تحلیل کمی و کیفی عملکرد کاروان ایران از المپیک ۱۹۸۸ تا ۲۰۲۰+جدول

هر رویداد معتبر جهانی از جمله المپیک، بازی­‌های آسیایی و جام جهانی فوتبال می‌­تواند مسئولان بلندپایه کشور به ویژه دوستداران ورزش و همچنین جامعه ورزش در هر دو بخش اجرایی و علمی و به تبع آن، رسانه­‌های جمعی گوناگون و مردم علاقمند را به کنش فعال وادارد.

بدیهی است که در حین و پس از برگزاری چنین رویدادهای پرمخاطبی، گروه­‌های ذینفع و پیگیر بر حسب اطلاعات و دانش خویش به بررسی، نقد و مقایسه عملکرد ورزشکاران، فدراسیون­‌ها و حتی کاروان­‌های ورزشی کشورمان در دوره­‌های مختلف بپردازند. از این رو، توصیف­‌ها، تحلیل­‌ها و تصمیم­‌گیری­‌های قضاوتی عمدتاً سطحی، احساسی، زرد و رفاقتی بوده و در برخی موارد نیز به منطق و انصاف نزدیک‌تر است.

در این مجال تلاش می­‌شود که عملکرد کاروان ورزشی ایران در 9 دوره بازی­‌های المپیک تابستانی و از المپیک 1988 سئول تا 2020 توکیو بررسی و با هم مقایسه کمی و کیفی شود.

قطع به یقین، نظام مدیریت عملکرد می­‌گوید که عمل مقایسه باید بر اساس شاخص‌­های تعریف شده دقیق صورت پذیرد ولی به دلیل نبود سیستم مشخص، روشن و شفاف؛ چنین امری میسر نیست و بدیهی­ است که ساده‌­ترین و قابل درک‌ترین شیوه تحلیل و مقایسه می‌­تواند توصیفی و بر اساس میزان ورزشکاران اعزامی به بازی­‌ها و مدال­ آوری آن­ها صورت پذیرد.

جدول 1. مقایسه عملکرد کاروان ورزشی ایران در بازی­‌های المپیک (از 1988 سئول تا 2020 توکیو)
بر اساس رتبه کسب شده، مجموع مدال و تعداد طلای کسب شده

جدول (1) نشان می‌­دهد که رتبه ایران در بازی­‌های المپیک از سال 1988 تا 2020 روندی سینوسی داشته یعنی در برخی دوره­‌ها روندی صعودی داشته و در موارد دیگر نیز دچار افول شده و رتبه درخوری کسب نکرده است. حال اگر بخواهیم عملکرد کاروان ورزشی ایران را در 9 دوره اخیر و بر اساس 3 شاخص «رتبه کسب شده در المپیک»، «مجموع مدال» و «تعداد طلای کسب شده با همدیگر» مقایسه کنیم، درمی‌­یابیم که بهترین رتبه کسب شده ایران به ترتیب در  لندن 2012 (رتبه دوازدهم)، ریو 2016 (بیست و پنجم) و سیدنی 2000 (بیست و هفتم) و توکیو 2020  (بیست و هفتم) بوده است. از سوی دیگر، عملکرد کاروان ایران بر اساس مجموع مدال­‌های کسب شده به ترتیب در لندن 2012 (13 مدال)، ریو 2016 (8 مدال) و توکیو 2020  (7 مدال) رتبه­‌بندی می­‌شود. رتبه‌­بندی ادوار مختلف بر اساس تعداد مدال طلای کسب شده نشان داد که بهترین عملکردها به ترتیب عبارت از لندن 2012 (7 مدال)، ریو 2016 (3 مدال)، سیدنی 2000 (3 مدال) و توکیو 2020 (3 مدال) است.

تحلیل دقیق و مبتنی بر مدیریت بهره­‌وری

بهره‌وری، از مفاهیمعلم اقتصادومدیریتاست که چنین تعریف می‌شود: «به دست آوردن حداکثر سود ممکن، با بهره‌گیری و استفادهبهینهاز نیروی کار، توان، استعداد و مهارت نیروی انسانی، پول، تجهیزات،زمان و مکان». بهره‌وری به عنوان یکی از معیارهای سنجش فعالیت‌ها، با در نظر گرفتن هدف و مقصد مد نظر از دو زاویه مجزا قابل بررسی است. از یک سو، نقش مفید و مؤثر بودن فعالیت در دستیابی به هدف ترسیمی مورد ارزیابی قرار گرفته و از سوی دیگر بازده فعالیت مطرح می‌شود. اینک در این بخش مدال‌­هاو طلاهای کسب شده در هر دوره را بر اساس تعداد ورزشکاران اعزامی تحلیل می­‌کنیم.

جدول 2. مقایسه عملکرد کاروان ورزشی ایران در بازی‌­های المپیک از 1988 سئول تا 2020 توکیو
بر اساس تعداد ورزشکاران اعزامی و مدال­‌های کسب شده

در این بخش، تعداد ورزشکاران بر تعداد مدال­‌های کسب شده و همچنین طلاهای کسب شده هر دوره تقسیم و نتایج مقایسه شد. جدول (2) نشان داد که در شاخص نفر به ازای هر مدال، بهترین عملکردها به ترتیب متعلق به لندن 2012 (تقریباً به ازای هر 4 ورزشکار، یک شانس مدال وجود دارد)، آتلانتا 1996 (به ازای هر 6 ورزشکار، یک شانس مدال وجود دارد)، آتن 2004 (تقریباً به ازای هر 6 نفر، یک شانس مدال وجود دارد)، 4)، ریو 2016 (تقریباً به ازای هر 8 ورزشکار، یک شانس مدال وجود دارد) و توکیو 2020 (تقریباً به ازای هر 9 ورزشکار، یک شانس مدال وجود دارد) است.

از سوی دیگر در شاخص نفر به ازای هر مدال طلا، بهترین عملکرد کاروان ایران به ترتیب در بازی­‌های لندن 2012 (تقریباً به ازای هر 8 ورزشکار، یک شانس مدال طلا وجود دارد) و سیدنی 2000 (تقریباً به ازای هر 12 ورزشکار، یک شانس مدال طلا وجود دارد) بود و رتبه‌­های بعدی شامل آتلانتا 1996 (به ازای هر 18 ورزشکار، یک شانس مدال طلا وجود دارد)، آتن 2004 (به ازای هر 19 ورزشکار، یک شانس مدال طلا وجود دارد)، 5)، ریو 2016 (تقریباً به ازای هر 21 ورزشکار، یک شانس مدال طلا وجود دارد) و 6) و توکیو 2020 (تقریباً به ازای هر 22 ورزشکار، یک شانس مدال طلا وجود دارد) است.

جدول 3. مقایسه عملکرد کاروان ورزشی ایران در بازی­‌های المپیک مختلف و تعیین رتبه عملکردی هر دوره

اطلاعات مندرج در جدول (3) بر اساس 5 شاخص «رتبه در ادوار بازی­‌ها»، «رتبه بر اساس مجموع مدال­‌ها»، «رتبه بر اساس تعداد مدال طلای کسب شده»، «رتبه بر اساس نفر به ازای هر مدال»، «رتبه بر اساس نفر به ازای هر مدال طلا» برای 9 دوره حضور اخیر کاروان ورزشی ایران در بازی‌­های المپیک رتبه­‌بندی و در ستونی دیگر، میانگین حسابی رتبه­‌های هر دوره تعیین شد و بر اساس آن رتبه نهایی عملکردی ورزشکاران ایران در 9 دوره اخیر تعیین شد که بر اساس آن، عملکرد کاروان ورزشی ایران در المپیک 2012 لندن با اختلاف در جایگاه اول قرار دارد و پس از آن، کاروان حاضر در بازی­‌های ریو 2016 بهترین عملکرد را داشته و در جایگاه دوم قرار می­‌گیرد و جایگاه سوم به صورت مشترک به کاروان ایران در بازی­‌های 2000 سیدنی و  2020 توکیو تعلق دارد.

پیش­‌بینی برای آینده ورزش ایران در بازی­‌های المپیک

بر اساس مدال­‌های کسب شده طلا در سه المپیک قبلی و جایگاه 50 کشور اول این رتبه­‌بندی، می‌­توان برای المپیک‌­های آینده به لحاظ جایگاهی پیش‌­بینی­‌هایی انجام داد که در صورت برنامه­‌ریزی دقیق و سرمایه­‌گذاری لازم می‌­توان جایگاه مورد نظر را کسب کرد.

جدول 4. توزیع مدال­‌های طلا در بازی­‌های 2012 لندن، 2016 ریو و 2020 توکیو و رتبه­‌بندی کشور­ها

بر اساس اطلاعات مندرج در جدول فوق، هر کشوری برای کسب رتبه اول تا سوم به میانگین طلا با تعداد 35 نیاز دارد. برای کسب رتبه چهار تا پنج باید حتما میانگین کسب تعداد مدال طلا 19 باشد. برای کسب رتبه­‌های شش تا 10 باید میانگین تعداد طلای کسب شده 11 باشد. رتبه‌­های 11 تا 15 در سه دوره اخیر المپیک نشانگر آن است که برای کسب این رتبه‌­ها باید میانگین طلاهای کسب شده 7 باشد. رتبه­‌های 16 تا 20 به میانگین طلاهای کسب شده 5 نیاز دارد. برای رتبه­‌های 21 تا 25 و 26 تا 30 به ترتیب به میانگین طلاهای کسب شده 4 و 3 نیاز است و بالاخره برای کسب رتبه­‌های 31 تا 40 و 41 تا 50 هر کشوری به میانگین طلاهای کسب شده با ترتیب 2 و یک نیاز دارد.

با توجه به عملکرد ایران در 9 دوره اخیر و اطلاعات جدول (4)، به نظر می‌­رسد که در بهترین حالت می­‌توان برای کسب رتبه­‌های 11 تا 15 و همچنین 16 تا 20 برنامه‌­ریزی کرد. هرچند رتبه‌های 21 تا 25 و 25 تا 30 در دسترس است.

جدول 5. پیش­‌بینی مدال­‌ها بر اساس رتبه­‌های قابل پیش­‌بینی برای کاروان ورزشی ایران در المپیک‌­های پیش‌­رو

جدول (5) بر اساس اطلاعات اولیه جدول (4) پی‌­ریزی شده است. به نظر می‌­رسد کاروان ایران در صورتی که بخواهد در المپیک­‌های پیش‌­رو رتبه­‌های بین 11 تا 15 را کسب کند قطع به یقین به 7 مدال طلا نیاز دارد که با توجه به وضعیت پیشین و کنونی ورزش کشور، رشته­‌های دارای شانس مدال طلا شامل کشتی (4 مدال)، وزنه‌­برداری (2 مدال)، تکواندو (یک مدال) و یا کشتی (4 مدال)، وزنه‌­برداری (یک مدال)، تکواندو (یک مدال)، تیراندازی (یک مدال) است.

کاروان ورزش ایران جهت کسب رتبه­‌های بین 16 تا 20، قطعاً به 5 مدال طلا نیاز دارد که رشته‌های دارای شانس مدال طلا مشتمل بر کشتی (3 مدال)، وزنه‌­برداری (یک مدال)، تکواندو (یک مدال)، و یا کشتی (2 مدال)، وزنه‌­برداری (یک مدال)، تکواندو (یک مدال)، تیراندازی (یک مدال) است.

برای کسب جایگاهی بین 21 تا 25، کاروان ایران به 4 مدال طلا نیاز دارد که رشته‌­های دارای شانس مدال طلا می‌­تواند کشتی (3 مدال)، وزنه‌­برداری (یک مدال) و یا کشتی (2 مدال)، وزنه‌­برداری (یک مدال)، تیراندازی (یک مدال) باشد و برای کسب جایگاه 25 تا 30 نیز رشته­‌های  کشتی (2 مدال)، وزنه‌­برداری (یک مدال) و یا کشتی (2 مدال)، تیراندازی (یک مدال) دارای شانس مدال طلا هستند.

جمع‌­بندی

هدف از ارائه مطلب حاضر، بررسی عملکرد کاروان ورزشی ایران در 9 دوره اخیر و مقایسه و رتبه­‌بندی دوره­‌ها بر اساس تعداد ورزشکاران اعزامی، رتبه کسب شده در المپیک، تعداد مدال‌های کسب شده و تعداد طلاهای گرفته شده بر اساس مجموع و نفرات اعزامی است و در ادامه پیش‌­بینی در راستای ارتقای جایگاه ایران در المپیک­‌های پیش‌­رو ارائه شد. بنابراین بهترین عملکرد به کاروان ایران در المپیک لندن 2012 برمی­‌گردد و کاروان ریو 2016 در جایگاه دوم قرار دارد و کاروان‌­های سیدنی 2000 و توکیو 2020 به همراه همدیگر در جایگاه سوم قرار گرفتند.

به نظر می­‌رسد ایران می­‌تواند با برنامه‌­ریزی دقیق و مبتنی بر مدیریت استعداد و آمایش سرزمینی و هزینه­‌کرد منطبق بر برنامه واقعی و آینده­‌نگر در المپیک‌­های پیش‌­رو برای کسب رتبه‌های 11 تا 15 با میانگین 7 مدال طلا و رتبه‌­های 16 تا 20 با میانگین 5 مدال طلا بعد از 2 المپیک خیز بردارد و در رشته­‌های کشتی، وزنه­‌برداری، تکواندو و همچنین تیراندازی به ترتیب درجه مدال­‌آوری شانس کسب مدال طلا داشته باشد.

انتهای پیام/