صندوق‌های رمزارز به‌زودی وارد بازار بورس تهران خواهند شد

صندوق‌های رمزارز به‌زودی وارد بازار بورس تهران خواهند شد. این اقدام به دنبال ارائه اساسنامه و امیدنامه صندوق‌های مذکور به سازمان بورس و تایید آن، صورت می‌گیرد. هدف اصلی این تصمیم، فراهم کردن بستری امن، شفاف و قانونی برای سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها است. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌راحتی و با اعتماد بیشتر در این بازار پرنوسان حضور داشته باشند.

فعالان بازارهای مالی معتقدند که ورود صندوق‌های رمزارز به بورس، مزایای زیادی به همراه خواهد داشت. این اقدام اولا امکان دسترسی عمومی به سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال را تسهیل می‌کند و ثانیا، برای فعالان اقتصادی، منابع جدیدی برای تامین مالی فراهم خواهد شد. اما این تغییر بدون چالش نخواهد بود. از یک‌سو، محدودیت‌های قانونی و نظارتی برای مدیریت ریسک و جلوگیری از تقلب یا سوءاستفاده‌های احتمالی ضروری است. از سوی دیگر، نوسانات شدید قیمت رمزارزها می‌تواند ریسک بالایی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند. به همین دلیل، باید تدابیر مناسبی برای محافظت از سرمایه‌گذاران در برابر این نوسانات اتخاذ شود. چالش اصلی این است که چگونه می‌توان ریسک‌های ناشی از نوسانات شدید بازار رمزارزها را در صندوق‌ها کنترل کرد و در عین حال جذابیت سرمایه‌گذاری در این بازار را حفظ نمود؟

صندوق‌های رمز ارزی و ساختار آنها

صندوق‌های رمزارزی معمولا به صورت ETF طراحی می‌شوند. امیرعلی امیرباقری، کارشناس بازار سرمایه، در پاسخ به سوالی درباره سازوکار صندوق‌های رمزارزی و قابلیت معامله آن‌ها گفت: «به طور کلی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس ارزش دارایی‌های پایه‌شان قیمت‌گذاری می‌شوند که این قیمت به اصطلاح NAV یا Net Asset Value نامیده می‌شود.»

زمانی که دارایی پایه این صندوق‌ها رمزارز باشد، این صندوق‌ها معمولا یک کیف پول دیجیتال دارند که دارایی‌های رمزارزی در آن ذخیره می‌شوند. از آنجا که بازار ارزهای دیجیتال به صورت بیست و چهار ساعته فعال است، قیمت این صندوق‌ها به طور مداوم تغییر می‌کند.

صندوق‌های رمزارزی معمولا به صورت صندوق‌های قابل معامله (ETF) طراحی می‌شوند، که این ساختار در بازارهای بین‌المللی، مانند بورس نیویورک، به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از آنجا که صندوق‌های رمزارزی ارزش‌های دینامیک دارند، می‌توان ابزارهای مشتقه مانند آپشن‌ها را برای آن‌ها تعریف کرد. بنابراین، این صندوق‌ها می‌توانند به عنوان یک نماد در بازار سرمایه مورد معامله قرار بگیرند و به همان شکل که سایر ابزارهای مالی معامله می‌شوند، قابلیت خرید و فروش دارند. به دلیل اینکه این صندوق‌ها ارزش‌های دینامیک دارند، می‌توان ابزارهای مشتقه مانند آپشن‌ها (اختیارات خرید و فروش) را برای آن‌ها تعریف کرد که سرمایه‌گذاران می‌توانند بر اساس موقعیت خود، این ابزارها را خرید و فروش کنند.

چالش‌های قانونی و نظارتی

وقتی معاملات رمزارز در قالب صندوق و تحت نظارت سازمان بورس قرار گیرد، مشکل قانونی آن حل می‌شود. امیرباقری در ادامه گفت: «مزیت این نوع صندوق‌ها نسبت به خرید مستقیم رمزارزها، از دو جنبه مهم است؛ اول از نظر قانونی، خرید و فروش رمزارزها برای افراد حقیقی و حقوقی هنوز از نظر قانونی کاملا شفاف و روشن نیست و ممکن است در برخی موارد با تضادهای قانونی مواجه شود. اما وقتی این معاملات در قالب صندوق و تحت نظارت سازمان بورس قرار می‌گیرند، می‌توان اطمینان حاصل کرد که از نظر قانونی مشکل خاصی وجود نخواهد داشت.»

امنیت دارایی‌ها و اعتماد سرمایه‌گذاران

صندوق‌های رمزارزی می‌توانند به سرمایه‌گذاران در خصوص امنیت دارایی‌ها اطمینان بدهند. امنیت کیف‌پول‌های نگهدارنده دارایی‌های رمزارزی از جمله موضوعاتی است که اهمیت زیادی دارد. کیف‌پول‌ها باید از امنیت بسیار بالایی برخوردار باشند، چرا که در گذشته شاهد سرقت دارایی‌ها از بروکرها و حتی کیف‌پول‌های سخت‌افزاری بوده‌ایم. بنابراین، صندوق‌های رمزارزی که تحت نظارت کارشناسان و تحلیلگران قرار دارند، می‌توانند به سرمایه‌گذاران اطمینان بیشتری در خصوص امنیت دارایی‌هایشان بدهند.

ویژگی‌های جذاب رمزارزها

ویژگی جذاب رمزارزها غیرمتمرکز بودن و استقلال آن‌ها از بانک‌ها و نهادهای مرکزی است. امیرباقری در پاسخ به سوالی درباره چگونگی تامین دارایی‌های پایه رمزارزی مانند بیت کوین و اتریوم در شرایط تحریمی، اظهار داشت: «رمزارزها بر بستر بلاک‌چین قرار دارند و بلاک‌چین به طور کلی یک بستر غیرمتمرکز است که از محدودیت‌های جغرافیایی و نظارتی عبور می‌کند.»

یکی از ویژگی‌های جذاب رمزارزها همین غیرمتمرکز بودن و استقلال آن‌ها از بانک‌ها و نهادهای مرکزی است. به همین دلیل، این ارزها از نظر شکلی و ماهوی تحت تاثیر تحریم‌ها قرار نمی‌گیرند.

چالش‌های کشورهای تحریم‌شده

کشورهای تحریم‌شده ممکن است در معرض تهدیدات بیشتری قرار گیرند و باید در انتخاب کیف‌پول‌های رمزارزی بسیار دقت کنند. این کارشناس بازار سرمایه افزود: «البته ممکن است محدودیت‌های قانونی وجود داشته باشد، اما از آنجا که نیاز به نقل و انتقالات مالی در کشورهایی که تحریم هستند، وجود دارد، رمزارزها می‌توانند به عنوان ابزاری برای عبور از تحریم‌ها عمل کنند.»

تنها نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، مساله امنیت است. کشورهای تحریم‌شده ممکن است در معرض تهدیدات بیشتری قرار گیرند و باید در انتخاب کیف‌پول‌های رمزارزی بسیار دقت کنند.

مکانیزم قیمت‌گذاری صندوق‌های رمزارزی

قیمت‌گذاری صندوق‌های رمزارزی با توجه به ارزش دارایی‌های پایه صورت می‌گیرد. امیرباقری در پاسخ به سوال دیگری درباره مکانیزم قیمت‌گذاری صندوق‌های رمزارزی گفت: «تمام صندوق‌هایی که به صورت ETF طراحی می‌شوند، معمولا بر اساس NAV یا ارزش خالص دارایی‌ها قیمت‌گذاری می‌شوند.»

در این سیستم، دارایی‌ها به‌طور لحظه‌ای ارزش‌گذاری می‌شوند و بدهی‌ها از آن‌ها کسر می‌شوند. پس از این فرآیند، ارزش ذاتی هر واحد صندوق محاسبه شده و به تعداد واحدهای صندوق تقسیم می‌شود.

با توجه به عرضه و تقاضا در بازار، ممکن است قیمت صندوق از NAV خود کمی متفاوت باشد. برای مثال، در صندوق‌های سهامی یا طلا، ممکن است گاهی قیمت بالاتر یا پایین‌تر از ارزش ذاتی معامله شود. در اینجا اهمیت وجود یک بازارگردان یا نهاد ناظر برای کنترل نوسانات قیمت صندوق‌ها به وضوح قابل مشاهده است.

تامین مالی نهادهای حقوقی

صندوق‌های رمزارزی می‌توانند در کنار سود شخصی، به تامین مالی نهادهای حقوقی کمک کنند. درباره جذابیت کارمزدهای صندوق‌های رمزارزی برای سرمایه‌گذاران، امیرباقری گفت: «تا جایی که من اطلاع دارم، اساسنامه این صندوق‌ها به سازمان بورس ارسال شده است و رگولاتور باید به این نکته توجه داشته باشد که صندوق‌ها باید برای سرمایه‌گذاران جذاب باشند.»

در حالت عادی، افرادی که اقدام به خرید و فروش رمزارز می‌کنند، معمولا به سود شخصی خود توجه دارند. اما وقتی رمزارزها در قالب صندوق‌های رمزارزی تجمیع می‌شوند، سرمایه‌گذاران می‌توانند در کنار تامین سود شخصی خود، به تامین مالی نهادهای حقوقی کمک کنند. این نهادها ممکن است نیاز داشته باشند که برخی از معاملات خود را از طریق رمزارزها انجام دهند تا بتوانند از تحریم‌ها عبور کنند.

نتیجه‌گیری

ورود صندوق‌های رمزارز به بازار بورس تهران نویدبخش تحولات مثبتی در عرصه سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال است. این اقدام نه تنها به تسهیل دسترسی عمومی به بازار رمزارزها کمک خواهد کرد، بلکه از طریق ایجاد بستری قانونی و شفاف، امکان مدیریت ریسک‌ها و افزایش امنیت سرمایه‌گذاری را فراهم می‌آورد. با توجه به چالش‌ها و فرصت‌های موجود، لازم است که سرمایه‌گذاران با آگاهی کامل از مزایا و معایب این نوع سرمایه‌گذاری، اقدام به تصمیم‌گیری نمایند.