طفل یتیم فوتبال ایران بازهم به المپیک نرسید

 تیم ملی فوتبال امید کشورمان روز گذشته در آخرین بازی مرحله اول رقابت‌های انتخابی المپیک ۲۰۲۴ پاریس و مقدماتی قهرمانی زیر ۲۳ سال آسیا، مقابل ازبکستان با نتیجه یک بر صفر شکست خورد.

حسرتی که ۵۲ ساله شد

در شرایطی که حتی تا ساعاتی پس از این مسابقه احساس می‌شد شاگردان رضا عنایتی با وجود شکست مقابل میزبان گروه E که در کارنامه‌اش قهرمانی سال ۲۰۱۸، رتبه چهارم ۲۰۲۰ و نایب قهرمانی ۲۰۲۲ آسیا دیده می‌شود، شانس خوبی برای صعود به جمع ۱۶ تیم برتر قاره به عنوان یکی از چهار تیم برتر دوم را دارند اما در نهایت با توجه به نتایج بازی‌های سایر گروه‌ها، بین تیم‌های دوم نیز پایین‌تر از کویت، تاجیکستان، چین و مالزی قرار گرفتند و به شکل تلخی حذف شدند.

هرچند کارت زردهای بیشتر تیم کشورمان نسبت به مالزی سبب شد با وجود برابری در امتیاز، گل زده، گل خورده و تفاضل گل، در نهایت حریف جنوب شرق آسیایی به عنوان آخرین تیم راهی مرحله نهایی انتخابی المپیک شود.

ایران که فقط در سال ۲۰۱۴ به عنوان صدرنشین راهی مرحله نهایی شد، پس از صعود در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ به عنوان یکی از چهار تیم برتر دوم، برای دومین دوره پس از سال ۲۰۱۸ نتوانست به این مرحله برسد و حسرت حضورش در المپیک به ۵۲ سال رسید.

انتخاب‌های سلیقه‌ای و غیرفنی، سرفصل تکراری امیدهای ایران

سوای مباحث مربوط به جدول مسابقات، این بار نیز عمده‌ترین دلیل حذف تیم امید را باید تکرار مکررات دانست. اتفاقی که سال به سال و دوره به دوره برای این تیم تکرار می‌شود و هیچ درس عبرتی نیز از آن گرفته نمی‌شود.

نبود برنامه‌ریزی مناسب، انتخاب‌های سلیقه‌ای و شاید حتی غیرکارشناسی در حوزه فنی و مدیریتی و از همه مهم‌تر به عنوان طفل یتیم نگاه شدن به امیدها، سرفصل‌های کتابی است که هر سال از روی آن برای این تیم خوانده می‌شود.

در این دوره نیز اختلافات اساسی فدراسیون فوتبال و کمیته ملی المپیک برای انتخاب سرمربی بلای جان تیم شد. پس از کش و قوس‌های فراوان و از بین رفتن برخی فرصت‌های مناسب آماده‌سازی، رضا عنایتی ۳۱ اردیبهشت جانشین مهدی مهدوی کیا شد. در شرایطی که  همکاری‌ سرمربی قبلی با تیم امید در تابستان سال ۱۴۰۱ به پایان رسید و  تیم امید حدود ۱۰ ماه بلاتکلیف ماند.

چراغ سبز امیر قلعه‌نویی به شاگرد سابقش در استقلال و تیم ملی، در شرایطی که عنایتی تجربه خاصی در رده پایه نداشت، نیز در این انتخاب بی تاثیر نبود. هرچند امید می‌رفت با توجه به تعامل ایجاد شده بین کادرفنی تیم زیر ۲۳ سال و بزرگسالان، امیدها این بار با وجود دیر مشخص شدن کادرفنی‌، شرایطی بهتر از گذشته داشته باشند. البته عنایتی کارش را در تیم امید بد شروع نکرد. یک هفته پس از آغاز فعالیت، شاگردان این مربی به عراق اعزام شده و با شکست مقابل میزبان در ضربات پنالتی نایب قهرمانی یک تورنمنت را به دست آوردند. از طرفی برگزاری اردوی ترکیه نیز شرایط را بهتر کرد اما این موارد هم چاره کار نشد.

مدیریت تیم، نقشی که کمرنگ بود

در حوزه سرپرستی و اجرایی، برخی انتخاب‌ها از همان ابتدا انتقاداتی را به دنبال داشت. هرچند نباید در این مورد از نقش هدایت ممبینی، دبیرکل فعلی فدراسیون بی‌تفاوت عبور کرد‌. مهران فرقانی، سرپرست تیم باید شفاف توضیح بدهد؛ از ابتدای مسابقات آیا او و کادرفنی این نکته به ظاهر ساده را به بازیکنان تذکر داده بودند که ممکن است کارت زردهای زیاد هم مانع صعود تیم شود؟ 

نمایش ناامید کننده ملی‌پوشان کشورمان پس از گل ازبکستان در بازی شب گذشته در حالی که بسیاری از آن‌ها در تیم‌های باشگاهی خود کیفیت بالایی را نشان داده‌اند، ثابت کرد عنایتی و دستیارانش نیز هنوز به آن پختگی لازم برای کار در چنین عرصه‌ای نرسیده‌اند و باید سرمربی تیم‌ ملی بزرگسالان، مهدی تاج و سایر مسئولان فدراسیون همانگونه که پیش از این حمایت خود را از این کادرفنی کم تجربه اعلام کردند، اکنون هم پاسخگو باشند.

در مجموع، این موارد سبب شد بار دیگر مقابل ایران تابلوی ورود ممنوع به المپیک نصب شود! هر چند شاید هم این اتفاق برای بسیاری از باشگاه‌هایی که تمایلی به تعامل با تیم امید نداشتند، چندان ناراحت کننده نباشد.

پایان پیام/