تحولات جدید در سهامداری ایران‌خودرو: نقدی بر اقدامات کروز و پیامدهای آن

تحولات اخیر در حوزه خودروسازی کشور، به‌ویژه در زمینه ترکیب سهامداری شرکت‌های وابسته به ایران‌خودرو، توجهات متعددی را جلب کرده است. علی خضریان، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، در سخنانی بر این مسئله تأکید کرده است که شرکت کروز به‌طور حساب‌شده در حال تصاحب مدیریتی ایران‌خودرو است. این موضوع نه‌تنها بر فرآیند خصوصی‌سازی واقعی تأثیر منفی دارد، بلکه به نوعی می‌توان آن را خصوصی‌سازی رانتی و انحصارگرایانه تلقی کرد.

نقد بر مدیریت کروز در ایران‌خودرو

خضریان در ادامه سخنان خود به وزیر صمت اشاره کرده و از آن‌ها سؤال می‌کند که چرا در یک سال گذشته، که ساختار سازمانی کروز بزرگ‌تر شده، این شرکت صرفاً به مونتاژ خودروهای چینی پرداخته است؟ فقدان تحقیق و توسعه در زمینه تولید خودروهای ملی یکی از نکات برجسته‌ای است که وی به آن اشاره دارد. این امر نشان‌دهنده عدم توجه به نیازهای بازار داخلی و عدم سرمایه‌گذاری در فرآیندهای نوآورانه است.

وضعیت مالی ایران‌خودرو و زیان انباشته

از دیگر نکات مورد اشاره خضریان، افزایش بی‌رویه زیان‌های انباشته ایران‌خودرو است. وی به این موضوع اشاره می‌کند که با وجود افزایش 100 درصدی قیمت محصولات، زیان انباشته از 200 هزار میلیارد تومان به 350 هزار میلیارد تومان رسیده است. این افزایش چشمگیر، به‌طور طبیعی سؤالاتی را درباره کارایی مدیریت کنونی و تفاوت‌های میان بخش خصوصی و دولتی ایجاد می‌کند.

نقش کروز در تولید قطعات و سودآوری

علی خضریان همچنین به این نکته اشاره دارد که سهم تولید قطعات داخلی به نفع کروز در تمامی محصولات افزایش یافته و سود ناشی از این فروش‌ها به جیب کروز رفته است. این وضعیت نه‌تنها به نفع ایران‌خودرو نیست، بلکه فرصت‌های سرمایه‌گذاری را نیز در این شرکت به شدت کاهش داده است.

واگذاری سهام سپهرکیش ایرانیان

خضریان در ادامه به فعالیت‌های کروز برای خرید 20 درصد از سهام شرکت سپهرکیش ایرانیان اشاره می‌کند. این شرکت، متعلق به تعاونی خاص کارکنان ایران‌خودرو است و در صورت نهایی شدن این خرید، سهم مالکیت کروز به 51.75 درصد افزایش خواهد یافت. این به معنای تصاحب کنترل مدیریتی سپهرکیش به‌واسطه کروز خواهد بود.

پیامدهای افزایش سهم کروز

با افزایش سهم کروز در سپهرکیش، حق رأی این شرکت در مجامع ایران‌خودرو به‌طور قابل توجهی تقویت می‌شود. این بدان معناست که کروز می‌تواند به‌راحتی بر تصمیم‌سازی‌های کلیدی ایران‌خودرو تأثیر بگذارد. این مسئله، به‌ویژه در شرایطی که کروز هم‌زمان در حال خرید و تجمیع سهام دیگر شرکت‌هاست، به شدت نگران‌کننده به‌نظر می‌رسد.

چالش‌های نهادهای نظارتی و شفافیت

خضریان در ادامه، به انتقاد از نهادهای مسئول می‌پردازد و می‌پرسد که چرا چنین واگذاری‌هایی بدون شفافیت و نظارت مؤثر انجام می‌شود. به‌عقیده‌ی او، نهادهای نظارتی باید به‌طور جدی‌تری در این زمینه‌ها فعال باشند و از تبدیل شدن وزارت صمت به تسهیل‌گر یک جریان خاص جلوگیری کنند.

خطرات خصوصی‌سازی رانتی

نماینده تهران همچنین بر این نکته تأکید دارد که اگر خصوصی‌سازی به ابزاری برای انتقال دارایی‌های ملی به مافیا تبدیل شود، نتیجه‌ای جز تضعیف صنعت خودرو و افزایش نارضایتی عمومی نخواهد داشت. صنعت خودرو باید از چنگال انحصار و رانت آزاد شود و در این مسیر، نیازمند ورود جدی نهادهای نظارتی و شفاف‌سازی فوری است.

نتیجه‌گیری

تحولات اخیر در زمینه ترکیب سهامداری ایران‌خودرو و تصاحب کروز، سوالات و چالش‌های جدی را برای سیاست‌گذاران و نهادهای نظارتی ایجاد کرده است. علی خضریان با تأکید بر نظارت مؤثر و شفافیت در فرآیندهای خصوصی‌سازی، خواستار توجه بیشتر به منافع عمومی و رفع چالش‌های موجود شده است. به‌نظر می‌رسد که ورود جدی‌تر نهادهای نظارتی به این قضیه، می‌تواند به ایجاد فضای رقابتی سالم و ارتقای بهره‌وری در صنعت خودرو کمک کند.

انتهای‌پیام/