مروری بر دستاوردهای بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی

 بنابر اعلام اداره کل روابط عمومی سازمان تأمین اجتماعی، در چهلمین سال پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و ایام الله دهه مبارک فجر، اقدامات صورت گرفته در حوزه بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی در راستای اجرای این مأموریت‌ها را مرور می‌کنیم.

تعمیم و گسترش جمعیت تحت پوشش

جمعیت تحت پوشش در عین آنکه نشان دهنده گسترش فعالیت‌های سازمان در راستای مأموریت خود است از یکسو تأمین کننده بخش عمده‌ای از منابع لازم برای سازمان بوده و از سوی دیگر مصرف کننده خدماتی که بوسیله آن ارائه می‌شود. شایان ذکر است که سطح منابع مالی در دسترس برای سازمان تأمین اجتماعی بستگی به جمعیت فعال، میزان اشتغال، سطح دستمزد نیروی کار و ضریب پوشش تأمین اجتماعی در جامعه دارد.

ضریب پوشش بیمه‌ای بیانگر سهم تعداد افراد تحت پوشش سازمان از کل جمعیت کشور است. در سال ۵۶ از جمعیت ۳۵ میلیونی کشور، ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی بوده‌اند و در سال ۹۶ از جمعیت ۸۰ میلیونی کشور ۴۲ میلیون نفر تحت پوشش این سازمان قرار گرفته‌اند.

تغییرات در نوع پوشش بیمه‌ای

در سالیان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سازمان تأمین اجتماعی با استفاده از ظرفیت‌های قانونی، پوشش بیمه اجتماعی را قریب به ۳۴ گروه شغلی تسری داده است؛ موضوعی که در پیش از انقلاب مغفول بوده و نگرشی در راستای توسعه پوشش بیمه‌ای به اقشار مختلف نیز وجود نداشته است که پزشکان و پیراپزشکان، مددجویان زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی، خادمان ثابت مساجد، اعضای انجمن صنفی نمایندگان بیمه ایران، اعضای انجمن حمایت از مدیران مزرعه، اعضای انجمن صنفی نمایندگان شرکت بیمه معلم، بسیجیان و رزمندگان، دهیاران و کارکنان دهیاری‌ها، اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا، معلمین حق التدریس مدارس دولتی، طلاب و روحانیون، مداحان اهل بیت، اعضا جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی، اعضا شرکت تعاونی سرویس‌کاران مجاز بوتان، تعمیم بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد به رانندگان وانت بار پلاک سفید، پوشش کارکنان خرید خدمت و قراردادی ارتش و سپاه پاسداران، پوشش کشاورزان، باغداران، دامداران و…استان‌های ایلام، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان، پوشش زنان خانه‌دار وفق مقررات بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، بیمه اعضا سازمان نظام مهندسی ساختمان، بیمه اعضا انجمن صنفی نمایندگان بیمه آسیا و بیمه اختیاری و صاحبان حرف و مشاغل آزاد ایرانیان خارج از کشور از جمله آنهاست.

تعداد بیمه شدگان در سال ۱۳۵۶ یک میلیون و ۷۶۵ هزار نفر بوده است که در سال ۱۳۹۶ تعداد بیمه شدگان به ۱۴ میلیون نفر رسیده است. این رشد بیانگر آن است که سازمان تأمین اجتماعی نسبت به وقایع بازار و تغییرات موجود در نوع مشاغل و حتی سلایق و علایق بازار کار، نقش کنش‌گری ایفا کرده است. شایان ذکر است که استمرار اصلاحات و بهبود در ارائه خدمات تأمین اجتماعی کماکان در دستور کار این مجموعه بوده و همواره سیاست شناسایی گروه‌های جدید جهت تحت پوشش قرار دادن نیروی کار فعال وجود دارد.

ارائه حمایت‌های قانونی کوتاه مدت و بلند مدت

تعهدات و خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی برابر استانداردهای سازمان بین‌المللی کار (ILO) و سازمان بین‌المللی تأمین اجتماعی (ISSA) تنظیم شده است و بالاترین حد این استانداردها را در بر می‌گیرد. سازمان تأمین اجتماعی جمهوری اسلامی ایران از نظر تنوع و تعداد ارائه خدمات و تعهدات در شرایط مطلوبی قرار گرفته و تنوع خدمات و پوشش کامل خدمات مورد نیاز جامعه تحت پوشش را همتراز کشورهای توسعه یافته ارائه می‌دهد.

ارائه این تعهدات و خدمات که بخش مهمی از چرخه مصارف بیمه‌ای سازمان را تشکیل می‌دهد به دو گروه حمایت‌های کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم می‌شود.

معاونت بیمه‌ای سازمان در حوزه خدمات کوتاه مدت، خدمات متنوعی را ارائه می‌دهد که این خدمات مشتمل بر غرامت دستمزد ایام بیماری، بارداری، هزینه اقامت، کمک ازدواج، هزینه کفن ودفن؛ هزینه سفر، پروتز و اورتز، بن غیر نقدی و حق سنوات است که هزینه‌های مرتبط با ارائه این خدمات از کل پرداخت حق بیمه‌ها تأمین می‌شود. هزینه پرداخت شده بابت حمایت‌های کوتاه مدت سازمان تأمین اجتماعی از ۱۶۲ میلیارد تومان در سال ۵۹ به ۱, ۳۹۳ میلیارد تومان در سال ۹۶ رسیده است.

مصارف حاصل از حمایت‌های بلند مدت سازمان سهم بسیار بالایی از مصارف سازمان را به خود اختصاص می‌دهد. مستمری‌های بازنشستگی‌- از کارفتادگی کلی و جزئی و بازماندگی به همراه کمک‌های جانبی از جمله خدماتی هستند که در پوشش این بخش قرار دارد.

طبق آمار موجود سهم مصارف بلند مدت از کل مصارف سازمان از رقم ۵ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۶ به ۴۸۷ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۶ بالغ شده است. در واقع بر اساس مستندات و منابع موجود بیش از ۵۵ درصد مصارف سازمان صرف تعهدات بلند مدت می‌شود که این مؤلفه نسبت به سال ۱۳۵۶ با ۴۰ درصد رشد همراه بوده است.

مستمری بازنشستگی

مستمری بازنشستگی مهم‌ترین بخش از خدماتی است که در دراز مدت از سوی سازمان ارائه می‌شود. سازمان در بخش تعهدات خود بخصوص در مستمری بازنشستگی طی سال‌های مورد بررسی از رشد چشمگیری چه از نظر تعداد و چه از نظر میزان هزینه پرداختی مستمری بگیران مواجه بوده است. هزینه مستمری بازنشستگی از رقم ۲ میلیارد و ۸۴۰ میلیون ریال در سال ۱۳۵۶ به ۳۵۱ هزار و ۲۵۴ میلیارد ریال در ۱۳۹۶ بالغ شده است.

نسبت هزینه مستمری بازنشستگی به کل هزینه بلند مدت از ۵۲ درصد در سال ۱۳۵۶ به ۷۲ درصد در سال ۱۳۹۶ بالغ گردیده است.

مستمری بازماندگان

مستمری بازماندگان هزینه‌ای است که پس از فوت بیمه شده به بازماندگان او پرداخت می‌شود. هزینه مستمری بازماندگان از ۲ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۶ به ۱۰۹ هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۹۶ جهت حمایت از ۷۸۴ هزار و ۵۰۰ نفر از جامعه تحت پوشش رسیده است.

بیمه بیکاری

اجرای قانون بیمه بیکاری ما به ازایی در قبل از پیروزی انقلاب اسلامی نداشته و اولین بار اجرای این طرح از سال ۱۳۶۶ بطور آزمایشی اجرا شد.

سازمان تأمین اجتماعی در سال ۱۳۹۶ با هزینه کرد ۳۹ هزار میلیارد ریال بستر را جهت پرداخت مقرری بیمه بیکاری برای ۲۱۱ هزار نفر نیروی کاری که از ادامه اشتغال محروم شده‌اند فراهم کرده است.

انفورماتیک و برونسپاری

افزایش تعداد بیمه شدگان و شرکای اجتماعی سازمان و تحولات اجتماعی کشور ضرورت حرکت به سمت تأمین اجتماعی الکترونیک را اجتناب ناپذیر کرده است. خوشبختانه از آنجا که یکی از راهبردهای اساسی سازمان ارائه خدمات غیر حضوری و ارائه خدمات از پنجره خدمات بخش‌ها و سمن‌های خصوصی بوده اقدامات گسترده‌ای در این حوزه صورت پذیرفته که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:

- اجرای ۱۰۰ درصدی طرح نام‌نویسی متمرکز مخاطبان و تخصیص شماره تأمین اجتماعی (SSN)

- راه‌اندازی فاز اولیه سامانه ارسال پیامک و اطلاع رسانی سوابق ودستمزد ماهانه به بیمه شدگان

- توسعه کمی و کیفی دفاتر کارگزاری‌های رسمی از جهت تعداد مراکز

- تبادل الکترونیکی اطلاعات با اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران

- اجرای بند "و" ماده ۸۰ برنامه پنجم توسعه در خصوص معافیت حق بیمه سهم کارفرما

- امکان بررسی و رسیدگی به اعتراضات مخاطبان در سایت اینترنتی مشاهده سوابق و دستمزد

- راه‌اندازی پایگاه متمرکز سوابق

- نام‌نویسی متمرکز غیرحضوری بیمه شدگان اصلی و تبعی و نام‌نویسی کارگاه

- اجرای طرح انجام بازرسی اشتغال بکار کارگران ساختمانی بصورت وب سرویس

- رفع همپوشانی بیمه‌ای (درون سازمان و برون سازمانی)

- اجرای طرح بازرسی مکانیزه و الکترونیکی از کارگاه‌ها.

انتهای پیام