مقایسه انواع روشهای آبکاری پلاستیک

در این مقاله می خواهیم روش های آبکاری که برای پلاستیک مورد استفاده قرار می گیرد را بررسی کنیم، اگر برای اولین بار است که این روش آبکاری را شنیده اید پس لازم است که به مطالعه ی مطالبی که در ادامه ذکر کرده ایم بپردازید چرا که خالی از لطف نیست.

آبکاری پلاستیک چیست؟

پیش از این که بخواهیم در خصوص مقایسه انواع روشهای آبکاری پلاستیک صحبت کنیم بهتر است مختصر توضیحی راجع به آبکاری پلاستیک داشته باشیم تا آن دسته از عزیزانی که در این باره اطلاع خاصی ندارند به خوبی با آن آشنا شوند. آبکاری پلاستیک فرآیندی شبیه به آبکاری فلزات است با این تفاوت که روی اجسام پلاستیکی پوشش های فلزی یا غیر فلزی کشیده می شود. هدف از انجام این کار کاربرد هر چه بهتر و بیشتر پلاستیک همراه با جلوه ای زیبا در صنعت تولید وسایل تزئینی می باشد. این روش که جدیدترین روش برای زیبا سازی در صنعت به کار گرفته می شود بسیار مقرون به صرفه نیز هست.

مقایسه انواع روشهای آبکاری پلاستیک

جالب است بدانید که برای آبکاری پلاستیک روش های مختلفی وجود دارد، هر یک از آن ها ویژگی های مختص به خود را دارند که در ادامه همه ی آن ها را شرح داده ایم.

کروم زینتی

ضریب انبساط حرارتی پلاستیک چیزی در حدود 4 تا 6 برابر فلزات می باشد در نتیجه کوچکترین تغییر دمایی می تواند روی آن ها تاثیر داشته باشد، به همین دلیل برای این که بعد از رسانا سازی این مشکل به وجود نیاید از یک لایه ی 15 میکرونی مسی روی سطح آن استفاده می کنند، در مرحله بعد با توجه به سفارش و نیاز مشتری یک لایه نیکل براق یا مات روی آن می کشند سپس برای این که لایه کروم زینتی تشکیل شود آن را در داخل حمام کروم قرار می دهند.  از جمله موارد استفاده آن می توان به آرم خودروها، لوازم تزئینی بهداشتی ساختمان، زیبا سازی لوازم خانگی و... اشاره کرد.

آبکاری طلا

نوع دیگری از آبکاری پلاستیک، آبکاری با استفاده از طلا است که بعد از قرار دادن لایه مس و نیکل انجام می شود، قیمت وسایلی که از این آبکاری برای آن ها استفاده می شود بسیار بالاست به همین دلیل در بیشتر مواقع از آبکاری طرح طلا به جای آن استفاده می شود. بیشترین استفاده آن برای قطعاتی است که جنبه زینتی دارند.

آبکاری برنج طرح طلا

برای ساخت این لایه از آلیاژ مس و روی استفاده می شود در نهایت رنگ آن طلایی است، به دلیل موادی که برای ساخت آن استفاده می شود با قرار گرفتن در معرض هوا آسیب می بینند برای جلوگیری از این مشکل از لایه کروماته، لاک های ورنی و... استفاده می شود. به دلیل این که ظاهر خوب و قیمت مناسبی دارد جایگزین مناسبی برای آبکاری طلا می باشد.

آبکاری نقره

این نوع از پوشش ظاهر براق و یکدستی دارد که از آن بیشتر برای قطعات برقی و الکتریکی با ضخامت بالا، لوازم خانگی و آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرد.

آبکاری صدفی

آخرین لایه ای که معمولا روی برخی از اجسام پلاستیکی قرار می گیرد نیکل صدفی، کروم صدفی و یا طرح طلا صدفی می باشد، از این لایه ها بیشتر به منظور جلوه بخشیدن به محصول مورد نظر استفاده می شود. هنگام به کار بردن نیکل صدفی یک لایه ی طوسی رنگ متالیک با دانه بندی های متفاوت روی محصول به وجود می آید. بیشترین استفاده آبکاری صدفی برای جلوه بخشیدن به لوازم خانگی، شیرآلات، یراق آلات، قطعات تزئینی داخل خودرو و... می باشد.

آبکاری نیکل الکترولس

از آن جایی که الکتروس درصدی فسفر در ترکیبات خود دارد در نتیجه می توان از آن به جای کروم استفاده کرد بدین ترتیب که ابتدا عملیات حرارتی انجام شده و سپس نیکل الکتروس با سختی 1000 ویکرز روی قطعه مورد نظر قرار می گیرد. یکی از مهم ترین خصوصیات آن این است که از جریان الکتریکی برای آن استفاده نمی شود به همین دلیل پوشش یکنواختی دارد، مزیتی که این پوشش به نسبت کروم دارد این است که در برابر کلر مقاومت بسیار خوبی از خود نشان می دهد.

مراحل انجام آبکاری پلاستیک چگونه است؟

برای انجام هر کاری باید مراحل خاصی طی شود، مراحلی که برای انجام آبکاری پلاستیک باید طی شود بدین شرح است:

پیش از این که آبکاری شروع شود ابتدا باید پلاستیک قالب بندی شود، در اصل این کار برای آن است که فشار کاهش پیدا کرده و نقص های سطح از بین برده شود و در یک کلام پس از آبکاری کیفیت قطعه بیش از پیش باشد. ادامه ی این فرایند شامل موارد زیر است:

شستشو

برای این که قطعه مورد نظر از هر گونه آلودگی، گردو خاک، اثر انگشت و... پاک شود آن را شستشو می دهند، معمولا برای انجام این کار استفاده از چربی گیر قلیایی ملایم کافی است اما گاهی از محلول اسید کرومیک نیز استفاده می شود.

پیش حمام

در این مرحله برای بهبود هر چه بهتر سطح آن را در یک حلال اچ کننده قرار می دهند که اصطلاحا به آن پیش حمام می گویند.

فرآیند H کردن

در فرآیند اچ سازی سعی می شود تا روی سطح برای جذب هر چه بیشتر مایعات آماده کرد این کار با استفاده از محلول های تری اکسید کروم یا سولفوریک اسید انجام می شود. در واقع این محلول ها حفره های میکروسکوپی را ایجاد می کنند تا با فلزات بهتر ترکیب شوند.

خنثی سازی

می توان گفت که خنثی سازی جز مهم ترین و حساس ترین مراحل است بدین معنا که قطعه باید عاری ا از هر نوع اسید اضافی یا مواد خارجی باشد، برای انجام این کار از بی سولفیت سدیم یا محصولی مشابه آن استفاده شود.

پیش فعال کننده

پش فعال کننده به ماده ای گفته می شود که باعث می شود قطعه، در مرحله فعال سازی کیفیت بهتری داشته باشد، لازم به ذکر است که در این مرحله باید با دقت و به اندازه از پیش فعال کننده ها استفاده شود زیرا ممکن است باعث بیش از حد فعال شدن فلز شود.

فعال سازی

در این مرحله یک فعال کننده با غلظت کم استفاده می شود که به عنوان کاتالیزور مورد استفاده قرار می گیرد.

شتاب دهنده

از شتاب دهنده ها به منظور حذف هیدروکسید قلع از قطعه استفاده می کنند، مزیتی که شتاب دهنده دارد این است که باعث می شود محلول فعال کننده کار خود را به بهترین شکل انجام دهد، از دیگر مزیت های آن می توان به جلوگیری از پوشش غیر یکنواخت اشاره کرد.

غوطه وری در حمام

آخرین مرحله از آبکاری پلاستیک این است که قطعات را در حمام الکترولس قرار می دهند تا پوشش فلزی نازکی روی آن ها تشکیل شود.