ظریف: به مردم نیاز داریم/ دعواهای سیاسی مسئولان، به مردم آسیب می‌زند

وزیر خارجه کشورمان در ابتدای این برنامه که رضا رشیدپور، مجری حالا خورشید با اشاره به اینکه این دومین گفت‌وگوی وی با وزیر امور خارجه است پرسید این گفت‌وگو چه تفاوتی با گفت‌وگوی قبلی داشته است، تصریح کرد: آن گفت‌وگو در شرایطی انجام شد که تازه برجام به نتیجه رسیده بود و اجرای آن آغاز شده بود. توقعات مردم از برجام بالا بود و شاید ما هم در دولت و برخی از رسانه‌ها در افزایش این توقعات نقش داشتیم. امروز شرایط باتوجه به خروج آمریکا و فضای روانی که ایجاد شده متفاوت شده است. یک تلاش داخلی شد تا امید مردم به یاس تبدیل شود.

وی با بیان این که برجام یک پروژه‌ای بود که در کشور در سطح بالا در ارتباط با آن توافق شده بود، اظهار کرد:‌ برجام یک سری امکانات را برای کشور فراهم کرده بود و ما می‌توانستیم از این امکانات استفاده کنیم ولی دعوای سیاسی را انتخاب کردیم و این دعوای سیاسی باعث یاس و ناامیدی شد.

ظریف در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به تفاوت ایران با برخی از کشورهای منطقه تصریح کرد: برخی از کشورهای منطقه از طریق خرید امنیت، خرید تسلیحات و سلاح‌های هسته‌ای می‌خواهند خود را حفظ کنند ولی جمهوری اسلامی امنیت و پیشرفتش وابسته به مردم است. برای همین است که چهل سال است دشمنان به مردم فشار می‌آورند. وظیفه دولت و وزارت خارجه این است که فشارها را کم کند. ما همه چیزمان از مردم است. امید مردم به آینده از هر چیزی مهمتر است. آمریکایی‌ها در حال حاضر بر روی فشار روانی و ایجاد جنگ روانی علیه ایران و شرکای بین‌المللی ایران متمرکز شده‌اند که به اهداف خود دست پیدا کنند.

وی در پاسخ به پرسش مجری این برنامه که آیا در برابر این فشارها راهکاری وجود ندارد؟ مردم اکنون می‌گویند برجام تمام شده و هیچ اتفاقی در زندگی آنها به واسطه این موضوع رخ نداده است؟ ادامه داد: ما در روابط بین‌الملل یک پلیس نداریم که هر کس تخلف کرد آن پلیس جریمه کند. البته روش‌های مختلفی برای پیگیری این تخلف وجود دارد. امروز می‌بینید که نزدیکترین متحدان آمریکا نیز در برابر آمریکا ایستاده‌اند و واقعیت این است که در صحنه بین‌المللی صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها قواعد حاکم را نقض می‌کنند.

این دیپلمات عالی رتبه‌ کشورمان با بیان این که آمریکایی‌ها مجبور شده‌اند که هیات‌های مختلفی را به نقاط مختلف دنیا جهت اعمال فشار به این کشورها در راستای کاهش روابط‌شان با ایران بفرستند به اقدام اخیر اتحادیه اروپا در اختصاص کمک 18 میلیون یورویی به ایران اشاره کرد و گفت: این اقدام در راستای حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط صورت گرفته است البته عده‌ای در داخل فکر کردند که این مبلغ در ازای برجام پرداخته شده و در بوق ناامیدی دمیدند. در حالی که این 18 میلیون یورو روش‌های همکاری را تبیین می‌کند و درراستای حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط است.

ظریف همچون گذشته به نقش شرکت‌های کوچک و متوسط در عرصه‌ی اقتصاد بین‌الملل اشاره کرد و افزود: متاسفانه همان طور که گفتم عده‌ای این کمک را ما به ازای برجام تلقی کردند در حالی که اشتباه بود. نماینده ویژه آمریکا در این ارتباط مصاحبه کرد و به این اقدام اروپایی‌ها اعتراض کرد .

وی با بیان اینکه ترامپ و آمریکایی‌ها به اهداف خود در مورد ایران نرسیده‌اند و درهمین راستا است که می‌بینیم پمپئو چندین بار سخنرانی کرد و ترامپ نمایش اجرا می‌کند برای مذاکره و گروه اقدام مالی علیه ایران در وزارت خارجه این کشور تشکیل می‌دهند، ادامه داد:‌ برخی فکر می‌کنند این اقدامات از پیش تعیین شده است . در حالی که آمریکایی‌ها باور نمی‌کردند که در برابر چنین قرارداد مستحکمی قرار داشته باشند که نتوانند آن را به هم بزنند. آنها فکر می‌کردند که با فشار می‌توانند ایران را از توافق هسته‌ای خارج کنند و یا اقدامی انجام دهند که ایران را متهم به نقض برجام کنند و شوی تلویزیونی نتانیاهو در ارتباط با نمایش سی‌دی ها در همین چارچوب بود.

ظریف در پاسخ به این سوال مجری که مردم اکنون با فشارهای زیادی روبرو هستند و با گفتار درمانی نمی‌شود کاری کرد . مردم اکنون می‌بینند که شرکت‌های بزرگ از جمله توتال از ایران خارج شده‌اند، خاطر نشان کرد: وقتی که توتال نیز قراردادی را می‌بندد این قرارداد را با شرکت‌های کوچک و متوسط می‌بندد یک مدیریتی در مورد آن می‌کند و امکانات فاینانس را فراهم می‌کند و این از روش‌های دیگر نیز قابل انجام است.

وی با بیان این که این یک واقعیت است که اقتصاد آمریکا یک اقتصاد بزرگ در دنیاست و نمی‌توان نقش آن را نادیده گرفت، ادامه داد: همان طور که گفتم سیاست‌ خارجی باید تلاش کند که بار را از دوش مردم بردارد. ما در یک صحنه واقعی زندگی می‌کنیم. سیاست خارجی همه چیز کشور نیست و همه کار را انجام نمی‌دهد. سیاست خارجی می‌تواند زمینه‌ای برای فشار بیشتر به کشور و یا برای برداشتن فشار و تعدیل آن فشارها باشد.

وزیر امور خارجه با تاکید بر این که مجموعه سیاست‌های یک کشور روابط خارجی را شکل می‌دهد، ادامه داد: کاری که دیپلماسی می‌تواند بکند این است که هزینه و اقدام را برای آمریکایی‌ها بالا ببرد .

این دیپلمات عالی رتبه کشورمان در واکنش به سوال دیگر مجری این برنامه مبنی بر این که مردم می‌پرسند که این همه کشور در دنیا هستند که روابط خوبی با دیگر کشورها دارند و فشاری بر روی آنها نیست ولی چرا در مورد ایران این گونه است و دائم وزرای خارجی ایران می‌گویند فشار بر روی ماست تصریح کرد:‌ یک دلیل وجود دارد این است که ما خودمان انتخاب کردیم که یک جور دیگر زندگی کنیم.

وی خطاب به جوانان کشور گفت: آیا شما دوست دارید که یک رئیس‌جمهور خارجی بیاید و بگوید که اگر من چتر حمایتی خود را از روی شما بردارم شما سه هفته دوام نمی‌آورید. قطعا هیچ ایرانی دوست ندارد این حرف را بشنود ولی ترامپ به صراحت در مورد برخی از کشورهای مطقه این حرف را می‌زند و واقعیت هم درمورد بعضی از کشورها این گونه است.

ظریف در پاسخ به سوال دیگر رضا رشیدپور مبنی بر این که عده‌ای معتقدند که ما بیشتر نگاه‌مان به خارج بوده مثلا این که آمریکا و اروپا چه کرده‌اند و یا چه میزان می‌خواهند به ما کمک کنند و داخل نادیده گرفته شده است و به آن توجه نشده است و احتمالا کشورهایی که ترامپ در مورد آنها صحبت می‌کند نیز در داخل کشورشان قدم‌های مثبتی بر نداشته‌اند گفت: واقعیت امر این است که اگر به تحولات داخل کشور در طول این 40 سال و یا حتی 5 سال اخیر نگاه کنیم می‌بینیم که ما در زمینه‌های مختلفی به خودکفایی رسیده‌ایم. اتفاقات مهمی در حوزه‌های صنعت و تکنولوژی کشور رخ داده است این تحولات مهم بوده است البته در دنیای کنونی هر چه قدر شما کار بکنید کافی نیست چرا که سرعت تحولات بین‌المللی بسیار زیاد است و ما باید این فعالیت‌ها را در شرایطی انجام می ‌دادیم که محدودیت‌ها نیز در برابر ما وجود دارد.

وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که مردم وضعیت ترکیه را مثال می‌زنند و این که چرا ترکیه به عنوان یک کشور همسایه ما وضعیتش این گونه نیست اظهار کرد:‌ همین ترکیه شما دیدید که به خاطر فشارها در مدت بسیار محدودی ارزش پولش به یک سوم رسید. وقتی فشارهای خارجی به کشورها وارد می‌شود این موضوع با محدودیت قانونی روبرو نیست و این فشارها تاثیر می‌گذارد ما تاکنون تا حد زیادی از این فشارها مصون مانده‌ایم و باید توجه داشت که در کنار این مسائل مجموعه‌ای از دعواهای بی معنای داخلی و اختلافات جو روانی ایجاد کرد و این مجموعه را تکمیل کرد. این فشارهایی که اکنون به مردم وارد می‌شود دارای مبنای اقتصادی است ولی باید توجه کنید که جدا از میزان نقدینگی شاخص‌های اقتصادی ما بدنیست.

ظریف در پاسخ به این سوال رشید پور که به نظر وی چرا درهنگامی که ارزش پول ایران کاهش پیدا کرد مردم ایران به مانند ترکیه در صحنه برای تبدیل دلار و طلاهای خود به پول ملی کشور در صحنه حضور پیدا نکردند گفت: این به صورت نمایشی بود .

رشید پور از ظریف پرسید: که چرا این رفتار نمایشی در داخل کشور ما رخ نداد و مردم درصحنه حتی اگر نمایشی باشد حضور پیدا نکردند آیا این نشان دهنده فاصله بین مردم و سیاست‌مداران نیست که وی در پاسخ گفت: در زمان جنگ ما این رفتار را از سوی مردم شاهد بودیم . مردم ما هر وقت احساس کرده‌اند که کشور با خطر روبه‌رو است در صحنه حضور پیدا کردند. آمریکایی‌ها یک جنگ اقتصادی را علیه ایران سامان داده‌اند و مهم این است که مردم و جناح‌های سیاسی در این جنگ اقتصادی بازی نکنند و وارد آن نشوند .

وی ادامه داد: نمی‌توان انتظار داشت در شرایطی که مردم فساد را در کشورمی‌بینند همانند دوران جنگ در صحنه حضور پیدا کنند . دراینجا لازم است که ما یک نوع بازگشت به خویشتن خویش داشته باشیم و بررسی کنیم که چه شد که از میزان ایثار مردم کم شد. ولی من همچنان معتقدم که مردم در همه بزنگاه‌ها علی‌رغم همه مشکلات به صحنه می‌آیند و اگر احساس کنند تمامیت ارضی و حاکمیت ملی آنها به خطر افتاده برای دفاع در صحنه حضور پیدا خواهند کرد.

وی در پاسخ به واکنش مجری که گفت این جناح‌های سیاسی و سیاسیون هستند که باید به خویشتن خویش بازگردند و فقط نباید از مردم انتظار داشت گفت: بله، ما باید از همه جناح‌های سیاسی این موضوع را بخواهیم حتما مسئولان باید متوجه شوند که هزینه‌ی دعواهای سیاسی باعث آسیب به مردم می‌شود.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با تاکید بر این که این مردم بودند که برجام را فراهم کردند، ادامه داد: ترامپ می‌گوید برجام یک کلاه بزرگ بر سر آمریکا بود. در حالی که ترامپ این حرف را می‌زد عده‌ای از دوستان می‌گفتند که آمریکا از برجام خارج نمی‌شود چون به نفع آمریکاست ولی ما دیدیم که خارج شد.

رشید پور با اشاره به این قسمت صحبت ظریف که بخشی از دولت و رسانه‌ها در افزایش توقعات مردم در برجام نقش داشته‌اند خطاب به وزیر خارجه گفت: شبی که برجام امضا شد عده‌ای از مردم به خیابان‌ها آمدند و یک هزار تومانی را دربرابر یک دلار قرار دادند. چرا در آن موقع چیزی گفته نشد که انتظارات بالا نرود یا آقای روحانی آمد و گفت با برجام دیوار تحریم‌ها فرو ریخت و ما مردم را امیدوار کردیم چرا آن موقع جلوی این توقع زیاد گرفته نشد که ظریف در واکنش گفت: ما هنوز هم مردم را امیدوار می‌کنیم چرا که امکانات کشور زیاد است و وظیفه‌ جناح‌های سیاسی این است که امید ایجاد کنند. این که یک عده‌ای یک هزار تومانی و یک دلار را در دست گرفته بودند این کار را دولت نکرده بود و حتی اگر این اتفاق می‌افتاد به اعتقاد بسیاری از اقتصاددانان این برای اقتصاد ما مهلک بود و شرایط ناهنجاری را ایجاد می‌کرد ما نیاز داریم که تعادل ایجاد کنیم.

ظریف با بیان این که اگر از بسیاری از اقتصاد دانان بپرسیم که چرا وضعیت ارز این گونه است قبل از بحث نقدینگی به مساله امید به آینده و اطمینان داشتن مردم به آینده اشاره می‌کنند در پاسخ به سوال مجری برنامه که چه کسی این امید را از بین برده است گفت: یکی از کسانی که می‌خواهد این اطمینان از آینده را از بین ببرد آمریکایی‌ها هستند، صهیونیست‌ها هستند البته من هم معتقدم که نباید همه چیز را گردن استکبار جهانی انداخت. در دانشگاه نیز به همکاران و دانشجویانم می‌گفتم که راحت‌ترین کار این است که همه چیز را گردن استکبار جهانی انداخت در حالی که این اشتباه است. در داخل کشور نیز کسانی امید به آینده را به ناامیدی تبدیل کردند. ما می‌توانیم در مردم امید یا ناامیدی تزریق کنیم ولی متاسفانه عده‌ای حساب شده تلاش کردند که مردم را ناامیدکنند. هر چه مقام معظم رهبری در سخنان خود تاکید می‌کردند که ما در داخل کشور امکانات فراوانی داریم و با تکیه بر امکانات و همچنین اقتصاد مقاومتی می‌توانیم به پیش برویم عده‌ای دائم می‌گفتند خارجی ها فشار می‌آورند . آمریکا فلان تحریم را اضافه کرد. فلان کار را کرد مگر در دوران گذشته هر روز به تحریم‌ها اضافه نمی‌شد. در آن دوران تازه کشورهای دیگر نیز با آمریکا همراهی می‌کردند ولی در آن دوران تلاش نمی‌کردیم که دل مردم را خالی کنیم .

ظریف با تاکید بر این که این مردم بزرگترین سرمایه ما هستند و مردم بودند که پشت ما آمدند، ادامه داد: آنچه که اوباما را مجبور به مذاکره با ایران کرد این پشتوانه حضور مردم بودم چون آنها با مشاهده این حضور ناامید شده بودند. این پشتوانه می‌تواند ترامپ را هم ناامید کند. ما به مردم نیاز داریم. مردم در طول 40 سال گذشته همراهی خوبی کردند و با توجه به امکانات کشور پیشرفت‌های خوبی در کشور صورت گرفته است.

رشید پور در واکنش به انتقادات تلویحی ظریف از صدا و سیما و نقش این رسانه در ایجاد ناامیدی در بین مردم با برجسته کردن برخی از فشارها خطاب به ظریف گفت: ما در تلویزیون همواره تلاش می‌کنیم که مردم امیدوار باشند. خیلی جاها در دولت نقص است و فحشش را ما می‌خوریم و ما بر اساس دستورالعمل مدیران‌مان تاکید داریم که امید به آینده را در بین مردم زنده نگه داریم ولی به نظر شما به بازنشسته‌ای که حقوق خود را دریافت نکرده، کارمندی که حقوقش دیر شده و خودروسازی که با مشکل روبروست باید چه گفت و قطعا این شرایط فقط دلایل خارجی ندارد.

ظریف در واکنش به گفته‌های رشیدپور گفت : بله من هم معتقدم که باید به همه دلایل توجه کنیم. همانطور که گفتم آمریکا یک کشور بزرگ است و دارای یک اقتصاد بزرگ است ولی فشارهای آن یک دلیل است؛ باید به دلایل دیگر بپردازیم.

ظریف با تاکید مجدد مبنی بر این که در حال حاضر همه متحدان آمریکا در برابر سیاست‌های این کشور در مورد ایران ایستاده‌اند ادامه داد:‌ البته من پیش از این نیز گفته‌ام که تلاش‌های صورت گرفته از سوی کشورهای اروپایی در برابر سیاست‌های آمریکا کافی نیست و آنها همچنان هزینه کافی نپرداخته‌اند. نارضایتی از سیاست‌های آمریکا وجود دارد ولی این که دنیا آماده شده که در برابر این سیاست‌ها و مقابله با آنها هزینه کافی بپردازد نه؛ این آمادگی نیست.

وی با تاکید بر این که دولت یازدهم وقتی بر روی کار آمد یک اجماع امنیتی علیه ایران وجود داشت و اکنون این اجماع امنیتی فرو ریخته است ادامه داد: منظور آقای روحانی از فرو ریختن دیوار تحریم‌ها نیز در این راستا بود. تحریم‌ها مبتنی بر وجود یک اجماع امنیتی علیه ایران بود.

ظریف در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد آخرین وضعیت ایرباس و بوئینگ و این که آیا قرارداد آنها با ایران لغو شده است گفت: این تعهد را آمریکا داده بود که اجازه دهد این هواپیماها به ایران وارد شود. یک نکته مهم دراین زمینه این است که آمریکایی‌ها می‌گویند طرفدار مردم هستند. آقای پمپئو سخنرانی می‌کند با عنوان شنیدن صدای مردم ایران و چرا اولین تحریمی که اجرا کردند تحریم هواپیما است.

وی با بیان این که مجوز این موضوع از زمانی که ترامپ سخنرانی کرد قطع شد و آنها تخلف کرده‌اند گفت: آن‌ها درواقع هم برجام را نقض کردند و هم قرارداد 1955 که بین ایران و آمریکا بود را نقض کردند و ما بر اساس این دو موضوع شکایت‌مان را از آمریکا پیگیری می‌کنیم. در حال حاضر دعوای حقوقی ایران با آمریکا در این ارتباط در دیوان بین‌المللی لاهه مطرح است و این هفته زمان شروع رسیدگی به این پرونده است .

در ادامه این برنامه که مجری آن تلاش می‌کرد سوالات به ظاهر متفاوتی از ظریف بپرسد خطاب به وزیر خارجه گفت: 8 سال به مردم می‌گفتند که نفت را بر سر سفره شما می‌آوریم آیا این اتفاق افتاد . 8 سال بعد می‌گفتند برجام را بر سر سفره می‌آوریم آیا این اتفاق افتاد و اکنون نیز آنچه که برای مردم مانده یک چالش حقوقی بین ایران و آمریکا است که در دادگاه لاهه مطرح است. اما باید توجه کنیم که مردم اقتصاد خوب وپویا می‌خواهند هواپیمامی‌خواهند که سوار شوند اینکه شما مطرح کردید برای مردم شاید این مسائل نشود که ظریف در پاسخ به این گفته رضا رشید پور گفت: ابزارهایی که در روابط بین‌الملل داریم ابزارهای مشخصی است ایران اکنون یک قدرت منطقه‌ای است و این یک واقعیت است. برجام می‌توانست موانعی که در راه پیشرفت کشور به هر دلیلی ایجاد شده بود بردارد واین موانع برای دو سال و نیم برداشته شد.

مجری برنامه خطاب به ظریف گفت: کدام موانع برداشته شد که ظریف در پاسخ گفت: خیلی از موانع. من از شما سوال می کنم که وضعیت ما با دو سال و نیم قبل چه تفاوتی کرده است آیا وقتی برجام تصویب شد هیچ اتفاقی نیفتاد . واقعیت این است که ما باید خودمان بیش از هر چیزی به ایجاد امید و سرمایه داخلی توجه داشته باشیم و در این ارتباط تلاش کنیم ما باید به مردم امید دهیم چرا که این مردم هستند که آینده را می‌سازند.