قوانین فدراسیونِ تاج؛ عامل ناکامی باشگاه‌ها در آسیا

تیم کاوازاکی ژاپن با ارزش بازاری تنها ۲ میلیون دلار بیشتر از استقلال ایران، توانست النصر، یکی از پرستاره‌ترین و پرهزینه‌ترین تیم‌های آسیا را شکست دهد و به فینال لیگ نخبگان آسیا صعود کند. این موفقیت نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی هوشمند، مدیریت حرفه‌ای و کمی جسارت می‌تواند جایگزین سیاست‌های پرهزینه و بی‌ثمر شود. اما سؤال اینجاست: چرا تیم‌های ایرانی با وجود پتانسیل بالا، در عرصه قاره‌ای عقب می‌مانند؟ پاسخ را باید در قوانین دست‌وپاگیر فدراسیون فوتبال ایران جستجو کرد.  

 

*کاوازاکی؛ الگویی از مدیریت هوشمند بدون ستاره‌های گران‌قیمت  

کاوازاکی ژاپن با ترکیبی متعادل از بازیکنان محلی و چند خارجی محدود، نه‌تنها در لیگ داخلی ژاپن درخشید، بلکه در آسیا نیز حرف‌هایی برای گفتن داشت. این تیم بدون تکیه بر اسامی بزرگ و با تاکید بر سیستم بازی منسجم، توسعه جوانان و استعدادیابی دقیق، به موفقیت رسید. در مقابل، فدراسیون فوتبال ایران با اعمال سقف بودجه اجباری، محدودیت در جذب بازیکن خارجی و قوانین سختگیرانه مالی، عملاً دست باشگاه‌ها را برای رقابت در سطح آسیا بسته است.  

 

* قوانین فدراسیون؛ ترمز پیشرفت باشگاه‌های ایرانی  

۱. سقف بودجه غیرواقع‌بینانه:  

در حالی که تیم‌های ژاپنی، کره‌ای و حتی عربستانی با سرمایه‌گذاری هدفمند به دنبال جذب استعدادها و مربیان سطح اول هستند، فدراسیون ایران با تعیین سقف بودجه مصنوعی، امکان رقابت را از باشگاه‌ها گرفته است.  

 

۲. محدودیت در جذب بازیکن خارجی:  

در لیگ ایران تعداد استفاده از بازیکن خارجی بسیار محدود است. این در حالی است که حضور بازیکنان خارجی باکیفیت می‌تواند سطح لیگ را ارتقا دهد و تجربه بازیکنان داخلی را افزایش دهد.  

 

۳. عدم حمایت از زیرساخت‌ها:  

کاوازاکی و دیگر تیم‌های ژاپنی روی آکادمی‌های جوانان، تحلیل داده‌ها و سیستم‌های مدرن مربی‌گری سرمایه‌گذاری می‌کنند. اما در ایران، سیاست‌های کوتاه‌مدت و تغییر مداوم مدیران و مقررات مانع از شکل‌گیری برنامه‌های بلندمدت می‌شود.  

 

* مقاومت فدراسیون ایران در برابر تغییر  

علیرغم شکست‌های پی در پی تیم‌های ایرانی در رقابت‌های آسیایی، فدراسیون فوتبال ایران حاضر به بازنگری در قوانین خود نیست. به جای الگوبرداری از مدل‌های موفق آسیایی، همچنان بر سیاست‌های شکست‌خورده پافشاری می‌کند. مسئولان فدراسیون ترجیح می‌دهند اشتباهات خود را نپذیرند تا اینکه با اصلاح ساختارها، زمینه را برای پیشرفت فوتبال ایران فراهم کنند.  

 

راه حل چیست؟  

- حذف سقف بودجه دستوری و جایگزینی آن با سیستم نظارتی شفاف.  

- افزایش سهمیه بازیکنان خارجی برای رقابت بهتر در آسیا.  

- سرمایه‌گذاری روی آکادمی‌ها و سیستم‌های تحلیلی به جای سیاست‌های مقطعی.  

- الگوبرداری از لیگ‌های ژاپن و کره که بدون تکیه بر پول‌های بی‌حساب، به موفقیت‌های قاره‌ای رسیده‌اند.  

 

* زمان تغییر فرارسیده است  

موفقیت کاوازاکی ثابت کرد که پول تنها عامل موفقیت نیست، اما مدیریت ضعیف و قوانین دست‌وپاگیر قطعاً عامل شکست است. تا زمانی که فدراسیون فوتبال ایران جرئت پذیرش اشتباهات خود را نداشته باشد، نباید انتظار معجزه در فوتبال آسیا را داشت. هواداران و رسانه‌ها باید بیش از پیش فشار برای اصلاحات ساختاری را افزایش دهند، زیرا فوتبال ایران شایسته جایگاه بهتری است.