بورس در دوراهی تردید

 معاملات بازار سهام در روز یکـــشنبه، صحنه تقابل‌سنگین خریداران و فروشندگان بود. نیم ساعت ابتدایی معاملات به‌معنای واقعی کلمه میدانی برای عرضه‌های سنگین بود؛ به‌نحوی‌که شاخص‌کل بورس تهران تا ساعت ۹:۳۰، با افت سنگین ۱.۵۸درصدی به سطح ۳‌میلیون و ۱۰۱‌هزار‌واحدی نزول کرد، با این‌حال در ادامه معاملات شاهد تحرکات مثبت خریداران و حمایت از سطوح پایین قیمتی بودیم؛ اتفاقی که سبب شد بخشی از افت اولیه جبران شود و در نهایت شاخص‌کل با کاهش ۱.۱درصدی، در سطح ۳‌میلیون و ۱۱۷‌هزار‌واحدی به‌کار خود پایان داد.

این رفتار نوسانی شاخص در معاملات روز یکشنبه، نشانی از تردید فعالان بازار نسبت به جهت آینده قیمت‌ها دارد، پس از رشدهای قابل‌‌‌‌‌‌‌‌توجه هفته‌های اخیر، به‌نظر می‌رسد بخشی از سرمایه‌گذاران در حال شناسایی سود بوده و گروهی دیگر در جست‌وجوی فرصت‌های خرید در قیمت‌های اصلاح‌‌‌‌‌‌‌‌شده هستند.

برتری سهام کوچک بر بزرگان

نگاهی به‌عملکرد شاخص‌های هموزن و فرابورس مهر تاییدی بر عملکرد بهتر سهام کوچک بازار نسبت به بزرگان بازار می‌زند. شاخص هموزن که رفتار سهام کوچک بازار را بهتر منعکس می‌کند؛ در معاملات دیروز افت به‌مراتب کمتری نسبت به شاخص‌کل تجربه کرد و تنها ۰.۱۸درصد کاهش‌یافت. این موضوع نشان می‌دهد؛ سهام کوچک‌تر بازار همچنان با اقبال نسبی معامله‌گران مواجه هستند. همچنین شاخص‌کل فرابورس نیز با افت ملایم ۰.۱۷درصدی به معاملات روزانه خود پایان داد.

ارزش معاملات خرد؛ همچنان بالای ۲۰ همت

ارزش معاملات خرد بازار سهام در روز گذشته به رقم ۲۰‌هزار و ۵۱۱‌میلیارد‌تومان رسید. این پنجمین روز متوالی است که ارزش معاملات خرد بالاتر از سطح ۲۰‌هزار ‌میلیارد‌تومان باقی‌مانده‌است؛‌عددی که از تداوم نقدشوندگی مناسب بازار حکایت دارد و استمرار این روند در روزهای آتی می‌تواند برای اهالی بازار خبر خوبی باشد.

ادامه خروج پول حقیقی

با وجود ارزش بالای معاملات، روند خروج پول حقیقی از بازار همچنان ادامه‌دار است. در جریان دادوستدهای دیروز، ‌هزار و ۶۴۴‌میلیارد‌تومان پول حقیقی از بازار خارج شد. این روند خروج پول را می‌توان نشانه‌‌‌‌‌‌‌‌ای از نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به پایداری رشدهای اخیر و انتظار برای اصلاح بیشتر قیمت‌ها دانست. به‌نظر می‌رسد بخشی از فعالان بازار با توجه به عدم‌قطعیت‌‌‌‌‌‌‌‌های موجود، ترجیح داده‌اند که سرمایه خود را نقد کنند و در حاشیه امن بازار منتظر تحولات آتی بمانند.

رکوردشکنی صندوق‌های اهرمی

یکی از نکات قابل‌‌‌‌‌‌‌‌توجه معاملات دیروز، ثبت رکورد تازه‌‌‌‌‌‌‌‌ در ارزش معاملات صندوق‌های اهرمی بود. در روز گذشته، حدود ۵‌هزار و ۳۰۵‌میلیارد‌تومان واحد صندوق‌های اهرمی میان معامله‌گران جابه‌‌‌‌‌‌‌‌جا شد؛ رقمی که بیشترین میزان ارزش معاملات روزانه در تاریخ معاملات این صندوق‌ها محسوب می‌شود. علاوه‌بر این، صندوق‌های اهرمی با جذب ۵۶۵‌میلیارد‌تومان پول حقیقی همراه شدند. نکته قابل‌تامل دیگر در معاملات این صندوق‌ها، برتری سرانه فروش نسبت به سرانه خرید بود. این پدیده عمدتا ناشی از وجود حباب مثبت قیمتی در بسیاری از صندوق‌های اهرمی است؛ موضوعی که سرمایه‌گذاران را به‌فروش در قیمت‌های بالاتر ترغیب کرده‌است.

نوسانات بازار ارز

در بازار ارز نیز تحولات قابل‌توجهی به‌ثبت رسید، اگرچه روز شنبه اخبار مثبتی از روند مذاکرات سیاسی به گوش رسید، اما این اخبار نتوانست مانع رشد قیمت دلار شود. بهای اسکناس آمریکایی که در معاملات انتهای هفته گذشته با افت قابل‌توجهی همراه شده بود، در معاملات روز شنبه کمی پیشروی کرد. معاملات دیروز دلار نیز در کانال ۸۴‌هزار‌تومانی آغاز شد؛ اما در ادامه اسکناس آمریکایی با عقب‌نشینی مواجه شد و به کانال ۸۳‌هزار‌تومان بازگشت. این نوسانات قیمتی در بازار ارز، سیگنال‌های متضادی به بازار سهام ارسال می‌کند. از یک‌سو، رشد نرخ ارز می‌تواند جذابیت شرکت‌های صادراتی بازار سرمایه را افزایش دهد و از سوی دیگر نوسان‌‌‌‌‌‌‌‌های شدید افزایشی در نرخ دلار این سیگنال را به اهالی بازار می‌دهد که شاید اتفاقی افتاده که اهالی بازار سهام از آن بی‌خبرند و همین موضوع موجب رشد نرخ دلارشده‌است.

انعکاس رشد دلار در ابزارهای پوشش‌ریسک ارزی

رشد قیمت دلار در معاملات انتهای روز شنبه که پس از ساعت۱۸ و بسته‌‌‌‌‌‌‌‌شدن صندوق‌های طلا رخ‌داد، روز گذشته خود را در رشد قیمتی این صندوق‌ها نشان‌داد. به این‌ترتیب، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های مبتنی بر طلا با رشد قیمتی قابل‌توجهی همراه شدند. این امر بیانگر تاثیرپذیری مستقیم صندوق‌های طلا از تغییرات سریع نرخ ارز است و نقش این صندوق‌ها را به‌عنوان ابزار پوشش‌ریسک ارزی در سبد سرمایه‌گذاران پررنگ‌تر می‌کند.

اصلاح بازار در سایه ابهامات

مجموعه داده‌های روز گذشته بازار سهام نشان می‌دهد؛ بازار سهام پس از یک دوره رشد سریع، به مرحله اصلاح واردشده‌است. نوسانات رفت و برگشتی در شاخص‌های اصلی، خروج پول حقیقی، افزایش عرضه در صندوق‌های اهرمی و احتیاط در معاملات سهام، همگی حکایت از این دارند که بازار نیازمند یک وقفه برای ارزیابی دوباره متغیرهای بنیادی و مشخص‌شدن مسیر آتی است. ادامه روند صعودی بازار، بیش از پیش وابسته به رفع ابهامات و ایجاد محرک‌‌‌‌‌‌‌‌های تازه خواهد بود. از جمله مهم‌ترین این محرک‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌توان به بهبود شرایط مذاکرات سیاسی اشاره کرد. در غیر ‌این‌صورت، فشار فروش ناشی از شناسایی سود و نگرانی‌های پیرامون چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز اقتصادی و سیاسی، می‌تواند بازار سهام را وارد دوره‌‌‌‌‌‌‌‌ای از نوسانات فرسایشی کند.