو کردهایم اما ایران بر این باور است که حل مسائل منطقه با گفتوگو میان طرفهای آن امکانپذیر است.
وی در ادامه گفت: گفتوگو با غربیها در رابطه با امنیت و تروریستها است اما مسائل منطقه یک امر منطقهای است و ایران این امر را از کشورهای حاشیه خلیجفارس و دیگر کشورهای عربی خواستار شد اما سعودیها مخالفت کردند.
امیرعبداللهیان در رابطه با دیدار اخیر محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران و جان کری وزیر خارجه پیشین آمریکا در حاشیه نشست مونیخ، گفت: این نوع دیدارها در حاشیههای کنفرانسهای بینالمللی امری طبیعی است. همچنین جان کری بارها اعلام کرد که مخالف سیاستهای رییسجمهور کنونی آمریکاست و حامی توافق هستهای است و قبل از این نیز اعلام کرد که عربستان از آمریکا خواستار حمله نظامی علیه ایران شده است اما مسائلی که در مورد آنها بحث کردند به محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران مربوط میشوند و فکر میکنم توضیحاتی در این رابطه داده است.
وی در پاسخ به این سوال که اگر جان کری در سمت وزارت خارجه میماند و یا دولت آمریکا تغییر نمیکرد، آیا انتظار گفتوگوی ایرانی ـ آمریکایی پیش میرفت، گفت: ما تنها در مورد موضوع هستهای با آمریکا گفتوگو کردیم نه موضوع دیگری و هیچ موضوعی خارج از این چارچوب نداریم.
وی افزود: به نظر من جان کری به عنوان مخالف جدی ترامپ و موافق توافق هستهای تلاش میکند در کنار اروپاییها بایستد و مانع لغو توافق هستهای شود، وی میخواهد این پیام را به ایران برساند که توافق هستهای باید حفظ شود اما من شخصا معتقدم که اوباما، رییسجمهور پیشین آمریکا و جان کری برجام را نقض کردهاند و به طور قانونی به آن عمل نکردند.
وی در رابطه با مساله عربستان و حقیقت میانجیگری میان تهران و ریاض، گفت: عربستان قبل از این تصمیم گرفت روابط دیپلماتیکش با ایران را قطع کند، در آن زمان من مسئول این پرونده در وزارت خارجه بودم. ریاض از توافق هستهای ایران نگران بود و تلاش کرد با آن مقابله کند، سعودالفیصل با جان کری در هواپیمایش گفتوگو کرد و به او گفت ما نمیتوانیم نتایج توافق هستهای میان ایران و غرب را تحمل کنیم و خواستار تعویق آن هستیم، واشنگتن برای چند ماه این توافق را به تاخیر انداخت و بعد از رسیدن به توافق هستهای نگرانی ریاض از تقویت روابط ایران و اروپاییها بیشتر شد و تصمیم گرفت که گام جدیدی اتخاذ کند، آنها حساسیتهای ایران در قبال اعدام شیخ نمر و یا کشته شدن ۵۰۰ ایرانی در مراسم حج را نادیده گرفتند و در تحریک مردم در مقابل سفارتشان دست داشتند.
امیرعبداللهیان افزود: حتی بعد از حمله به سفارت عربستانیها با سفیرشان در تهران تماس تلفنی داشتند و اعلام کردند که تهران مایل به تنش و درگیری نیست و ریاض خواستار قطع روابط است.
وی خاطرنشان کرد: کشورهایی مانند الجزایر، ترکیه و پاکستان پیشنهاد میانجیگری دادند و ما از بازگشت روابط به حالت عادی استقبال کردیم اما عربستان بر اساس شرایط موجود با این امر مخالفت کرد. به نظر من عربستان چه اکنون و چه در آینده گزینهای جز ازسرگیری روابط ندارد و ما از بازگشت ریاض به راه عاقلانه و دست کشیدن از سیاستهای خصمانه و ایفای نقش سازنده استقبال میکنیم.
امیرعبداللهیان در پاسخ به سوالی در رابطه با نقش ایران و عربستان در یمن، گفت: در دیدار با مسئولان و سیاستمداران دائما با این سوال مواجه میشوم که عربستان میگوید مشکل ما با ایران مربوط به دخالتهای آن در سوریه، عراق، لبنان، یمن و بحرین است؛ با تمام وضوح میگویم که ما در هیچ کشوری دخالت نمیکنیم اما در منطقه تاثیرگذار هستیم. میان دخالت و تاثیر تفاوت وجود دارد. حامیان ایرانی میدانند که ما از فلسطین دفاع میکنیم و با اسرائیل مقابله میکنیم و این امری است که بسیاری از کشورهای عربی انجام نمیدهند.
وی افزود: اتفاقات منطقه باعث شد عربستان با مشکلاتی روبرو شود در حالیکه ایران در حال انجام تغییرات و تاثیرات مثبت است، عربستان فریب آمریکا و اسرائیل را خورد و وارد جنگ طولانی یمن شد و در آن غرق شد.
دستیار ویژه رییس مجلس ایران در رابطه با انتقاد برخی کشورهای عربی از حمایت نظامی ایران از سوریه، گفت: ما در سوریه از یک سیاست چندجانبه پیروی میکنیم که بر اساس حمایت از یکپارچگی آن کشور، حمایت از مردم سوریه، حمایت از معارضان که خواهان راهحل سیاسی هستند نه آن نیروهای مسلح تروریستی و بر اساس حمایت از بشار اسد، رییسجمهور سوریه است اما آینده سوریه یک مساله داخلی است.
وی افزود: ملت سوریه خواستههای دموکراتیک و اصلاحطلبانه داشت اما طرفهای خارجی به آنها ظلم کردند و از خواستههای آنها بهره بردند و اجازه ندادند که به صورت مسالمتآمیز و به دور از تروریستها حقوق خود را مطالبه کنند، بله ما در زمانی که برخی کشورهای دوست مانند ترکیه و قطر در مقابل بشار اسد ایستادند از آن حمایت کردیم زیرا او به عنوان یک رهبر عربی در کنار مقاومت و علیه اسرائیل ایستاد در حالی که عربستان به طور پنهانی با اسرائیل ارتباط داشت و امروز به دنبال عادیسازی روابط با آن است.
وی ادامه داد: فیلیپ هاموند، وزیر خارجه پیشین انگلیس در سال ۲۰۱۶ بشار اسد را جنایتکار توصیف کرد و سوالی در رابطه با دلایل حمایت ما از بشار اسد از من پرسید، من نیز سوالی در رابطه با عدم حمایت از ایجاد تغییرات در بحرین و عدم تغییر نخستوزیر این کشور که از سال ۱۹۷۱ در این سمت است و انگلیس از آن حمایت میکند و بیش از ۳۰۰ نفر از سال ۲۰۱۱ در آن کشور کشته شدند، پرسیدم.
دستیار ویژه لاریجانی در پایان در پاسخ به این سوال که تقویت روابط ایران و حماس به مساله سوریه بستگی دارد، گفت: حتی در زمانی که بحران سوریه در واج خود بود و از وضعیت موجود پیچیدهتر بود روابط ما با حماس قطع نشد و متعادل ماند و تنها مواضع چند فرمانده آنها تغییر کرد و این امر به این معناست که تمام جنبش حماس از ایران دور شده است.
وی افزود: اسرائیل بعد از جنگ سوریه به غزه حمله کرد و حماس به کمک ایران توانست در مقابل آن ایستادگی کند و اجازه نداد پیروز شود.
وی ادامه داد: روابط ما با جنبش حماس اخیرا بسیار خوب شده است و دلایل این امر مربوط به پرونده سوریه، درک فرماندهان حماس در مورد تلاش برخی کشورهای عربی برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی و همچنین سیاستهای آمریکا است.