موانع ترویج دوچرخه‌سواری در ایران؛ از شهرهای خودرومحور تا چالش‌های پیش‌روی زنان

محمد درویش در گفت‌وگویی، اظهار کرد: خبر خوش در حوزه ترویج دوچرخه‌سواری این است که در تاریخ ۲۳ فروردین ماه امسال سازمان ملل متحد با رأی ۱۹۳ عضو خود، روزی را به نام «روز جهانی دوچرخه» اختصاص داد و سوم ژوئن مصادف با ۱۳ خرداد را برای پاسداشت این موضوع انتخاب کرد. کمتر پیش آمده سازمان ملل قطعنامه‌ای را تصویب کند که حتی یک رای مخالف یا ممتنع نداشته باشد، درحالی‌که روز جهانی دوچرخه با رای مثبت همه کشورهای عضو از جمله ایران به تصویب رسید.

اهداف سازمان ملل از روز جهانی دوچرخه

وی با اشاره به اهداف سازمان ملل برای ایجاد روز جهانی دوچرخه تصریح کرد: سازمان ملل بر این باور است که اگر می‌خواهیم با مشکلاتی مثل ترافیک، آلودگی هوا، آلودگی صوتی و کم تحرکی شهروندان مبارزه کنیم باید شهروندان را تشویق کنیم که ضمن تغییر سبک زندگی از وسایل پرتحرک‌تری برای حمل و نقل استفاده کنند البته با ترویج دوچرخه‌سواری می‌توان با یک تیر چند نشان را هدف قرار داد. مهار جزیره گرمایی در شهرها، کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، کاهش آلودگی هوا و تضمین سلامت شهروندان همچنین کنترل پرخاشگری از جمله آثار مثبت رواج دوچرخه‌سواری است.

این فعال حوزه محیط زیست با بیان اینکه امسال اولین سال گرامیداشت روز جهانی دوچرخه است، تاکید کرد: سازمان ملل در شرایطی به صرافت تصویب روز جهانی دوچرخه افتاد که ایرانی‌ها حداقل از دو سال پیش به اهمیت دوچرخه واقف شده و یک پویش مردمی برای تشویق شهروندان و مسئولان در جهت حمایت از دوچرخه‌سواری راه‌اندازی کرده‌اند بنابراین در این موضوع دنباله‌رو جامعه جهانی نیستیم بلکه پیشگام هستیم و همین موضوع نشان‌دهنده حقانیت پویش «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» است.

وظایف دولت‌ها در قبال روز جهانی دوچرخه

درویش در ادامه با اشاره به ضرورت ارائه گزارش سالانه دولت‌ها به سازمان ملل در حوزه ترویج دوچرخه‌سواری تصریح کرد: دبیرکل سازمان ملل موظف شده است هر ساله گزارشی از پیشرفت کشورها در این حوزه تهیه کند بنابراین مهمترین انتظار سازمان ملل این است که دولت‌ها فضا و بستر لازم را فراهم کنند تا شهروندان خودروهای شخصی را کنار بگذارند و به دوچرخه‌سواری روی آورند.

مدیران شهری بزرگ‌ترین مانع ترویج دوچرخه‌سواری

مدیر کل سابق مشارکت‌های مردمی سازمان محیط زیست همچنین در پاسخ به پرسشی در مورد مشکلات پیش روی سمن‌های محیط زیستی برای ترویج دوچرخه سواری در ایران گفت: بزرگترین مشکل ما در ایران طی سه سال گذشته این بوده است که مجبوریم به بسیاری از مدیرانی که در جایگاهی به نام شهرداری قرار گرفته‌اند الفبای رهبری شهری را توضیح دهیم در حالی‌که شهرداران خود باید در زمینه طراحی و توسعه شهر بر اساس آموزه‌های زیست محیطی پیشگام باشند.

وی ادامه داد: متاسفانه شاهدیم که شهرداران «خودرومحوری» را مورد توجه و تمرکز قرار داده‌اند و به تعداد سازه‌هایی مثل اتوبان، بزرگراه، تونل، پل و تقاطع غیرهمسطح افتخار می‌کنند و درحقیقت با این عملکرد به خودرومحوری چراغ سبز نشان می‌دهند. این مدیران شهری با این عملکرد خود اعلام می‌کنند که تا چه حد آدم‌های اشتباهی برای این پست‌ها هستند بنابراین بزرگترین مانع ما در ترویج «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» و ترویج دوچرخه‌سواری، مدیران شهری هستند که خودرومحوری را الگوی مدیریت خود قرار دادند.

به گفته درویش، اگر در حوزه شهری، صاحب رهبران و مدیرانی باشیم که متخصص حوزه شهری هستند و خودشان مانند نصایح‌شان زندگی می‌کنند بسیاری از مشکلات ما حل می‌شود. نباید فراموش کنیم که نمی‌توان مردم را فریب داد چون آنان می‌بینند که شهردار وین از مترو استفاده می‌کند و استاندار یکی از بزرگترین ایالت‌های اتریش کارت استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی دارد و هرگز سوار خودروی شخصی نمی‌شود همچنین مارک روته - نخست وزیر هلند، بوریس جانسون - وزیر امور خارجه انگلیس و امانوئل مکرون - رئیس جمهور فرانسه - پیوسته با دوچرخه تردد می‌کنند.

مانع ترویج دوچرخه‌سواری

این فعال حوزه محیط زیست گفت: متاسفانه داخل ایران مردم، مدیران و مسئولان خود را در تهران، اصفهان، شیراز، مشهد و ... هرگز سوار دوچرخه ندیده‌اند حتی برخی‌ها شاید دوچرخه‌سواری را کسرشأن بدانند. در حالی‌که پیشنهاد تصویب روز جهانی دوچرخه از سوی یک کشور مسلمان یعنی ترکمنستان مطرح شد و با لابی‌های این کشور به تصویب رسید. جالب است که ترکمنستان یک صدم ایران هم مشکل ترافیک و آلودگی هوا را ندارد اما تشخیص داده است که باید مسیر آینده خود را این‌طور پیش ببرد.

وی در عین حال به مشکلات و چالش‌های پیش‌روی دوچرخه سواری زنان در جامعه اشاره کرد و گفت: این در حالیست که جمهوری اسلامی ایران تیم ملی دوچرخه‌سواری بانوان دارد بنابراین کارهای نکرده و راه‌های نرفته زیادی پیش رو داریم و باید با صبوری و گفت‌وگو به تدریج حل کنیم.

درویش در پایان تاکید کرد: از همه شهروندان خواهش می‌کنم در روز ۱۳ خردادماه هر جای ایران که هستند سعی کنند مسیرهایی را با دوچرخه رکاب بزنند و این پیام را به مسئولان شهری بدهند که ما خواهان دوچرخه‌سواری هستیم و امیدوار باشیم که این مطالبه به یک جنبش اجتماعی بزرگ تبدیل شود تا ایرانی‌ها مجبور نباشند سالانه هشت میلیون لیتر بنزین مصرف کنند یا در شمار ۹ کشور انتشار دهنده گازهای گلخانه‌ای قرار گیرند.

انتهای پیام