تحلیل آینده بازار خودرو بر اساس شرایط کنونی

 بازار خودرو ایران در این روزها بیش از هر زمان دیگری آینه‌ای از تحولات اقتصادی کشور است. نوسانات نرخ ارز، سیاست‌های کلان اقتصادی و مشکلات مرتبط با صنعت خودروسازی همگی در تعیین جهت این بازار نقش تعیین‌کننده‌ای دارند.

در حالی که بازار خودرو از دوره‌ای پرهیجان عبور کرده‌ است، نشانه‌ها حاکی از آن است که بازار خودرو در مسیر تثبیت نسبی قرار گرفته است. اما کارشناسان وضعیت کنونی و آینده بازار خودرو چگونه تحلیل می‌کنند؟

نوسانات بازار خودرو انعکاسی از وضعیت اقتصاد کلان کشور هستند

مسیح فرزانه، کارشناس صنعت خودروسازی گفت: بازار خودرو به طور مستقیم از تحولات اقتصادی کشور تاثیر می‌پذیرد. شرایط کنونی این بازار را می‌توان به دریایی تشبیه کرد که از سرچشمه‌ای نشات می‌گیرد. هرچه این سرچشمه شفاف‌تر، آرام‌تر و باثبات‌تر باشد، طبیعتاً وضعیت کلی دریا نیز آرام‌تر و قابل پیش‌بینی‌تر خواهد بود.

او ادامه داد: بر همین اساس، نوساناتی که در بازار خودرو مشاهده می‌شود، در واقع انعکاسی از وضعیت اقتصاد کلان کشور است و نباید آن را پدیده‌ای عجیب دانست.

بازار خودرو نیازمند شفافیت، قانونمندی و نظم است / تغییرات حوزه اقتصاد سیاسی می‌توانند مسیر بازار را عوض کنند

فرزانه تشریح کرد: بازار خودرو، در صورتی می‌تواند بستری مناسب برای فعالیت و تصمیم‌گیری منطقی فعالان خود باشد که شفاف، قانونمند و منظم عمل کند. در چنین شرایطی، مصرف‌کنندگان و فعالان بازار می‌توانند هم از خرید و فروش خود رضایت داشته باشند و هم از ثبات تصمیم‌گیری لذت ببرند.

فرزانه در پاسخ به این پرسش که چه عواملی می‌توانند مسیر بازار خودرو را تغییر دهند، گفت: تحولات حوزه اقتصاد کلان و اقتصاد سیاسی، بیشترین تاثیر را نسبت به سایر متغیرها دارند.

بازار خودرو در مسیر تثبیت قرار دارد / با توجه به شرایط اقتصادی کشور رشد 5 درصدی قیمت خودروها منطقی ارزیابی می‌شود

این فعال بازار خودرو عنوان کرد: هرچند در مقاطع اخیر بازار خودرو به ثبات نسبی رسیده، اما همچنان نرخ ارز حتی به صورت محدود بر قیمت خودرو تاثیرگذار است. تصور حذف کامل اثر ارز از بازار خودرو دیدگاهی عامیانه است.

او افزود: بررسی روند یک سال گذشته نشان می‌دهد که هرگاه نرخ ارز بین ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش یافته، قیمت خودرو نیز به طور میانگین بین ۵ تا ۱۰ درصد رشد کرده است. در دوره اخیر که نرخ دلار تا حدود 116 هزار تومان افزایش یافت، بازار خودرو نیز به صورت میانگین رشد قیمتی حدود ۴ تا ۵ درصدی را تجربه کرده است. این میزان افزایش با توجه به شرایط اقتصادی کشور منطقی و قابل‌پذیرش ارزیابی می‌شود و در حال حاضر در مسیر تثبیت قرار گرفته است.

خودروسازان به دلیل مشکلات نقدینگی ناچار به آرزو فروشی هستند / مصرف‌کنندگان برای در امان ماندن از افزایش نرخ تورم به این بازار روی می‌آورند

فرزانه تصریح کرد: در خصوص طرح‌های ثبت‌نام خودرو، تنها دو گروه ‌عرضه‌کنندگان (اعم از خودروسازان یا واردکنندگان) و مصرف‌کنندگان مواضع مشخصی نسبت به شرایط کنونی بازار و صنعت خودروسازی دارند. شرکت‌های خودروساز به دلیل مشکلات نقدینگی، ناچار به آرزو فروشی هستند تا منابع مالی خود را تامین کنند. از سوی دیگر، مصرف‌کنندگان نیز به‌دلیل شرایط تورمی و افزایش نرخ ارز، خرید خودرو را همچنان نوعی سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌دانند.

او یادآور شد: در چنین شرایطی، خریداران ترجیح می‌دهند حتی با وجود ریسک تاخیر در تحویل خودرو، وجه خود را در این بازار قرار دهند تا از کاهش ارزش نقدینگی خود جلوگیری کنند.

تا زمانی که ثبات اقتصادی وجود نداشته باشد مردم برای حفظ ارزش دارایی خود به بازارها روی می‌آورند

فرزانه اظهار کرد: تا زمانی که سیاست‌گذاران نتوانند ثبات اقتصادی ایجاد کنند و فضای سرمایه‌گذاری مطمئنی در کشور فراهم کنند، طبیعی است که مردم برای حفظ ارزش دارایی خود به بازارهایی مانند خودرو روی آورند. در چنین شرایطی، رفتار مردم واکنشی به واقعیت‌های اقتصادی است و از این منظر نمی‌توان مصرف‌کنندگان را تنها به عنوان دلال یا سفته‌باز معرفی کرد.

او افزود: در زمینه ثبت‌نام خودرو، توصیه می‌شود مصرف‌کنندگان پیش از اقدام، به سوابق و عملکرد شرکت‌ها توجه کنند. بررسی میزان تعهدات انجام‌شده، حجم عرضه خودرو در بازار و سابقه شرکت در تحویل به‌موقع محصولات از جمله معیارهای مهم برای تصمیم‌گیری آگاهانه است. این اطلاعات عموماً از طریق بازار، رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به‌راحتی قابل‌دسترسی هستند.

بازار خودرو کشش لازم برای رشد قیمتی خودروسازان را ندارد / تجربه نشان داده رشد 20 درصدی قیمت خودرو در کارخانه منجر به رشد 10 درصدی همان خودرو در بازار می‌شود

فرزانه اظهار کرد: در مورد افزایش قیمت خودروهای داخلی نیز باید توجه داشت که این روند با خودروهای وارداتی تفاوت دارد. تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد که در صورت افزایش قیمت رسمی از سوی خودروسازان داخلی و مونتاژکاران، بازار الزاماً به همان میزان واکنش نشان نمی‌دهد.

او در پایان گفت: در دو سال گذشته، زمانی که شرکت‌ها بین ۲۰ تا 25 درصد افزایش قیمت اعلام کرده‌اند، بازار تنها حدود 10 تا 15 درصد از این رشد را پذیرفته است. این امر نشان‌دهنده نوعی هوشمندی بازار است که در آن، میزان کشش قیمتی و توان خرید مصرف‌کننده نقش تعیین‌کننده دارد.