بیش از 7 ماه است که ایران و جهان مشغول جدا با ویروس مرگبار کرونا هستند. باوجود آنکه اخبار جسته و گریخته پیرامون تولید واکسن این ویروس به گوشی میرسد، مردم در گوشه و کنار جهان همچنان امیدوارانه اصلیترین پروتکلهای بهداشتی (خانه ماندن، ماسک زدن و شستن دستها) را رعایت میکند. در این میان دولتها، شرکت و سازمانها نیز هر یک به نوبه خود تلاش میکنند تا مردم را به خانه ماندن تشویق کرده و از در خطر قرار دادن جان آنها به هر دلیلی خودداری میکنند. در ایران اما همه چیز به سبک و سیاق دیگری دنبال میشود.
تبلیغ حراجستون فروشگاه رفاه پس از تشویق در خانه ماندن
یکی از عجیبترین تبلیغات در اوج شیوع ویروس کرونا متعلق به "حراجستون فروشگاه رفاه" بود. درست پس از اتمام برنامههایی مانند اخبار که همگی مردم را به ماندن در خانه تشویق میکردند، پخش تبلیغات زیاد و عجیب از تخفیفات این فروشگاه بسیار تأمل برانگیز بود. کرونا به خودی خود باعث تعطیلی بسیاری از کسب و کارها نه تنها در ایران بلکه در کل جهان شده است. به طبع آن، تحریمهای ظالمانه علیه ایران و بالاتر رفتن نرخ ارز، تأثیر غمانگیزی در وضعیت اقتصای و معیشتی مردم گذاشته است.
در این برهه از زمان پخش تبلیغاتی که به مردم وعده خرید ارزانتر و تخفیف را میدهد، تشویق کننده آنها به حضور در اجتماع است و خلاف پروتکلهای بهداشتی و قانون فاصله گذاری اجتماعی برای مهار کرونا است. اینکه فروشگاه رفاه به قیمت بازی با جان شهروندان ایرانی، تبلیغات خود را اینچنین در مقیاس گسترده پخش میکند، نشان دهنده آنست که سود شخصی همیشه حرف اول را میزند. تصاویر ثبت شده از فروشگاههای رفاه در سراسر کشور نشان میدهد که مردم چگونه پس از پخش تبلیغهای تخفیف به این فروشگاهها سرازیر شدند و چگونه با حضور در فروشگاه رفاه به انتقال ویروس کرونا کمک کردند.
تخفیفات فروشگاه رفاه: واقعی یا شگرد تبلیغاتی؟!
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، فروشگاه رفاه با پخش تبلیغ تخفیفهای جذاب و با به خطر انداختن جان شهروندان، آنها را به خرید حضوری با قیمتی ارزانتر از قیمت واقعی کالا، تشویق میکند. اما این تخفیفها تا چه اندازه حقیقت دارد؟ برای کشف پاسخ این سوال تنها کافیست نام این فروشگاه را در شبکههای اجتماعی جستجو کنید تا دریابید ماجرا تخفیفهای رفاه از چه قرار است. مراحل اعمال تخفیف بر روی کالاهی رفاه اینگونه است که ابتدا قیمت کالا را چند هزار تومانی بیشتر از ارزش حقیقی آن (و حتی قیمت روی کالا) بالا برده، سپس چند درصدی تخفیف روی آن اعمال میشود، به گونهای که قیمت نهایی محصول در نهایت از قیمت روی بستهبندی بالاتر باشد.
به راستی که این عجیبترین شیوه تخفیف گذاری در قیمت اجناس است! البته تخفیفات اینچنینی که در نهایت به نفع فروشنده محصول تمام میشود، سابقه نسبتاً بلند بالایی در کشور دارد. پیش از این دیده بودیم که فروشگاههای خرید آنلاین مانند دیجیکالا و بامیلو برای حراجهای فصلی خود مانند بلک فرایدی، با بالا بردن بیش از اندازه کالا و سپس تخفیف زدن بر روی آن قیمت به طوری که قیمت نهایت باز هم بالاتر از قیمت اصلی جنس باشد، سودهای کلانی بدست آورده بودند. اما از آنجاییکه در هیچ برههای از زمان برخوردی با تخلفات اینچنینی انجام نشده، باعث شده تا استراتژی تخفیفات دروغین بیشتر از همیشه و توسط فروشگاههایی مانند رفاه نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
عدم نظارت بر روی کالای فروشی
متأسفانه در شرایطی که فروشگاه رفاه تمام تلاش خود را میکند تا شهروندان را در این وضعیت خطرناک جذب فروشگاههای خود کند، به نظر میرسد که هیچ نظارتی بر روی کالاهایی که توسط این فروشگاه، فروخته میشود وجود ندارد. از بارزترین نمونهها میتوان عدم توجه به کیفیت اجناس فروخته شده اشاره کرد. به عنوان مثال، کاربری به تازگی عکسی در توئیتر به اشتراک گذاشته است که نشان میدهد در بسته ماکارونی خریداری شده از فروشگاه رفاه، مقادیر زیادی کپک وجود دارد.
کاربران دیگری نیز در توئیتر بودند که از دریافت بیشتر پول در فاکتورهای این فروشگاه با نام کمک به محرومین، آن هم بدون اطلاع مشتریان، شکایت داشتند. حتی تصاویری نیز ثبت شده که نشان میدهد این فروشگاه بابت ارائه پلاستیکهای خرید به خریداران نیز از آنها هزینه دریافت میکند.
متأسفانه در چند سال اخیر وجود فروشگاههای بزرگ اینچنینی مانند رفاه، باعث وارد آمدن آسیبهای زیادی به خرده فروشیهای کوچک و سوپر مارکتها شده است. از طرف دیگر عدم وجود نظارت باعث به خطر انداختن جان شهروندان آن هم با تخفیفهای غیرواقعی شده و حتی شاهد ارائه جنسهای بیکیفیت و غیرقابل استفاده در این فروشگاهها نیز هستیم. مواردی که شاید تنها یکی از آنها کافی بود تا مغازههای خرده فروشی و سوپر مارکتها برای مدتی طولانی پلمپ شوند و در نهایت با پرداخت جریمه سنگین و متحمل شدن خسارات بالا بتوانند دوباره فعالیت خود را از سر بگیرند.
در نهایت این مردم هستند که تصمیم میگیرند با رفتار خود از کدام سبک از کسبوکارها حمایت کنند؛ فروشگاه و سوپر مارکتهای کوچک محلی و یا فروشگاههای بزرگی که به واسطه هزینه سنگین و تبلیغات زیاد و گسترده، با وعده تخفیف، در شرایط مرگبار کرونا، مردم را به حضور در جمعهای شلوغ تشویق میکند.