آیا پرتغال بدون رونالدو می‌تواند موفقیت‌های گذشته را تکرار کند؟

تیم ملی فوتبال پرتغال در چارچوب مرحله مقدماتی جام جهانی 2026 یک دیدار حساس را پیش رو دارد. قهرمان لیگ ملت‌ها اکنون با 10 امتیاز در صدر گروه F انتخابی جام جهانی در قاره اروپا قرار گرفته است، با دو امتیاز بیشتر از مجارستان و سه امتیاز بیشتر از ایرلند. شاگردان روبرتو مارتینز برای آنکه سرنوشت صعودشان وابسته به نتیجه دیدار بوداپست نباشد، باید ارمنستان را در خانه شکست دهند. با این حال، با توجه به تفاضل گل 5+ حتی یک تساوی نیز ممکن است برای حفظ صدرنشینی کافی باشد، مگر آنکه مجارستان که تفاضل گل 3+ دارد، ایرلند را با اختلافی سنگین در هم بکوبد. در مجموع، این وظیفه برای تیمی در سطح پرتغال که بازیکنانی در بالاترین رده فوتبال اروپاست، چندان دشوار به نظر نمی‌رسد.

 مسئله بزرگ در این بین غیبت کریستیانو رونالدوست. افزون بر این، احتمال دارد که تیم مارتینز ستاره 40 ساله خود را در بازی افتتاحیه جام جهانی 2026 نیز در اختیار نداشته باشد، چرا که رونالدو اخیراً با اخراجی غیرضروری با خطر محرومیت مواجه شده است. این شرایط بهانه‌ای مناسب است تا مروری داشته باشیم بر عملکرد پرتغال در مسابقات مهمی که طی 10 سال گذشته بدون حضور رونالدو برگزار شده‌اند. شاید برجسته‌ترین این دیدارها، همان بازی تاریخی فینال یورو 2016 باشد، مسابقه‌ای که در آن پرتغال عملاً بدون نقش‌آفرینی کریستیانو توانست قهرمان اروپا شود.

پس از جام جهانی 2018، رونالدو با درخواست شخصی مرحله گروهی لیگ ملت‌ها را از دست داد تا بتواند خود را با شرایط یوونتوس بهتر وفق دهد. با این وجود، پرتغال در گروهی دشوار که در آن ایتالیا و لهستان بودند، صدرنشین شد؛ بدون شکست، با دو پیروزی و دو تساوی. کریستیانو تنها از مرحله پلی‌آف به تیم بازگشت و نقشی کلیدی در قهرمانی تاریخی پرتغال در آن رقابت‌ها ایفا کرد.

در فصل 21-2020 لیگ ملت‌ها نیز رونالدو به دلیل التهاب انگشت پا بازی نخست پرتغال مقابل کرواسی را از دست داد. پرتغال در نخستین دیدار مرحله گروهی بدون ستاره خود، یکی از قدرتمندترین تیم‌های جهان را با نتیجه 4 بر یک شکست داد. در ادامه، کریستیانو دوباره در دیدار خانگی برابر سوئد غایب بود؛ این بار به دلیل ابتلا به ویروس کرونا. با این وجود، پرتغال در آن مسابقه هم مقتدرانه ظاهر شد و سوئد را 3 بر صفر از پیش رو برداشت. نکته جالب توجه این است که بزرگ‌ترین پیروزی‌های پرتغال در آن مرحله گروهی در غیاب رونالدو رقم خورد.

در مرحله مقدماتی جام جهانی 2022 نیز شرایط مشابهی تکرار شد. رونالدو پیش از دیدار خارج از خانه مقابل آذربایجان با دریافت کارت‌های زرد متعدد محروم شد و بازی را از روی سکوها تماشا کرد. پرتغال باز هم با نتیجه‌ای قاطع 3 بر صفر به پیروزی رسید. در لیگ ملت‌های 22-2021، کریستیانو در دیدار خارج از خانه مقابل سوئیس، مسابقه چهارم مرحله گروهی غایب بود. پرتغال تا آن زمان عملکرد خوبی داشت: یک تساوی خارج از خانه مقابل اسپانیا و دو پیروزی خانگی. سانتوس تصمیم گرفت برای جلوگیری از فشار بیش از حد، به رونالدو استراحت بدهد، اما تصمیم او با شکست یک بر صفر همراه شد، شکستی که در نهایت باعث شد پرتغال فرصت صدرنشینی و صعود را از دست بدهد.

با آغاز دوران مارتینز پرتغال دو بار در مسابقات رسمی بدون حضور رونالدو به میدان رفته است. نخستین بار در پاییز 2023 بود؛ کریستیانو به دلیل محرومیت، دیدار مقدماتی یورو 2024 برابر لوکزامبورگ را از دست داد. با این حال، پرتغال با ترکیبی متفاوت و کاملاً مسلط، لوکزامبورگ را با نتیجه تاریخی 9 بر صفر شکست داد. تنها ناراحتی رونالدو از دست دادن فرصتی دیگر برای افزایش رکورد گلزنی‌اش بود. دومین بازی بدون او در نوامبر 2024 مقابل کرواسی انجام شد، دیداری در آخرین هفته لیگ ملت‌ها، جایی که پرتغال از قبل صدرنشینی‌اش را قطعی کرده بود. تیم مارتینز در اشپلیت به تساوی یک - یک رسید.

مجموع این سال‌ها نشان می‌دهد که پرتغال طی یک دهه اخیر، 12 مسابقه رسمی را بدون رونالدو برگزار کرده است؛ حاصل این بازی‌ها هفت پیروزی (چهار پیروزی پرگل)، سه تساوی و تنها دو شکست بوده که هر دو مقابل سوئیس رقم خورده است. بنابراین، پرتغال معمولاً بدون ستاره بزرگش دچار مشکل نمی‌شود؛ مگر آنکه مسابقه در سرزمین ساعت، پنیر و شکلات برگزار شود.

البته بازی جنجالی مرحله یک هشتم نهایی جام جهانی 2022 برابر سوئیس نیز می‌تواند به این فهرست اضافه شود. در آن مسابقه، واکنش رونالدو و هوادارانش به تصمیم سانتوس برای نیمکت‌نشینی او، فضای ملتهبی ایجاد کرد. با این حال، نتیجه تصمیم سانتوس شگفت‌انگیز بود. پرتغال با درخشش گونسالو راموس که به جای رونالدو در ترکیب اصلی قرار گرفته بود و هت‌تریک کرد، سوئیس را 6 بر یک در هم کوبید. کریستیانو تنها 20 دقیقه پایانی وارد میدان شد، آنهم در شرایطی که پرتغال با اختلافی سنگین پیش افتاده بود.

 این فرمول در مرحله یک چهارم نهایی مقابل مراکش جواب نداد. پرتغال یک گل دریافت کرد و سانتوس پنج دقیقه پس از آغاز نیمه دوم رونالدو را وارد زمین کرد اما حضور کریستیانو نیز نتوانست مانع شکست یک بر صفر و حذف پرتغال از جام جهانی شود.

با توجه به صحبت‌های روبرتو مارتینز و سابقه رفتاری او، این مربی به‌ ندرت ممکن است داوطلبانه رونالدو را نیمکت‌نشین کند. پیش از بازی برابر ارمنستان نیز وقتی از او درباره غیبت رونالدو پرسیده شد، پاسخ داد: «حالا می‌خواهیم بازی بعدی را برای کریستیانو ببریم».

انتهای پیام/