«نمره» بابت نمازخواندن نداریم / خروجی دروس دینی، آنچه که دین میخواهد نیست
محمدرضا مسیب زاده، مدیرکل دفتر قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش در برنامه تلویزیونی پرسشگر که با موضوع چالشهای تربیت دینی به روی آنتن شبکه آموزشرفت در پاسخ به اینکه از ۱۶هزار ساعت دوره تحصیل یک دانش آموز تا دیپلم چه میزان به آموزش مباحث دینی تعلق میگیرد؟ گفت: دروس قرآن، هدیههای آسمانی، عربی و دین و زندگی در ۱۲ سال تحصیل دانش آموزان در مدارس تدریس می شود.
وی افزود: فقط متون آموزشی به تنهایی کسی را دیندار نمیکند. ما به جد به دنبال اجرای سند تحول هستیم. این حرکت بتازگی شروع شده است. البته نمیتوان به قطع گفت مشکل از متون آموزشی است، متون، متون خوبی هستند اما به تنهایی کافی نیستند.
مدیرکل دفتر قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش درباره ملاکهای دیندار شدن گفت: مهمترین ملاک، خروجیهای ما هستند. معلمان ما تلاش میکنند اما اینکه چقدر در عملیاتی کردن آموزههای معارفی و آموزه های درسی و پیوند آنها موفق هستیم باید مورد توجه قرار بگیرد. هرچند معتقدم برآیند آموزشهای ما به سمت خوب بودن میل دارد و اوضاع خیلی هم سیاه و تیره نیست.
وی در واکنش به اینکه در برخی مدارس ابتدایی زیارت عاشورا برگزار میکنند که تناسبی با سن دانش آموزان ندارد گفت: برپایی مراسمی مانند زیارت عاشورا جزو واجبات و مصوبات نیست، اما گاهی کج سلیقگی میشود. مصادیق بسیارند اما در آموزش و پرورش راجع به جمعیت ۴۰ میلیونی صحبت میکنیم. به عنوان نمونه حتی خاطرم هست چندسال قبل بچهها را در قبر خوابانده بودند تا با مرگ آشنا شوند که آنهم بسیار غلط بود.
مسیب زاده افزود: یکسری فعالیتها تکلیفی و الزامی و یکسری هم فعالیت مکمل و فوق برنامه هستند. فوق برنامه دو سه شاخصه جدی دارد، نخست آنکه اختیاری است. فعالیت دارالقرآن ها، برپایی نماز جماعت و دورههای تلاوت قرآن از این جمله هستند.
مدیرکل دفتر قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه برگزاری نماز توسط مجریان مدارس یک امر کاملا قانونی است و یک تکلیف است اما حضور دانش آموز کاملا اختیاری است گفت: رمز موفقیت فعالیتهای پرورشی در عدم اجبار است. نماز جماعت به هیچ وجه نمره ندارد، ممکن است معلمی تشویق کند ولی به هیچ عنوان «نمره» برای نماز نداریم.
مسیب زاده با طرح این سوال که آموزش و پرورش تا چه اندازه در فعالیتهای تخصصیاش صاحب اختیار است؟ گفت: به عنوان نمونه وزیر برای حذف آزمون ها و مدارس سمپاد مصوبه داد و دیدیم چقدر فشار و هجمه صورت گرفت. آیا اکنون سیستم ما آموزش و پرورش است یا فقط آموزش است؟ مربیان پرورشی و معلمان دینی چقدر برای کار دینی با بچهها فرصت دارند؟.
وی ادامه داد: البته رسانه ملی بویژه شبکه قرآن به ما کمک میکنند اما ببینید چقدر حجم تبلیغات کنکوری بالا است و همین میشود که نگرانی من پدر نوعی فقط موفقیت فرزندم در کنکور است.
مدیرکل دفتر قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه یک مانع تحقق اهداف تربیتی همین کنکور است و موفقیت در کنکور بیشتر برای خانواده ها مهم است تا موفقیت در مسائل دینی، در پاسخ به اینکه چرا درس دین و زندگی از کنکور حذف نمیشود؟ گفت: الان حداقل یک مقدار علم دینی را میآموزند اگر این درس حذف شود که شاید همین اندازه هم آن را نخوانند.
مسیب زاده افزود: ششم محرم را به عنوان روز نوجوان ویژه عزاداری حضرت قاسم ابن الحسن (ع) داشتیم. 34 هزار هیئت مذهبی در مدارس داریم و امسال ۲۵ شهریور بیش از 3.5 میلیون دانش آموز در قالب تشکیلات هیئت بدون هیچ اجباری عزاداری کردند.
وی ادامه داد: فرزندان ما و فضای کشور خوب است. هرجا توانستیم برنامهای را با مشارکت گروهی رقم بزنیم بچه ها با علاقه و داوطلبانه وارد آن میشوند.
سید محسن ذوالفقاری، کارشناس تربیت دینی نیز درباره فاصله مدارس با دینداری اظهار کرد: قبل از انقلاب میگفتند آموزش در مدرسه و پرورش در منزل و مسجد انجام شود. والدین خود را موظف میدانستند دینداری را آموزش دهند. اما بعد از انقلاب قرار شد توامان آموزش و پرورش از سوی مدرسه انجام شود. اساتید متون آموزشی را مشخص کردند اما متون آموزشی کسی را دیندار نمیکند.
وی افزود: افراد عامل و علمای ربانی و معلمانی خوب با روش و منشی که داشتند بچه ها را دیندار میکردند.
این کارشناس تربیت دینی با بیان اینکه ندیده ام شخصی که از پایه دوازدهم فارغالتحصیل میشود نه فقط مباحث دینی بلکه انگلیسی و عربیاش بسیار خوب باشد گفت: گویی دانش آموزان فقط تست زنی را خیلی خوب یاد میگیرند. بچه ها می بینند آنچه خواندهاند با آنچه در واقعیت وجود دارد بسیار متفاوت است.
ذوالفقاری افزود: خروجی دروس دینی، آن خروجی که دین میخواهد نیست. باید کل جامعه ما یک جامعه دینی باشد و نمود آن را ابتدا در فرزندان و کودکان ببینیم.
وی با بیان اینکه تربیت یک زنجیره است گفت: اگر مثلث خانه، مسجد و مدرسه با یکدیگر هماهنگ نباشند، خروجی مطلوب نیست. وزیر آموزش و پرورشی سرکار میگذاریم که اگر مسئولان و رئیس جمهور با او خوب باشند چهارسال سرکار میماند و اگر نباشند بعد دو سه سال باید برود. وزرا میآیند و میروند و هرکدام آموزش را به شیوه جدید تعریف میکنند و نظام های آموزشی را تغییر میدهند. درحالی که در کشورهایی، وزرای آموزش و پرورش سه چهار دوره باقی می مانند تا خروجی را ببینند.
این کارشناس تربیت دینی با طرح این سوال که چه طور باید مباحث دینی را به فرزندان آموزش داد؟ گفت: شنیدم در مدرسه ابتدایی به بچه میگویند زیارت عاشورا داریم. در حالی که کودک واژه های عربی و همه مفاهیم را متوجه نمیشود.
وی با بیان اینکه متاسفانه در همان زنگ دینی هم برخی معلمان کامل به کلاس نمیروند و معلم جایگزین به کلاس میرود گفت: مگر روضه خوانی است که مداح دیگر را میفرستید به جای خود سرکلاس؟.
ذوالفقاری درباره اهمیت نماز جماعت هم گفت: رئیس یک زندان اعلام کرده بود ۹۵ درصد زندانی ها بی نماز اند. قرآن میگوید نماز انسان را از فحشا دور میکند. آموزش نماز جماعت لازم است اما نماز جماعت بچه ها با بزرگسال ها فرق دارد. از سوی دیگر نباید فراموش کرد عملکرد و ظاهر مردم، حاصل باطن مسئولان است. وقتی یک مسئول دروغ میگوید نمیتوانم به فرزندم بگویم دروغ بد است. عوامل بسیاری لازم است تا یک کودک دیندار شود. حتی مدیر و خدمتگزار مدرسه همه باید رفتار و عملکرد صحیح دینی داشته باشند تا کودم دیندار واقعی شود.
این کارشناس تربیت دینی با بیان اینکه نمره دهی بچهها را نابود کرده است گفت: مباحث نظری در ذهنشان پر میشود و در کنکور خالی میشود. لازم است توجه کنیم که اصل و اساس، والدین هستند، بعد مدرسه. یک سامانه مهارت آموزی در مدارس غیرانتفاعی راه افتاده که خوب است در مدارس دولتی هم انجام شود. مسئولان میگویند آموزش و صنعت باید پیوند بخورد ولی این امر هیچ وقت محقق نمیشود.
میرحمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز درپاسخ به این که آیا کنکور باعث علاقه دانش آموزان به مباحث دینی میشود؟ گفت: کنکور مبنای سنجش آموزش است نه مبنای سنجش دینداری. کنکور و چند تست ابزار مناسبی برای شناخت و دینداری بچهها نیست.
وی افزود: از سوی دیگر تربیت دینی فقط نمیتواند بر عهده آموزش و پرورش باشد و نهادهای مختلفی در آن دخیل اند و نقاط ضعف و قوت متوجه تنها یک دستگاه نیست. چهارماه است بچهها با مدرسه ارتباط ندارند اما سایر نهادها چون رسانه ملی فعالیت میکنند. همچنین محتوایی که نظام آموزشی ما تهیه میکند محتوای مناسبی هستند.
میرزاده درباره سرانجام "تعطیلی زمستانه مدارس" که اخیرا دوباره از سوی وزیر آموزش و پرورش مطرح شده است گفت: برنامه ششم توسعه مدنظر ماست و همه باید برنامه را اجرا کنیم.
وی افزود: اگر قصد تغییر داریم باید هر پنج سال یکبار در برنامههای توسعه بگنجانیم نه آنکه هر دم از این باغ بری برسد. تعطیلات رسمی زمستانه مدنظر ما نیست و طبق قانون شروع و پایان مدارس همان اول مهر و آخر خرداد است و اگر دولت قصد دارد چنین کاری انجام دهد باید در قالب لایحه به مجلس بیاورد و آنطور نیست هر وزیری بخواهد قوانین را تغییر دهد.
سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تعطیلات غیررسمی ما کم نیست و بعید میدانم با افزوده شدن تعطیلات رسمی بتوانند محتوای آموزشی را کامل تدریس کنند گفت: در آن صورت باید محتوا را هم متناسب سازی کنند. فقط سال قبل از سوی محیط زیست در لایحه هوای پاک مصوبه جابجایی تعطیلات مطرح شد که مورد موافقت قرار نگرفت و لایحه دیگری هم در این باره به مجلس نیامده است.
فرزانه جندقی مدیر مدرسه بانو خمسه رباط کریم نیز در تماسی تلفنی در پاسخ به انتقادات دانش آموزان این منطقه مبنی بر عدم ثبت نام پایه دهم در این مدرسه گفت: نزدیک ترین دبیرستان دخترانه بعد از ما چند کیلومتر فاصله دارد. این مدرسه از مدارس موفق است و مطلوب اولیاست و در منطقه پرجمعیت و مهاجر نشینی قرار گرفته است.
وی افزود: نه تنها انحلال این پایه را از مجموعه مدرسه از سوی رئیس آموزش و پرورش منطقه، غیرمنطقی میدانم بلکه تاسیس مدرسه را در اینجا ضروری میدانم. متاسفانه آموزش و پرورش منطقه در تصمیمی غیرکارشناسانه دست به این کار زده است. این مدرسه پنج کلاس خالی دارد و به لحاظ امکانات مطلوب است. کمبود معلم هم باشد مربوط به کل منطقه است ولی اکنون کمبود معلم هم نداریم.
جندقی تاکید کرد: اصرار داریم پایه دهم دایر باشد، اولیاء به طرق مختلف اعتراض کردند ولی در اداره آنها را بیسواد خطاب کردند. در حالی که مدیر منطقه رباط کریم خلاف قانون و غیرکارشناسانه این پایه را حذف است. اداره کل شهرستانهای استان تهران هم پاسخی به ما ندادند و آن را در حیطه اختیارات رئیس منطقه میدانند.
وی افزود: یکی از دلایل مدیر منطقه این است که چون جمعیت این دوره زیاد است قصد داریم برای سال آینده ساماندهی کنیم. این در حالی است که اولیای این منطقه به لحاظ اقتصادی در سطح پایینی قرار دارند. یکی از اولیاء سال قبل با توجه به شرایطی که داشته فرزندش را در مدرسه ثبت نام نکردند ولی به دلیل دوری راه سایر مدارس، ترک تحصیل کرد. این مدرسه ۲۰۰ دانش آموز برای پایه دهم داشت که ۱۵۰ نفر پرونده شان را گرفتند و به مدارس دیگر بردند، اما ۵۰ نفر به دلایلی که دارند نمیتوانند فرزندشان را در مدارس دیگری ثبت نام کنند و باقی ماندهاند.
مسیب زاده، مدیرکل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش نیز که در این برنامه حضور داشت مشکل به وجود آمده را کج سلیقگی دانست و گفت: یقینا ما مشکل را پیگیری میکنیم.
انتهای پیام